Category Archives: Geschiedenis blog

Geschiedenis blog

Het verhaal van het verdronken eiland Testerep

Wist je dat er een verdronken eiland voor de Belgische kust ligt? Het heeft zelfs een aparte naam: Testerep. Ik ging op het strand van Middelkerke een wandeling maken en ik vertel je graag het verhaal van het verdronken eiland Testerep.

Testerep / Ter Streep: de naam

Laten we beginnen met de naam van het verdronken eiland, namelijk Testerep. Net zoals ikzelf zullen velen andere dit toch wel een eigenaardige naam vinden. En dat is niet vreemd, want het is een verbastering van een oude uitdrukking.

De naam bestaat al sinds de 5de-6de eeuw, in de periode van de vroege middeleeuwen dus. Het zou komen van het West-Vlaamse ‘het is erop’, aangezien Testerep verwees naar een verhoogd landschap.

In de volksmond werd Testerep ook wel ‘Ter Streep’ genoemd.

Testerep: een eiland en schiereiland

Maar wat is Testerep eigenlijk? Wel, kortweg gezegd kan je het een eiland noemen. Of zo ontstond het toch in de 5de-6de eeuw. Het was een eiland van zand dat voor de Belgische Noordzeekust lag, tussen wat nu Nieuwpoort en Bredene is en voor Oostende, Westende en Middelkerke. Zeker die laatste drie badsteden hebben trouwens een directe link met Testerep, maar daarover vertel ik je hieronder meer.

Hieronder zie je een oude kaart van de Belgische kust, waar de situatie met het eiland Testerep en het vasteland duidelijk herkenbaar is. (voor zij die van oude kaarten houden raad ik aan om zeker eens te lezen over de Ferrariskaart)

Hoe kon er nu een eiland voor de Belgische kunst ontstaan? Wel, in de vroege middeleeuwen lagen er nog lang geen golfbrekers zoals we die nu kennen. Die komen er pas later, om zo de golven letterlijk te breken, zodat het strand er minder onder te lijden had. Dat betekent ook dat het strand er in de middeleeuwen heel anders bijlag. Het had veel meer te lijden onder de getijden van eb en vloed en had een ruwer uitzicht dan het vaak vlakke beschermde toeristische strand dat we nu kennen. Je zou het middeleeuwse strand in België zelfs kunnen vergelijken met een waddenkust, zoals we in Nederland kennen, of de regio rond de Deltawerken zoals die van Neeltje Jans.

Het is onder die getijdenkrachten dat er in de loop der jaren een ophoping van zand kwam. Die ophoping werd uiteindelijk zo groot en hoog dat je het een eilandje kon noemen: Testerep. Omdat het eilandje nog niet hoog genoeg was en dus bij vloed overstroomde, zou het nog lang duren voor het bewoond werd.

In de 10de eeuw, enkele eeuwen na haar ontstaan dus, waren er wel al duinen gevormd op Testerep. Die beschermden het eiland tegen vloed, wat bewoning en het ontstaan van een heuse nederzetting voor vissers en herders mogelijk maakte. De toenmalige graven van Vlaanderen zouden zelfs een deel van een schaapsweide op Testerep schenken aan de Sint-Pietersabdij in Gent (die aan het Sint-Pietersplein ligt, niet te verwarren met de Sint-Baafskathedraal in het oude Gentse centrum).

Testerep werd wat beter aangelegd door de mens, denk aan dijken, en de nederzettingen konden uitgroeien tot dorpjes. In de 12de eeuw werd er zelfs een heus kerkje op gebouwd ter ere van Marie: de Sanctae Mariae de Testreep. Wat later verbasterd zou worden tot Mariakerke, nog zo een kustplaats die aan Testerep gelinkt kan worden.

Testerep en huidige badsteden: Raversijde, Bredene, Oostende, Westende, Middelkerke en Mariakerke

Ik haalde het al een paar keren aan: verschillende badplaatsen zijn te linken aan Testerep. Ik vind het persoonlijk altijd wel interessant om hedendaagse namen te linken aan hun (vaak vergeten) geschiedenis. Want plaatsnamen vertellen ons veel over de historie van ons landschap. Daarom ga ik er graag even dieper op in.

