Via mijn artikel over de Gentse Leopoldskazerne kwam ik in contact met een andere geschiedeniswebsite. Namelijk die over het Belgisch Militair Vastgoed vanaf 1830, en je kan ze hier vinden.
Het is de moeite waard om het over Belgisch militair vastgoed te hebben. België heeft immers een rijkgevulde geschiedenis, hoewel we zogenaamd wel een verkeerde Belgische vlag gebruiken. Maar ook militaire constructies op zich, zoals drankentanden, zijn interessant.
Over deze geschiedeniswebsite
Ludo Michielsen, ex-militair, is de sterke man achter deze website. Hij vond het jammer dat we tijdens onze dagelijkse wandelingen, fietstochten of gewoonweg leven, zoveel historische gebouwen passeren die we niet kennen. Daarom startte hij een project op om toch zeker onze infrastructuur met een militair karakter in de kijker te zetten.
Wat voor militair vastgoed kan je vinden?
Op deze website is het militair vastgoed opgelijst per gemeente of op benaming. En onder beide lijsten vind je al tientallen artikels die heel België dekken. Op die manier kan je dus vlot militair erfgoed, zoals gebouwen of monumenten, in je buurt terugvinden.
De informatieve artikels worden aangevuld met fotomateriaal en kaarten. Dat zorgt voor een compleet beeld voor de geïnteresseerde lezers. De auteur zorgt ook voor de nodige bronvermeldingen, wat verder lezen altijd mogelijk maakt.
Een aanrader!
Ik kan deze website alleen maar aanraden. Zelfs al ben je niet per se geïnteresseerd in militair vastgoed. Want aan elk gebouw hangt een verhaal vast dat verder gaat dan het militaire kantje.
Ik ben zelf alvast een terugkerende lezer geworden! Neem dus zeker eens een kijkje op de website Belgisch Militair Vastgoed.
Iedereen die de film ‘Der Untergang’heeft gezien (als dat niet zo is, zeker doen!), weet waar de Nazi leider zijn laatste dagen doorbracht: in zijn bunker in Berlijn. Deze zogenaamde Führerbunker is immers de plaats waar Adolf Hitler op het einde van de Tweede Wereldoorlog zelfmoord pleegde.
Je zou denken dat dit in Berlijn een belangrijke plek is die op het lijstje van veel toeristen staat. En dat je de Führerbunker nog kan bezoeken. Maar niets is minder waar. Want het enige wat ons nog resteert is…een verlaten parkeerplaats. Die ligt dan ook nog eens een eindje van de hoofdstraat waardoor het helemaal een onopvallende locatie is.
Dit is de locatie waaronder de bunker van Hitler gelegen is:
Wil je álles te weten komen over de Führerbunker in Berlijn? Dan kan ik je alleen maar de documentaire Inside Hitler’s bunker aanraden. Via oude foto’s en interviews van aanwezigen kom je zo alles te weten over de Hitler bunker.
Wat is de Führerbunker?
Je vindt natuurlijk nog veel historische plekken met een link naar het nazisme in Berlijn. Denk maar aan de Bebelplatz en de boekverbranding die daar plaatsvond. De Führerbunker is de plaats waar Hitler zelfmoord pleegde. Het was een complex van twee met elkaar verbonden bunkers (de ‘Vorbunker’ en de ‘Führerbunker’). Ze lagen zowat vijf meter onder de grond, in het centrum van Berlijn.
De bunker diende oorspronkelijk om te schuilen voor de steeds vaker voorkomende bombardementen van de Geallieerden. Het eerste deel, de Vorbunker, werd vanaf 1936 gebouwd. Het tweede deel, de Führerbunker, was klaar in 1945. Op dat moment rukten de Geallieerden al op richting Berlijn en werd de schuilkelder een meer permanente verblijfplaats voor Hitler en zijn getrouwen.
De Führerbunker zelf lag trouwens een 2,5 meter lager dan de Vorbunker, waardoor hij op bijna 8,5 meter kwam te liggen. Erboven lag geen parkeerplein zoals nu, maar de tuin van de oude Rijkskanselarij.
De dikke betonnen lagen moesten de bewoners van de bunkers tegen de luchtaanvallen beschermen. Zo was het plafond een 3 meter dik, de muren zelfs 4 meter!
Boekentip: voor een algemeen inzicht in het Nazi denken kan je het bekende boek Mijn strijd (Mein Kampf) terug verkrijgen. Natuurlijk de kritische editie mét de nodige toelichtingen. Dat is het boek: Mijn Strijd – kritische editie wat je zoekt.
