Tag Archives: 20ste eeuw

Geschiedenis blog, Historische film - drama

Le Mans 66 film (2019): recensie

Ik durf wel eens een Formule 1 Grand Prix kijken. Vroeger toen het nog niet via betaaltelevisie was gebeurde dat zowat elk weekend. Ik mag dus van mezelf wel zeggen dat ik iets van motorsport snap en tot op een bepaald niveau wel een liefhebber ben. Combineer dat met mijn gekende liefde voor geschiedenis, en je snapt wel dat ik op deze blog een recensie van de waargebeurde film Le Mans ‘66  (2019) schrijf. 

Le Mans 66 film: geen verhaal over de 24 uur Le Mans

Een wist-je-dat-je: de titel van de Le Mans ‘66 film is de Europese variant. In de Verenigde Staten is de naam nog ronkender: Ford vs. Ferrari. Het is een titel die de naam beter dekt. 

Want deze film gaat niet zozeer om de race Le Mans, maar om de strijd van autofabrikant Ford om Ferrari tijdens een grote autorace de loef af te steken. En welke autorace is er voor een autofabrikant nu belangrijker om te winnen dan de 24 uur Le Mans?

Ik vermoed dat de marketeers achter deze film dachten dat Le Mans als titel sterker zou aanslaan bij het Europese publiek. Maar naar mijn aanvoelen zijn de gloriedagen van de 24 uur Le Mans als dé autorace van het jaar al lang geleden gedaan.

De titel Ford vs. Ferrari lijkt me dan als mondiale titel beter geschikt. Iedereen, zelfs de niet-autoliefhebbers, kennen de merken Ford en Ferrari en de verhouding tussen de twee. Een strijd tussen een underdog en eeuwige grootmacht lijkt dan meteen toch een interessanter verhaal, niet?

Hoe het ook zei: het verhaal gaat dus niet over Le Mans. Het gaat over enkele autocoureurs die door fabrikant Ford worden ingeschakeld om Ferrari eindelijk eens van de autoracetroon te stoten. Een opdracht die voor elke autobouwer vrij onmogelijk zal lijken. Die invalshoek werd vooral gekozen door regisseur James Mangold, die zelf zegt niet veel van auto’s af te weten en daarom ook de meer persoonlijke verhaallijnen verkoos. Toch wel een belangrijk feit in deze filmrecensie.

Het summum van het verhaal is dan natuurlijk de 24 uur Le Mans, editie 1966, waar de confrontatie tussen de autobouwers uiteindelijk zal plaatsvinden Naast dat fabrikantenduel spelen er ook nog enkele persoonlijke verhaallijnen mee. Want de hoofdpersonages hebben elk wel hun redenen om de uitdaging om de beste raceauto te maken, aan te gaan.

Le Mans 66: cast met Matt Damon & Christian Bale

In deze filmbespreking van Le Mans ‘66 moet ik natuurlijk ook nog wat vertellen over de cast. Er doen sowieso al enkele topacteurs mee: Matt Damon en Christian Bale. Zij vertolken enerzijds Carroll Shelby en Ken Miles. 

Carroll Shelby is de bekende Amerikaanse autobouwer die de uitdaging van Ford aanneemt. Maar een auto is maar zo goed als de bestuurder. En daar komt Ken Miles kijken. Terwijl de populaire Shelby meer een dandy type binnen de autowereld is, kan je Miles beschrijven als een introverte down to earth coureur die vooral opleeft wanneer hij achter een stuur zit. Het zal die combinatie van talenten zijn, die het Ford GT 40 model zullen ontwikkelen. Of dat model succesvol was of niet? Daarvoor zal je de film moeten kijken. No spoilers!

Wil je meer te weten komen over Carroll Shelby? Dan is zijn biografie een aanrader!

Naast Christian Bale en Matt Damon spelen in de Le Mans ‘66 film nog andere bekende gezichten mee: Jon Bernthal, Tracy Letts of Caitriona Balfe. Je mag gerust spreken van een kwaliteitsvolle cast waardoor je sowieso al weet dat deze film het kijken waard is.

Le Mans 66 film: persoonlijke verhalen 

Deze film over Le Mans 1966 is dus geen pure racefilm, maar gaat vooral over persoonlijke verhalen en dromen. En dan zeker die van Ken Miles. Zo komen we meer over hem te weten in de periode vóór, maar ook ná, die 24 uur Le Mans van 1966. En niet alleen over hem, maar ook over zijn familie. 