De meest duidelijke link zijn Westende, Oostende en Middelkerke. Westende en Oostende zouden stadjes zijn die zich zouden ontwikkelen aan weerszijde van Testerep. Daarom ook hun naam: West-ende (het westelijk einde) en Oost-end (het oostelijke einde). Een leuk weetje, aangezien Westende en Oostende ontstonden toen Testerep nog bestond, maar het eiland hebben overleefd. Oostende kennen we natuurlijk van de kunstenaar Ensor.

Het strand met zicht op Westende

Je kan Oostende trouwens zien als 2 verschillende steden in de geschiedenis: een oud-Oostende en een nieuw-Oostende dat men zal stichten na het verlaten van Testerep als nederzetting.

Je kan ondertussen wel al raden waar Middelkerke lag, ten opzichte van Testerep, Oostende en Westende. Het lag, zoals de naam zelf al aangaf: middenin!

Het strand met zicht op Middelkerke

Verder heb je ook nog Mariakerke, afkomstig van het kerkje op Testerep. Bredene verwijst dan weer naar een van de geulen die Testerep van de rest van het land afsneed: ‘Brede Eede’. Verder had je ook nog de nederzettingen zoals Walraversijde, wat we nu nog Raversijde noemen, en Lombardsijde.

Het einde van het eiland Testerep

We kunnen Testerep echter niet meer zien. Het is al lang verzwolgen door de zee, wat ook de reden is waarom we het hebben over het verdronken eiland Testerep. De aanleg van de golfbrekers heeft nog eens voor een extra laag zand gezorgd, wat betekent dat de resten van Testerep nu zo een meter of twee onder het zand bedolven zullen liggen.

Maar hoe komt het nu dat Testerep verdwenen is? In de 13de eeuw kreeg Oostende van de Vlaamse gravin Margaretha toestemming om zich verder als stad te ontwikkelen. Hiervoor werd een deel van de duinengordel van Testerep afgevlakt. Er zou ook een dam komen die de westelijke geul zou afsluiten, waardoor Testerep een schiereiland in plaats van het gekende eiland werd.

Als je je nog het eerste deel van dit blogartikeltje herinnert, dan weet je dat op deze manier de getijden weer invloed op Testerep kregen. Vooral de stormvloeden braken het natuurlijk gevormde Testerep weer verder af. Zoals altijd evolueert de natuur en onze omgeving, en ook Testerep onderging dit lot.

Zo zal men na de Sint-Vincentiusvloed van 1394 Testerep verlaten en meer landinwaarts het nieuwe Oostende stichten. In de 15de en 16de eeuw zou de getijdenwerking het eiland Testerep voorgoed laten verdwijnen in zee. Enkel het zuidelijk deeltje van Testerep zou na inpoldering nog deel uitmaken van het vasteland. De huidige kustlijn zou na onderzoek ongeveer op wat de helft van Testerep was, lopen. Loop je dus aan de rand van onze Belgische kust tussen Westende en Oostende, dan loop je op een stukje Testerep!

Het hedendaagse verdronken eiland Testerep

Er zijn dus verschillende kuststeden die hun bestaan en zelfs naam te danken hebben aan Testerep. Maar er zijn nog talloze andere hedendaagse verwijzingen naar Testerep te vinden.

Onderzoek met bodemscans wees uit dat er ter hoogte van het casino van Oostende, enkele honderden meters zeeinwaarts, structuren onder het zand liggen. Sporen van het verdronken land Testerep.

Op het provinciedomein Raversijde werd dan weer een speelbos geopend waar kinderen en hun ouders de geschiedenis van Testerep kunnen ontdekken. Deze speelzone draagt dan ook toepasselijk de naam Testerep.

Testerep is zelfs de naam van een heuse Facebookgroep. Die bestaat uit inwoners van onder andere Oostende, Westende en Middelkerke, die zich door de voorgeschiedenis van het eiland (en schiereiland) Testerep eeuwen later nog altijd verbonden voelen.