Leefde men écht in Hitlers bunker in Berlijn?
Ja. Hitler en zijn naaste getrouwen brachten dag en nacht in de bunker door. Hij verplaatste verschillende kostbare meubelstukken en schilderijen vanuit de oude Rijkskanselarij naar zijn bunker. De Nazi-leider beschikte in de bunker ook over een slaapkamer, kantoor, zitkamer en gastenkamer Hij nam zelfs zijn hond, Blondi, mee naar binnen!
Deze “luxe” zorgde echter niet voor een aangenaam leven onder de grond. De bunker lag immers onder het grondwaterniveau van Berlijn. Het hele complex was dus vochtig, en pompen draaiden dag en nacht om het water buiten te houden.
Boekentip: Als je een sterke biografie van Hitler zoekt, dan is het boek: Hitler, biografie wat je zoekt.
Hitlers huwelijk in de Führerbunker
Hitler en zijn volgelingen schuilden niet alleen maar in de Berlijnse bunker. Hitler trouwde er ook met Eva Braun, die hem gevolgd was.
In de nacht van 28 op 29 april 1945 trouwden de twee, na een kleine ceremonie binnen in de bunker.
Andere bekende historische figuren in Hitlers bunker
Naast Hitler zelf en Eva Braun, waren er nog andere historische figuren in de bunker. De Goebbels-familie was één van hen.
Joseph Goebbels, de minister van propaganda tijdens het Nazi-regime, was zijn leider tot in de bunker gevolgd. En hij niet alleen, want hij nam zijn vrouw en hun 6 kinderen ook mee. Zij verbleven in de Vorbunker, en kwamen daar ook allemaal aan hun einde.
Wanneer pleegde Hitler zelfmoord?
Hitler pleegde zelfmoord op 30 april 1945. Hij deed dit in zijn Führerbunker in Berlijn, door zichzelf door de slaap te schieten.
Een andere documentaire om een blik in de bunker van Hitler, en het leven op die plek, te werpen, is de dvd van Discovery Channel. Educatief mét bronmateriaal.
Na Hitlers zelfmoord
Op 2 mei 1945 drongen Russische soldaten van het Sovjet-leger Hitlers bunker in Berlijn binnen. Na de oorlog (lees hier hoe de Tweede Wereldoorlog in Europa eindigde) probeerde Rusland alle herinneringen aan het Nazi-tijdperk uit te wissen. Inclusief de Führerbunker.
Nadat de Duitsers de bunker hadden verlaten, liep ze al snel gedeeltelijk onder water. In 1947 probeerde men het complex op te blazen. Dat lukte maar gedeeltelijk, en in 1959 ging men over tot de complete ontmanteling van de bunkers.
Sommige ruimtes bestaan nog altijd, diep onder de grond bewaard. Maar de constructie van huizen en appartementsblokken zorgt ervoor dat de Führerbunker begraven blijft. De nooduitgang van de bunker kwam uit op de tuin van de oude Rijkskanselarij. Die is ondertussen omgevormd tot een lelijk en eenzaam parkeerplein.
Het enige wat je hier nog terugvindt van Hitlers bunker is een informatiebord aan de rand van de parkeerplaats. De stad plaatste dit bord pas in 2006, toen het Wereldkampioenschap Voetbal in Duitsland (en dus ook Berlijn) plaatsvond.
Wil je weten hoe het de anderen in de Hitler bunker verging? Het boek De vlucht uit Hitlers bunker geeft je alle antwoorden over hoe het de andere nazi leiders verging na de val van het Nazirijk.
Mijn bezoek aan Hitlers bunker in Berlijn
Toen ik deze parkeerplaats tijdens een bezoek aan Berlijn bezocht, stonden er een tiental toeristen aan het informatiebord. De rest van de wijk was verlaten en onopvallend. Hier kon je zeker niet spreken van bruisend Berlijn.
Je moet dus echt weten wat je zoekt en waar het te vinden is. Per ongeluk zal je hier nooit belanden. De toeristische wandelroutes brengen je immers via een grotere weg naar de bekendere plekken in de buurt.
Is het een bezoekje waard? Wel, er is natuurlijk niets te zien. Maar het blijft een plek met een (negatief) historisch verhaal. Ikzelf wandelde die dag van de Potsdamerplatz richting het bekende Joodse herdenkingsmonument. En als je even afwijkt van deze route en een blokje omloopt, dan kom je de Führerbunker tegen. Tijdens een typisch toeristisch bezoek aan Berlijn kom je dus in de buurt, maar je zal zelf even dit zijsprongetje moeten maken om te passeren bij dit stukje geschiedenis.