Het feit dat de film de personages en hun drijfveren volgt, zorgt er wel voor dat je op het puntje van je stoel zit wanneer de bolides beginnen te ronken (zeker vanaf 7 RPM!). Het gaat dan immers niet meer zomaar over het winnen van een race, maar over zoveel meer. 

Le Mans 66: film trivia

Trivia en andere wist-je-dat-jes lijken me verder nog de ideale manier om deze filmrecensie over de strijd Ford-Ferrari en de 24 uur Le Mans 1966 te vervolledigen.

Zo is een deel van de film opgenomen op het circuit van Le Mans, maar ook op grote terreinen waar stukken circuit werden nagebouwd. Het toenmalige model Ford GT 40 kan je nog altijd kopen, zelfs als een nieuwe wagen met de nodige hedendaagse veiligheid. De film won enkele oscars, zoals die van filmbewerking en geluidsbewerking. Ze kreeg ook een oscarnominatie voor beste film.

Je kan trouwens ook het schaalmodel van de Ford GT40 kopen. Bijvoorbeeld bij Bol: Ford GT 40 Le Mans ’66 Shelby Collectibles

Besluit: recensie Le Mans 66 film

Deze filmrecensie kan ik enkel maar besluiten door te zeggen dat de Le Mans ‘66 film het kijken waard is. Zelfs al ben je geen fan van motorsport, maar misschien wel van de topacteurs Matt Damon en Christian Bale. Of misschien is je partner wel een autofanaat? Dan nog is deze film over de 24 uur Le Mans van 1966 toegankelijk voor iedereen.

Hou er wel rekening mee dat het geen pure racefilm is, maar dat de 24 uur Le Mans van 1966 het doel is van de dromen van de hoofdpersonages. 

Als ik hem vergelijk met die andere historische racefilm, Rush, dan verkies ik als besluit voor deze film review toch Le Mans ‘66 om te kijken. En als je weet dat ik meer een Formule 1 fan ben, dan weet je genoeg!

Veel kijkplezier!

Zin gekregen om deze film te kijken? Haal hem in huis via Bol en geniet er van!

Bronnen:
Kinepolis
IMDB

Geschiedenis blog

Rachitis (Engelse ziekte) in de geschiedenis

Ik schreef al eens een artikel over ebola, maar ook andere ziektes hebben een interessante geschiedenis. Eentje daarvan is rachitis, ook wel de Engelse ziekte genoemd, waarvan het voorkomen beïnvloed werd door onze eigen socio-culturele en economische geschiedenis. In Engeland was het immers niet alleen maar leuk in die tijden, zoals tijdens het spelen van cricket. Nieuwsgierig? Lees dan zeker verder!

Wat is Rachitis?

Rachitis (geregeld als ragitis fout geschreven) wordt ook wel de Engelse ziekte genoemd. Maar wat is nu de Engelse ziekte? Wel, het is een aandoening die wordt veroorzaakt door een tekort aan vitamine D en calcium. Dat tekort heeft een rechtstreekse impact op botvorming, vooral wanneer het bij kinderen voorkomt. De volwassen variant van rachitis wordt ook wel osteomalacie genoemd.

De belangrijkste oorzaak van het tekort aan vitamine D is het gebrek aan zonlicht. We zullen in onze menselijke geschiedenis zien dat we dit zelf in de hand hebben gehad en dus het voorkomen van de aandoening zelf vermeerderen.

Het effect op de botvorming is natuurlijk negatief: verkromming van ledematen, O-benen of X-benen, beschadigd gebit … De behandeling hangt dus ook af van de lichamelijke problemen die men door deze ziekte krijgt. Vroeger werd wel geregeld een hoogtezon gebruikt om kinderen genoeg zonlicht te geven.

Waarom de Engelse ziekte: geschiedenis van rachitis

Maar waarom wordt rachitis u de Engelse ziekte genoemd? En wat is de link met onze socio-culturele en economische geschiedenis? Wel, de link is terug te vinden in onze opkomende industrie. En dan denk je natuurlijk meteen aan de Industriële Revolutie in Engeland.