Wil je dus eens een historische getinte strandwandeling maken? Dan weet je nu waar je moet zijn!

Wil je echter meer weten over de geschiedenis van de Noordzee? Lees dan zeker eens mijn artikels over de Herald of Free Enterprise of Neeltje Jans. Of ben je eerder geïnteresseerd in onze relatie met water in de geschiedenis? Dan kan ik je aanraden om eens over de mysterieuze ruien van Antwerpen te lezen.

Bron:
Wikipedia
Provincie West-Vlaanderen
G-Geschiedenis
RouteYou
Kaart Wikipedia
Foto zee: Pexels
Foto’s strand Historicus Rob

Geschiedenis blog

Cappuccino: oorsprong & ontstaan van de naam

Koffie is één van de meest populaire warme dranken ter wereld, waarschijnlijk heb je er zelf al liters van op. Een koffie is echter niet zomaar een koffie. Denk maar aan al die soorten: espresso, latté of…een cappuccino.

De cappuccino is zowat de meest gedronken koffievariant. En terecht, want door haar mildheid is ze toegankelijk voor een groot publiek. Met welke koffiepot ze vaak wordt gezet? Ik gok met de bekende Bialetti perculator die je vast en zeker herkent uit de speciaalzaak.

Maar wist je dat de cappuccino een hele geschiedenis heeft? Ik bedoel dan niet alleen maar de ontstaansgeschiedenis van deze koffie, maar ook de oorsprong en ontstaan van de naam cappuccino. Ik leg het alvast graag allemaal voor je uit!

Wat is een cappuccino?

Laat me alvast eerst kort uitleggen wat een cappuccino is. De cappuccino is één van de vele koffievarianten die je op restaurant of café kan bestellen.

De cappuccino zoals ze nu geserveerd wordt bestaat uit 3 delen: 1/3 koffie, 1/3 melk en 1/3 melkschuim. Hierdoor is deze koffie minder sterk dan pakweg een espresso, wat een kleine pure koffie is. De melk verdunt immers de koffie en maakt haar minder sterk.

Italië is het koffieland bij uitstek en als we hun regels volgen, dan hoort de cappuccino bij het ontbijt. En enkel en alleen maar bij het ontbijt, volgens de strenge koffieliefhebbers. Bestel dus maar best geen cappuccino in de namiddag of avond als je op vakantie in Italië bent!

Oorsprong van de cappuccino: een rijke afkomst

De cappuccino komt echter niet oorspronkelijk uit Italië, maar uit een ander land dat wel wat ervaring heeft met chocolade, gebak en koffie. Namelijk Oostenrijk.

Naast de chocoladen Mozartkugel, kende de hoofdstad Wenen een rijke traditie met koffiehuizen. Daar kon je een zogenaamde Melange bestellen: een koffie met melk, maar ook met kruiden, suiker en zelf ei. De smaak van onze historische voorouders kan wel eens raar overkomen voor de hedendaagse mens!

De precieze mengeling en hoeveelheid melk in de Melange koffie hing af van de smaak van de klant. Uiteindelijk zouden de Italianen deze mengeling perfectioneren tot de koffie die we tot op de dag van vandaag onze cappuccino noemen. Je kan dus zeggen dat de cappuccino ontstaan is in Wenen, waarschijnlijk al in de 18de eeuw, waarna ze in Italië verder tot een populaire koffie uitgroeide.

De oorsprong en ontstaan van naam cappuccino: verklaard

We hadden het voorlopig over de Melange koffie waaruit de cappuccino ontstond. Maar wat is nu de oorsprong en herkomst van de naam cappuccino?

Wel, zoals ik al aanhaalde kon de klant vroeger zelf de hoeveelheid melk bepalen. Dat deed men vaak door het benoemen van de kleur van de koffie die men wou. Zwart is natuurlijk zonder melk, bruin of beige met melk.