Boekentip: Wil je meer leren de Führerbunker? Dan raad ik je bij Bol het boek Hitlers Machtscentrum aan. Met uitvoerige uitleg én archieffoto’s van de Rijkskanselarij en de bunker.
Extra weetje: wist je dat er ook een Duitse bunker onder het casino van Middelkerke aan de Belgische kust lag? Lees er hier alles over!
Ik hou wel van verborgen (historische) plekjes. Zeker als er een reukje aan hangt. Bij de Ruien in Antwerpen mag je dat geurtje zelfs letterlijk nemen! Samen met een goede vriendin dook ik deze oude stadsgrachten van ‘t Stad in voor onze eigen ondergrondse ruientocht.
Wat zijn de ondergrondse Ruien van Antwerpen?
De Ruien van Antwerpen bestaan al eeuwenlang, maar zijn nu niet meer zichtbaar voor de bovengrondse wandelaar. Het zijn waterwegen die al sinds de middeleeuwen dienst doen als leverancier van water (en zelfs voor een binnenhaven in de stad zorgden). Deze waterloopjes waren zowel natuurlijk gevormd als verder uitgebreid door mensenhanden.
In de loop der tijden ging men de Ruien echter meer en meer als riool gebruiken. Dat zorgde er mee voor dat de waterlopen overwelfd werden en ze uit het straatbeeld verdwenen. Vanaf dan kan je spreken over de ondergrondse ruien. Maar je kan ze nu nog altijd (deels) bezoeken, eventueel met rondleiding.
Wat meer geschiedenis van de Antwerpse Ruien
Het netwerk van meer dan 8 kilometer waterwegen begon sinds de 16de eeuw overkapt te geraken, omdat de groeiende bevolking van de stad Antwerpen stilaan genoeg had van de stinkende waters.
Daarom besloot het bestuur om het bouwen van huizen bovenop de Ruien gratis te maken. Op die manier kon de stad tegelijk groeien én het hygiënisch probleem oplossen.
De totale overdekking zou pas in de 19de eeuw voltooid zijn. Vanaf dan deden de Ruien pas écht dienst als riool. Tot men in de 20ste eeuw rioolbuizen zou gebruiken. Maar ook deze lopen door de Ruien. Je ziet: resten uit de middeleeuwen hebben zelfs in het hedendaagse Antwerpen nog hun nut!
Een bezoek brengen aan de Ruien in Antwerpen: de ruientocht
Een bezoek met rondleiding aan de Ruien in Antwerpen brengen is een ervaring op zich. Je kan, met laarzen en een pak, te voet de Ruien bezoeken. Maar wij kozen voor een kort (letterlijk:15 minuten) boottochtje. Ideaal om de Ruien even te mogen ervaren. Een echte ruienwandeling was nog niet voor nu.
Verwacht echter niet té veel van die ervaring met het bootje. Je vaart vijf minuten vooruit, waarna je terug achteruit vaart. Je ziet dus in totaal misschien een 100 meter van de Ruien. Je hoeft hiervoor ook niet te reserveren.
De eerste stappen die je bij de start van je bezoek zet, doen je denken aan het bezoeken van een veel te vochtige, zompige kelder. Dan waait de geur van vuil water je tegemoet. Dat is een paar seconden wennen, en ook wanneer je terug buiten staat zal het nog even in je neus zitten. Maar het is zeker niet onoverkomelijk.De temperatuur valt goed mee, want het is vooral de vochtigheid die voor een wat klam gevoel zorgt. Je handen in het water steken raad ik niet aan, enkel als je thuis nog wat wilt nagenieten van de ruiengeur.
Ze geven je een beklemmend gevoel, die Ruien. En het is vooral indrukwekkend dat onder de drukke straten van Antwerpen nog altijd dit netwerk van waterlopen ligt. Én op verschillende manieren nog gebruikt wordt. Tijdens overvloedige regenval kan het water zelfs flink stijgen en een bezoek onmogelijk maken. Het leeft onder Antwerpen.
Zelf de Antwerpse Ruien bezoeken?