Velen denken echter dat rachitis in Engeland vooral begon voor te komen (daarom de bijnaam Engelse ziekte) maar dit is niet zo. Want ook in de Nederlanden zijn door archeologie botten met rachitis gevonden, stammend uit de periode vanaf de 16de eeuw.

Waarom kwam dit nu al duidelijk in de Nederlanden, en hoogstwaarschijnlijk ook in andere gebieden, regelmatig voor? Wel, het was de mode om lichaamsbedekkende kleding te dragen. Lange broeken, lange kleden, omslagdoeken…want een bleke huid was een statussymbool. Iemand die elke dag op het veld werkte zou bruingebrand zijn, een bleke huid zou je dus een ‘rijkere’ status geven. Maar met lichaamsbedekkende kledij konden ook de landbouwers toch nog wat van die blekere huid bekomen.

Het was natuurlijk die lichaamsbedekkende kledij die het gebrek aan zonlicht op de huid, en dus een gebrek aan vitamine D en dus rachitis, veroorzaakte.

De bijnaam Engelse ziekte kwam er omdat men in het 18de – 19de eeuwse Engeland de ziekte veelvuldig zag voorkomen. Waarom? De opkomst van de Industriële Revolutie: mensen, ook veel kinderen, werkten lange dagen in de fabriek en de woonwijken met de hoge arbeidershuizen lieten maar weinig zonlicht toe op straat. Het gevolg: een gebrek aan rechtstreeks zonlicht en dus weer het gebrek aan vitamine D. 

Rachitis: beïnvloeding door onze eigen geschiedenis

Het is interessant om te zien dat pieken in het voorkomen van een ziekte als Rachitis (onterecht dus de Engelse ziekte) en osteomalacie bijna rechtstreeks door onze eigen cultuur wordt veroorzaakt. Mode, maar ook economische evoluties, hebben het aantal gevallen van Rachitis de laatste eeuwen in de hand gewerkt.

Verder lezen:
Wikipedia
Archeologie Online
Mens en Gezondheid

Geschiedenis blog

De Herald of Free Enterprise ferry ramp in 1987

Elk jaar kent wel haar rampspoed, en dus ook mijn geboortejaar. Wanneer ik de kranten uit mijn geboortejaar zie, dan is de ramp met de ferry Herald of Free enterprise de krantenkop die altijd in het oog springt. Daarom besloot ik om er een artikel hier op mijn website aan te wijden.

Herald of Free enterprise: ferry

De Herald of Free Enterprise is een naam die tot de verbeelding spreekt. In 1987 was het de benaming van een ferry van de Britse rederij Townsend Thoresen, dat in 1987 was opgekocht door het meer bekende P&O Ferries.

Het schip was een veerboot voor auto’s die tussen de Britse haven Dover en de Belgische haven Zeebrugge voer. Met een lengte van zowat 132 meter en een capaciteit van bijna 100 wagens kan je wel spreken van een flinke ferryboot.

Het Herald of Free Enterprise accident

De bouw van de Herald of Free Enterprise rondde men af in 1980 af, maar 7 jaar later, op 6 maart 1987, zou het noodlot toeslaan en het accident plaatsvinden. 

Het ongeval zelf is een combinatie van menselijke en technische fouten. Zo ontbraken er de nodige veiligheidssystemen en was er een gebrek aan ventilatie. Zeker dat laatste zou cruciaal zijn, want door het ventilatieprobleem hield men soms de boegdeur bij het vertrek nog even open om zo de uitlaatgassen van de binnenkomende auto’s te laten uitwaaien.

Zoals altijd is er bij de grote commerciële bedrijven ook een ongezond streven naar tijdsefficiëntie. Dat zorgde voor een combinatie van bovenstaande problemen en een situatie waarin men zich probeert te haasten. 

Dit alles zorgde ervoor dat de boegdeur open bleef staan bij het vertrek vanuit Dover over de Noordzee. Het gebrek aan veiligheidssystemen en interne communicatie zorgde dan voor het ongeval dat zou uitmonden in een ramp.

De Herald of Free Enterprise ramp

Er begon dus water door de geopende boegdeur binnen te lopen. Het ontwerp van het schip (een autoferry met grote autodekken) maakte dat vanaf dt moment het hele schip onstabiel werd. De ferry lag ook nog eens laag in het water, want de ballasttanks waren na vertrek nog niet volledig geleegd.Die ballasttanks waren uitzonderlijk gevuld wegens problemen met de vaarroute en laadbrug. Door vertraging in de haven van Dover lag de snelheid ook hoger dan normaal wat er zeker voor zorgde dat water binnenstroomde.