De mythe, want een sluitende ontstaansgeschiedenis bestaat er niet, zegt dat men naar de cappuccino verwees met de naam Kapuziner Kaffee. Of vertaald: een Capucijner koffie. Het is deze mythe die ons de geschiedenis doet induiken.

Want de kapucijnen kennen we als de christelijke minderbroeders uit de orde van de fransciscanen, die op het einde van de 15de – begin 16de eeuw gesticht werden. Vanuit Italië zwermden zij uit tot in de Nederlanden, met toestemming verleend door de paus zelf. zij kregen hun naam dan weer van de verwijzing in het Italiaans naar hun typische habijtkap: de cappuccio.

Deze kapucijnen droegen een habijt. Een bruingekleurde habijt. En laat het nu net naar deze habijt zijn waarnaar men verwees om een specifieke Melange koffie te bestellen. De Kapuziner Kaffee, wat later verbasterd werd tot de cappuccino, was dus een koffie met net genoeg melk om de bruine kleur van de kapucijnen habijt te creëren. De herkomst van de naam cappuccino heeft dus een religieus kantje!

Een andere mythe: de Franziskaner koffie

De mythe over de capucijnen wiens habijtkleur de naam aan een koffie verleende is niet het enige verhaal dat over koffie en monniken bestaat. Zo zou men vroeger ook de Franziskaner koffie besteld hebben, die dan weer verwezen naar de Fransiscanen, een andere geloofsorde met een lichter gekleurde habijt.

Besluit: oorsprong en ontstaan van de naam cappuccino

Je zou het nooit gedacht hebben als je een koffie bestelde, maar de naam verwijst dus hoogstwaarschijnlijk naar de kleur van de koffie die leek op de habijt van de kapucijnen minderbroeders.

De oosprong en de naam van de cappuccino is echter volledig duidelijk en bewezen,. Maar het religieuze verhaal van de afkomst en herkomst van de cappuccino naam is wel algemeen aanvaard.

Alvast een leuk weetje om te vertellen tijdens je volgende koffiemomentje met vrienden of familie!

Bron:
Wikipedia
Encyclo
Vandenhout
Pexels
Pexels

Geschiedenis blog

Belgische vlag fout & ongrondwettelijk?

Wanneer ik les geef over de Belgische revolutie, vertel ik aan de leerlingen altijd over de ongrondwettelijke Belgische vlag. Een verhaal dat iedereen graag wel eens hoort en wat ik je daarom hier eens uitleg. Want al zowat heel de Belgische geschiedenis lang hangt die Belgische vlag verkeerd en is ze dus niet conform de grondwet van het land.

De Belgische revolutie in het kort

Over de Belgische revolutie en het ontstaan van België schreef ik al eens een uitgebreid artikel.

Samengevat was de regio van het huidige België en Nederland na het Congres van Wenen samengevoegd onder koning Willem I. Dat congres probeerde immers de klok terug te draaien naar de conservatieve tijd van vóór de Franse Revolutie.

Helaas dacht mendaar in het zuiden van dit Verenigd Koninkrijk der Nederlanden anders over. Want daar waren er vooral politieke problemen. De liberalen wilden een vorst die zich aan de scheiding der machten hield, terwijl de katholieken hun macht zagen tanen door de komst van godsdienstvrijheid en staatsscholen. Hoewel deze twee groeperingen elkaars bloed konden drinken, vonden ze elkaar in een zogenaamd Monsterverbond om het tegen Willem I op te nemen.

Opgezweept door een nationalistische opera en gesterkt door inschattingsfouten door Willem I, riep een Voorlopig Bewind de onafhankelijkheid van België uit. Met wat geluk, de omringende landen erkenden het nieuwe land omdat ze er zelf voordeel uit haalden, kon België ook België blijven. Hoewel Willem I nog bijna 10 jaar lang zou proberen om zijn koninkrijk te herstellen.

De Belgische vlag: geschiedenis

Natuurlijk komt bij de Belgische revolutie ook de geschiedenis van de Belgische vlag kijken.