Ben je benieuwd om eens een kijkje te nemen in ondergronds Antwerpen? Dan kan je altijd eens binnenspringen om de Antwerpse Ruien te bezoeken. Starten doe je op/onder de Suikerrei (met naambordje in de Ruien zelf). Het is maar één van de vele historische plekjes die België rijk is. Denk bijvoorbeeld ook maar aan de kathedraal in Gent of Tongeren.
Iedereen heeft er al wel eens eentje gegeten: een banaan. Maar wist je dat de bananen die we nu kennen niet de oorspronkelijke vruchten zijn? De herkomst van de banaan is een hele geschiedenis en speelt ook nu nog een grote rol in de fair trade handel. En ik ontdek graag met jou vanwaar de oorspronkelijke banaan nu vandaan komt.
De afkomst van de banaan
De oorsprong van de banaan kunnen we al eeuwen geleden in de geschiedenis plaatsen. De eerste vruchten zouden al zo’n tienduizend jaar geleden zijn geteeld door de eerste boeren.
Zoals met zoveel planten is het sinds de domesticatie van de mens dat er op telkens grotere schaal gekweekt kon worden.
Waar komt de banaan vandaan?
De afkomst van de banaan zou in Nieuw-Guinea liggen. Dat is een eiland in de Grote Oceaan, niet ver van Australië. Van daaruit zou ze zich verder verspreid hebben over Azië en Afrika.
De oorspronkelijke banaan: niet te eten
De herkomst van de banaan is niet het verhaal van een lekkere vrucht. De eerste bananensoorten waren immers niet te eten! Het waren ruwe vruchten vol pitten. Maar waarschijnlijk gebruikten de eerste boeren de bladeren en stengels van de plant. Bijvoorbeeld als bouwmateriaal.
Het is pas door kweken en selecteren van soorten dat de banaan ook een lekkere vrucht werd. Maar het was nog een lange weg tot de ‘perfecte’ banaan zoals we die nu kennen.
De banaan speelt de laatste jaren een rol in de fair trade handel. Wil je daar meer over weten? Dan raad ik je het boek Kunnen we een betere wereld kopen aan.
Hoe zag de oorspronkelijke banaan eruit?
De bananen die we nu kennen zijn knalgeel en zoet. Maar dat waren de oorspronkelijke bananen zeker niet. De herkomst van de banaan is terug te leiden tot rode en groene varianten. Die moesten nog eerst gekookt worden voor je ze kon opeten. De versie die we nu kennen is eerder een mutatie van die soorten.
De Jamaicaan Jean Francois Poujot zou midden 19de eeuw zo’n mutatie op zijn plantage hebben ontdek en de soort verder gekweekt. Naast de betere smaak moest je deze variant ook niet meer koken vooraleer op te eten.
De geschiedenis van de banaan: een lange weg
De mens kent de wilde plant al tienduizenden jaren geleden, en vandaag is ze niet meer weg te denken. De banaan heeft doorheen de geschiedenis al een hele wereldreis gemaakt.
Zo stimueerden de Romeinen in de 1ste eeuw voor Christus al het telen van bananen. De verdere verspreiding zou sinds de 15de eeuw gebeuren met de kolonisatie. De Portugese schepen voerden toen continue van de Afrikaanse westkust naar Europa en terug.
De herkomst en oorsprong van de banaan: de geschiedenis samengevat
Het is altijd leuk om te weten vanwaar de “eerste banaan” vandaan komt en wat haar herkomst precies is. Maar natuurlijk is het zo een lange geschiedenis die zich over heel de wereld afspeelt, dat het moeilijk is om exacte locaties en data voor de afkomst van de banaan zeker te weten.
Natuurlijk is de wilde plant afkomstig uit de regio rond de evenaar, waar ze ook nu nog veelvuldig wordt gekweekt. En grote historische tendensen zoals de kolonisatie hebben, net zoals in andere gevallen, voor de verspreiding gezorgd.
Het is vooral goed om te weten dat de mooie, gekromde gele lekkere banaan die we nu kennen nog maar een heel recente vrucht is. Een resultaat van het selecteren en kweken van specifieke wilde bananen.
Het is lang geleden dat ik zo uitkeek naar de release van een film. Het is nog langer geleden dat ik zó op het puntje van mijn stoel zat, vol spanning en emoties. Ik deel hier daarom graag met jullie mijn filmbespreking van Dunkirk.
Dunkirk is een historische film (wat had je anders van mij verwacht) die zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Regisseur van dienst is Christopher Nolan. Meest bekende acteur: Tom Hardy (alhoewel de tienermeisjes onder ons eerder Harry Styles kennen, die volgens mij een goeie acteurprestatie neerzette). De samenwerking voor deze film is Amerikaans-Brits-Frans-Nederlands.