Door de samenloop van bovenstaande omstandigheden kon de ramp met de Herald of Free Enterprise in 1987 plaatsvinden.Het water maken en kapseizen van het schip zou zich voltrekken in amper 90 seconden. (zie samenvatting in de video onderaan dit artikel)

De Herald of Free Enterprise: slachtoffers

Hoewel de Belgische hulpdiensten hun best deden en er zelfs garnaalvissers te hulp schoten, zouden er toch een 193 doden vallen. Men deed zelfs een beroep op radio-amateurs in de Brugse regio om de overbelaste telefoonlijnen te depanneren. Één van die radio-amateurs schreef zelfs ter plekke nog een simpel computerprogramma om digitaal passagierslijsten en slachtofferlijsten op te maken. 1987 is nog niet zo heel lang geleden, maar toch duidelijk een wereld van verschil op vlak van hulpmiddelen.

De ramp met de Herald of Free Enterprise: afwikkeling

Het schip zou later geborgen worden en benefietacties (met onder andere Paul McCartney) zouden de slachtoffers verder helpen.

Het is vooral het luchtbeeld van de gekapseisde ferry Herald of Free Enterprise dat bij tijdgenoten op het netvlies gebrand staat. En ook nu, meer dan 30 jaar later, is het nog altijd een imposant beeld. (zie samenvatting in de video onderaan dit artikel)

Wil je meer weten, dan kan je deze reportage bekijken naar aanleiding van 30 jaar Herald of Free Enterprise Ramp. Hierin wordt alles duidelijk uitgelegd met de sprekende beelden erbij:

https://www.facebook.com/watch/?v=10155824487504622

Verder lezen:
Wikipedia
Rode Kruis

Geschiedenis blog, geschiedenis Gent

Gent: de fabriek Hanus

Soms stuit je per toeval op interessante verhalen. Zo zag ik in Gent de resten van een oude fabriek. Een mooi decor voor foto’s. Van wie de fabriek was of voor wat ze diende was niet meteen duidelijk.

Maar de tekst boven de bewaarde toegangspoort gaf me alvast genoeg informatie om me in dit stukje geschiedenis te verdiepen: Etablissement Textiles Fernand Hanus.

Wie was F. Hanus?

Er is al wel wat geschreven over deze familie Hanus. Fernand Hanus was immers een Belgische industrieel die eind 19de-begin 20ste eeuw leefde. Hij maakte naam en faam in de textielsector. Vandaar de vermelding van Etablissement Textiles Fernand Hanus.

Fernand Hanus leefde in Gent, op de Kortrijksesteenweg, in de villa Le Bois Dormant. Die villa zou uiteindelijk het hart worden van het ziekenhuis Maria Middelares.

De ondernemer zou echter jong sterven, op 44-jarige leeftijd.

De verwezenlijkingen van Fernand Hanus

Fernand Hanus was een industrieel zoals ze enkel in het België in het begin van de 19de eeuw bestonden. Zo richtte hij in de jaren 1920 een weverij op in Lokeren, die de groei van het Oudenbos betekende. Fernand Hanus stimuleerde enthousiast de uitbouw van dit dorp, maar zou door zijn overlijden de echte bloei niet meemaken.

Ook in Laarne had de industrieel een weverij en spinnerij. En uiteindelijk zou het familiebedrijf uitgroeien tot één van de belangrijkste textielconcerns in het toenmalige België. Daarnaast had hij zich ook ingekocht in de Union Cotonniere, na door enkele slimme beslissingen kapitaal te hebben vergaard tijdens de Eerste Wereldoorlog.

Als ondernemer maakte hij naam en faam door onder andere over een eigen energiecentrale te beschikken (voor het aandrijven van de weverijen en spinnerijen). En hij staat zelfs bekend als de invoerder van het ploegensysteem in België.