Tijdens de oproer van de Belgische revolutie probeerde een zelf bijeengeroepen Brusselse stadswacht de gemoederen te bewaren. Dat lukte zo goed, dat ze voet aan grond kreeg om een vuist tegen de troepen van Willem I te maken. Deze stadswacht koos ook een vlag, eentje die al historie kende, want ze gebruikte de kleuren van het oude hertogdom Brabant: rood, geel zwart.

Als we even vooruitspoelen komen we terecht bij het onafhankelijk België waar een grondwet werd geschreven. Eentje die lang als liberaal voorbeeld in Europa zou dienen. En het is in deze grondwet, namelijk in artikel 193 staat er dat de Belgische natie als vlag de kleuren rood, geel en zwart kiest. Maar als je naar de huidige wapperende vlag kijkt, dan zie je dat de kleuren zwart, geel en rood zijn.

De Belgische vlag: fout?

Is de Belgische vlag dan echt fout? Daar valt eigenlijk over te debatteren.

Officieel staat er geen volgorde in de grondwet, en wordt er niet gespecifieerd of de vlag horizontale of verticale banden moet hebben. Je kan natuurlijk zeggen dat we op de logische volgorde moeten afgaan, namelijk zoals de kleuren zijn opgesomd. Maar daar valt dus over te discussiëren.

Een sterker punt dat de Belgische vlag fout is, is de afbeelding van de oorspronkelijke vlag op een muur in Brussel, vlakbij de Grote Markt. Daar staat ze duidelijk met verticale banden afgebeeld, in de volgorde zoals ze in de grondwet wordt opgesomd. Ze werd zo ook gedragen tijdens de Belgische revolutie. Dus ja, in dit opzicht kan je zeggen dat de Belgische vlag fout is en de tricolore al bijna 2 eeuwen fout hangt.

Is de Belgische vlag dan ongrondwettelijk?

Zoals gezegd is het een discussie waard vooraleer je kan besluiten dat de Belgische vlag ongrondwettelijk is. Je kan wel een duidelijk punt maken als het over de volgorde van de kleuren gaat. Daarbij kan je aannemen dat de Belgische vlag ongrondwettelijk is.

Waarom is de Belgische vlag veranderd?

Dat de Belgische vlag toch veranderde van kleurvolgorde en richting is te danken aan politieke en nationalistische voorkeuren, en wat aan smaak.

De oorspronkelijke vlag leek immers wel heel veel op die van Nederland. Zeker tijdens toenmalige gevechten waar de kruitdampen nog rond ieders hoofd slingerden, kon blauw-zwart en geel-wit wel eens verward worden. Het kiezen voor horizontale banden was dus een evidentie, in die gedachte.

Daarbij wou men ook gewoon niet lijken op de Nederlandse vlag, aangezien de Belgen zich net wilden afscheiden van dat noordelijke Holland. Ze waren, en tot op de dag van vandaag is een deel van België nog altijd, Frankrijk meer genegen. Die link vond men al heel wat minder erg.

Dat de volgorde van de kleur nooit is aangepast in de grondwet, kan je dan weer eerder aan luiheid wijten. De politici kunnen met een voorstel tot grondwetswijziging de kleurvolgorde aanpassen, maar dit is in de Belgische geschiedenis nog niet gebeurd. Er kwam ooit wel eens een voorstel tot wijziging, maar daar werd geen aandacht aan geschonken.

En zo blijft de Belgische vlag dus eigenlijk echt…Belgisch!

Bron & verder lezen:
VRT NWS
Het Nieuwsblad

Geschiedenis blog

Radithor: een radioactieve energiedrank

Door bedrijven als Red Bull of Monster kennen we allemaal wel energiedranken, de energy drinks. Maar wist je dat er begin 20ste eeuw een medicijn als energiedrank, genaamd Radithor, bestond die radioactief was?

Toen ik dit hoorde was ik ook verbaasd. Daarom besloot ik in dit stukje geschiedenis te duiken en dit artikel te schrijven.