Ben je trouwens geïnteresseerd in de historische feiten én hoe de film gemaakt werd? Dan raad ik je aan dit boek aan te schaffen:The making of Dunkirk
Filmrecensie Dunkirk: het verhaal
Dunkirk toont ons Operatie Dynamo, die plaatsvond in mei-juni 1940. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wilden men immers honderden soldaten van de Franse stranden naar Groot-Brittannië evacueren. Vanuit het Franse binnenland rukte de Duitse legermacht snel op. De soldaten zaten dus op het strand gevangen tussen zee en vijand. De tijd drong!
De film volgt 3 lijnen. We zien soldatenverhalen die zich op het strand (en de pier), de zee als in de lucht afspelen. Nolan weeft de verhalen en tijdslijnen mooi door elkaar. Soms geraak je er gedesoriënteerd door, maar dat zijn de soldaten in de film ook. Combineer dat met de prachtige beelden, en je wordt in de film gezogen. Het resultaat is een zéér beklijvende ervaring waarvan de haren op je arm letterlijk recht gaan staan..
Waarom de film Dunkirk kijken?
Naast het verhaal geef ik je in deze filmreview ook graag mee waarom je de film moet gaan bekijken.
Zoals ik hierboven al zei: het is één grote beklemmende ervaring. En pakkende ervaring. Het verhaal op zich is spannend, maar het filmdrama blijft nog wel enkele dagen in je kleren zitten.
De beelden, zowel de close-ups als vergezichten, door Nolan gedraaid zijn indrukwekkend prachtig. Net zoals we van hem gewend zijn.
De acteerprestaties zijn goed. Maar ook de soundtrack speelt een grote rol. De evacuatie staat door het aanstormende Duitse leger onder grote tijdsdruk. Door een goede montage benadrukt Nolan dit al. Maar de soundtrack (met tikkende klok) geeft je een beklemmend gevoel. Je zou al bijna over je schouder achter je kijken en wegvluchten, samen met de soldaten in de film.
En de film leert ons weer wat bij over een stukje geschiedenis dat niet bij iedereen bekend is. Of toch niet bij mij. Want de schaal van de evacuatie was gigantisch groot. De tijdsdruk ook. In elk geval interessant!
De minpunten van Dunkirk
Bij een filmrecensie van Dunkirk moet ik je natuurlijk ook enkele minpunten geven.
Zo duurt het wel even voor het verhaal helemaal op gang getrokken is. De de verhaalstructuur en het inspelen op de gevoelens van de kijker, met weinig dialoog en veel beelden dus, zorgt er ook voor dat de film lang aanvoelt. Nochtans is hij maar 1u45 min lang.
En zoals ik zonet vermeldde: het gaat hier vooral over beelden en emoties. Verwacht dus geen snedige dialogen, uitvoerige karakterontwikkelingen of veldslagen. Je kunt een film als Dunkirk zeker zien als een atypische oorlogsfilm.
Is de film historisch correct? Ze doet haar best. Maar de boten en de kustlijn die we zien zijn enkele decennia te modern. Het verhaal en de emoties daarentegen: zeer authentiek. En ik ben blij dat ik wat heb bijgeleerd over Operatie Dynamo.
Besluit filmrecensie Dunkirk: kijken of niet?
Ik denk dat je na het lezen van deze Dunkirk filmrecensie wel al weet of ik je aanraad deze film te kijken of niet. En goed geraden…het antwoord is volmondig ja!
Mijn filmbespreking mag dan zeer positief overkomen. Maar enkele maanden na het zien van Dunkirk ben ik nog altijd sterk onder de indruk van deze film en blijf ik hem aanraden. Heb je een andere mening of vind je dat ik iets gemist heb? Geef me dan zeker een seintje!
Zin gekregen om de film in huis te halen? Ik kan je enkel maar gelijk geven. En zoals altijd heb je de keuze uit DVD of Blu-Ray.
Nog niet overtuigd van deze Dunkirk recensie? Bekijk dan zeker eens de trailer!
Hallo, ik ben Rob en schrijf deze geschiedenisblog. Ik ben een historicus en leraar. Met deze geschiedenisblog wil ik mijn passie voor geschiedenis met jullie delen. Veel leesplezier!
![Dunkirk - Trailer 1 [HD]](https://i.ytimg.com/vi/F-eMt3SrfFU/hqdefault.jpg)