Na de dood van Fernand Hanus

Het familiebedrijf werd na de dood van Fernand Hanus omgezet in een naamloze vennootschap. De maatschappelijke zetel hiervan begon zich vanaf 1929 in Gent, aan de Groot-Brittanniëlaan en dus ook Nonnemeers, waar ik een toegangspoort vond. Deze zou de toegang zijn geweest naar de opslagruimtes die achter de burelen lagen. Op dit moment is de faculteit Vertaalkunde van de Hogeschool Gent er gehuisvest.

In de jaren 1960 zou het, na al eerdere samensmeltingen met andere bedrijven, opgaan in de NV UCO. Nog zo een bekend bedrijf uit het Gentse (denk aan de UCO torens).

Verder lezen:

  • http://community.dewereldmorgen.be/blog/frankdepreitere/2017/06/30/de-grote-gentse-textielfamilies-en-de-petites-histoires
  • https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/103307
  • https://inventaris.onroerenderfgoed.be/erfgoedobjecten/18423
  • http://www.dewereldmorgen.be/blog/frankdepreitere/2017/05/08/hoe-de-gentse-textielreus-ontstond
  • http://persblog.be/entrepreneur-union-cotonniere-fernand-hanus/
Geschiedenis blog

De boekverbranding in Berlijn: Bebelplatz

Als we het over boekverbrandingen hebben, dan denken we spontaan aan de libricide (ook wel biblioclasme genoemd) in Berlijn ten tijde van het nazi-regime

Die nazi boekverbranding gebeurde midden in het centrum van Berlijn, jaren vóór het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. En tijdens mijn bezoek aan de stad wou ik toch eens de plek waar dit gebeurde, bezoeken.

De nazi boekverbranding in Berlijn

Het was op 10 mei 1933 toen de boekverbranding in Berlijn plaatsvond. Nog relatief vroeg, als je het latere verloop van het nazi-regime en de Tweede Wereldoorlog bekijkt. En dat voor een veelzeggende actie. Want naar verluidt werden er zo’n 250.000 boeken verbrand.

Want de boekverbranding had als doel om alle ‘niet-gewenste’ literatuur te verwijderen. Zowel symbolisch als letterlijk. En natuurlijk was het het regime zelf dat besloot welke literatuur niet meer welkom was, en welke wel. Zo gooide men boeken van Karl Marx, Franz Kafka of H.G. Wells op de brandstapel.

De boekverbranding: Bebelplatz

Het is moeilijk te geloven, maar deze cultuurbarbaarse gebeurtenis vond in het centrum van Berlijn plaats, en dat op de toenmalige Opernplatz. Deze is nu omgedoopt tot Bebelplatz.

Het plein zelf is vrij groot, verlaten en in het donker kil. Met in het centrum één lichtrijk monument. Want je kan via een glas in de grond ondergronds kijken naar het Bebelplatz-monument wat lijkt op een reeks lege witte boekenkasten. Het is een zeer ingetogen herinnering, zonder enige duiding. Je moet dus al de geschiedenis van het plein kennen om te weten waarnaar dit verwijst.

Meer weten over de opkomst van het nazisme in het Westen? Dit boek geeft dan een mooi overzicht: De spiegel van het Westen

Rondom de Bebelplatz staan verschillende imposante gebouwen. De Opernplatz/Bebelplatz moest immers de grootsheid van de Romeinse cultuur tonen (men wou deze plek dan ook Forum Fridericianum noemen). Zo vind je er de Staatsopera, bibliotheek, kathedraal en rechtsgebouw terug. Maar ook in andere Duitse steden vonden in die periode boekverbrandingen plaats.

Is een boekverbranding belangrijk?

Naast het feit dat dit soort brandstapels een soort censuur is, is de daad ook zeer symbolisch. Deze kan het best omschreven worden door een citaat van Heinrich Heine (19de-eeuwse dichter): “Waar men boeken verbrandt, zal men uiteindelijk ook mensen verbranden”

Waren er nog andere boekverbrandingen?

In de loop van de geschiedenis van de mensheid vonden er, zowel voor als na het nazi-regime, wereldwijd nog andere boekverbrandingen plaats. Deze overloop ik in een volgend artikel: boekverbrandingen doorheen de geschiedenis.

Tijdens mijn reis naar Berlijn bezocht ik trouwens ook de Fuhrer-bunker van Adolf Hitler.

Verder lezen? Schaf dan nu het boek De geschiedenis van het nazisme aan!

Bron:
Wikipedia – Bebelplatz
Wikipedia – Boekverbranding