De energiedrank Radithor: uitvinding

Er wordt vaak geschreven over Coca Cola, dat als frisdrank een toevallige vondst in de medische wereld was. Maar ook Radithor was dit. Alhoewel Coca Cola nog enigszins wat medicinale eigenschappen had en zelfs nog heeft. Radithor was vanaf het begin pure kwakzalverij.

Het verhaal van het drankje Radithor begint in het begin van de 20ste eeuw, net na de Eerste Wereldoorlog in 1918. William J.A. Bailey stond aan het hoofd van het bedrijf en laboratorium dat Radithor zou ontwikkelen. Niet dat Willaim J.A. Bailey ervaring had in deze zaken. Want hij had zijn studies niet afgemaakt en was al zeker geen dokter of wetenschapper. Verkoper is meer het label dat je op hem kan plakken, en blijkbaar kon hij zelfs gevaarlijke producten aan de man brengen.

Want Radithor was uiteindelijk ‘maar’ een flesje met gedistilleerd water, helaas wel verrijkt met radium isotopen. Wat het geheel radioactief maakte. Volgens verkoper William J.A. Bailey zou deze energiedrank je echter helpen bij verschillende ziektes of impotentie.

Middeltjes voor impotentie zijn wel vaker het resultaat van kwakzalverij. Denk maar aan de Aziatische middeltjes waar men gemalen ivoor van olifanten of neushoorns gebruikt. Zo werd Radithor door Bailey in de markt gezet als een middeltje ‘dat de doden tot leven zou wekken’. Helaas zou het omgekeerde net waar zijn.

Het radioactieve Radithor: écht gevaarlijk?

Maar was het radioactieve drankje Radithor nu écht gevaarlijk? Ja, dat was het. Het klinkt als een slecht idee om radioactief water op te drinken, en dat bleek het ook te zijn.

Het voorbeeld van één van de dodelijke slachtoffers van Radithor zegt genoeg. Eben Beyers was begin 20ste eeuw een bekend persoon in de Verenigde Staten. Zowel in sociale kringen als in de sport of in de bedrijfswereld, Eben Beyers was van alle markten thuis en was er goed in.

In 1932 zou hij echter op 52-jarige leeftijd overlijden. De doodsoorzaak? Meerdere kankers veroorzaakt door het radioactieve Radithor. Zijn vergiftiging door radium was zo ernstig, dat men hem in een loden doodskist moest begraven. Waarom een loden kist vraag je je af? Wel, bij zijn opgraving in 1965, 30 jaar later dus, waren zijn resten nog altijd hoog radioactief.

Het einde van het radioactieve Radithor

De dood van Eben Beyers, en zijn radioactieve toestand, dwong de Amerikaanse overheidsinstanties tot het opstellen van strengere regels. Er mochten vanaf 1932 geen medicijnen op basis van radium of andere radioactieve ingrediënten op de markt worden gebracht.

Bron en verder lezen:
Orau
CNN
Wikipedia Radithor
Wikipedia Eben Beyers
Wikipedia William J.A. Bailey
Foto Bailey
Foto Radithor

Geschiedenis blog

Sylt: een geheim nazi concentratiekamp op het Britse eiland Alderney

Na het zien van een TikTok video over een speciaal stukje WO2-geschiedenis, besloot ik na wat opzoekingswerk dit artikel neer te schrijven. We denken immers dat we al veel weten over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Maar historisch onderzoek blijft nieuwe feiten naar boven brengen. Verhalen, die vaak liever vergeten worden. Een voorbeeld hiervan is Kamp Sylt: een vergeten nazi concentratiekamp op het eiland Alderney.

Kamp Sylt is trouwens niet zomaar een concentratiekamp uit de Tweede Wereldoorlog. Het is ook het enige stukje land van het Verenigd Koninkrijk dat door de Duitsers veroverd werd. Een stukje historie dat het Verenigd Koninkrijk graag vergeet. Maar in dit artikel deel ik graag met jou dit uniek en toch ook wel bizar stukje geschiedenis.

Het kamp Sylt op Alderney: wat is het?

Laat me dit verhaal beginnen met te vertellen wat Kamp Sylt was. Kamp Sylt lag op een eiland, meer bepaald het eiland Alderney, een Kanaaleiland in het Kanaal tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Deze Kanaaleilanden liggen eerder dichtbij Frankrijk, voor de kust van Normandië. Maar toch zijn ze een vorm van eigendom van het Verenigd Koninkrijk. Andere, meer bekendere voorbeelden, zijn de eilanden Jersey en Guernsey. De paar duizend inwoners van Alderney werden tijdens de oorlog geëvacueerd, terwijl de andere Kanaaleilanden bewoond bleven.

Het eiland Alderney is dus bezit van de Britse Kroon. Hierdoor is het officieel op papier geen deel van het Verenigd Koninkrijk is, maar is het een protectoraat van de Britse Kroon. Het was ook ooit volledig bezit van Hitlers leger. Wat dus betekent dat officieelVerenigd Koninkrijk voor een (heel) klein stukje een invasie van de nazi’s kende en deels veroverd was door het Duitse leger. Een feit dat je niet snel zal terugvinden in de Britse geschiedenisboeken!

Sylt: een vergeten nazi concentratiekamp

Maar waarom hadden de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog het eiland Alderney veroverd? Het lag nog dichtbij Frankrijk, en speelde dus niet meteen een rol in de invasie van het Verenigd Koninkrijk.

Alderney zou echter gebruik worden als de locatie van een concentratiekamp. We denken vaak dat deze enkel in Oost-Europa, zoals Polen, te vinden. Maar ook dichter bij onze deur vonden de gruwelen van de concentratiekampen plaats.

Wat gebeurde er in het concentratiekamp van Sylt?

De Duitsers bouwden op Alderney niet minder dan 4 werkkampen. In die werkkampen huisden de arbeiders die verdediginswerken op het eiland op zich namen.

Maar vanaf 1943 nam de SS het commando over en werden de kampen omgevormd tot een concentratiekamp. Één van de andere kampen heette Noderney. Samen met Sylt waren dit de enige Duitse concentratiekampen op Britse grondgebied. De gevangen waren vooral Joodse dwangarbeiders. Zij maakten bunkers en andere versterkingen van de Atlantikwall aan de Franse kust.

Het leven in het concentratiekamp Sylt was hard. Gevangen werden om de minste reden mishandeld en zelfs gedood. Hoe minder dwangarbeiders er waren, hoe hoger de werklast van de resterende werkers werd. Soms werden geëxecuteerden als angstmiddel aan de ingangspoort tentoongesteld. Zieken kregen geen verzorging maar werden aan hun lot overgelaten of geëxecuteerd. Net zoals in de meer oostelijk gelegen concentratiekampen was het ook op het eiland Alderney een hel tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hoe kennen we dit verhaal van Lager Sylt?

Het verhaal van Lager Sylt is zeer lang stilgehouden. Het eiland kreeg dan ook de bijnaam “The island of silence”. De Duitse documenten en het kamp zelf werden grondig vernietigd. Op dit moment vind je enkel nog enkele betonnen bewakersposten en tunnels.

Archeologisch onderzoek van meer dan 10 jaar legde echter bewijzen voor de aanwezigheid van het gruwelijke concentratiekamp bloot. Het onderzoek was dan trouwens wel archeologisch en historisch, maar je kon het evengoed forensisch onderzoek noemen.

Hoewel er honderden gevangen sneuvelden in dit kamp, zijn er toch nog verschillende getuigenissen van ooggetuigen overgebleven. Verder onderzoek met onder andere luchtfoto’s en grondrader legde de funderingen van het kamp bloot. Daaruit bleek dat de verhalen van te weinig plek voor de gevangen om te leven en te slapen overduidelijk klopten. De autoriteiten werken helaas tegen om diepgaand onderzoek vlot toe te laten. Maar de huidige onderzoeksresultaten laten niets aan de verbeelding over.

Bron & verder lezen:
Wikipedia Alderney
Wikipedia Kamp Sylt
National Geographic
Photo by Polina Tankilevitch from Pexels
Photo by cottonbro from Pexels