Na het zien van een TikTok video over een speciaal stukje WO2-geschiedenis, besloot ik na wat opzoekingswerk dit artikel neer te schrijven. We denken immers dat we al veel weten over de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog. Maar historisch onderzoek blijft nieuwe feiten naar boven brengen. Verhalen, die vaak liever vergeten worden. Een voorbeeld hiervan is Kamp Sylt: een vergeten nazi concentratiekamp op het eiland Alderney.

Kamp Sylt is trouwens niet zomaar een concentratiekamp uit de Tweede Wereldoorlog. Het is ook het enige stukje land van het Verenigd Koninkrijk dat door de Duitsers veroverd werd. Een stukje historie dat het Verenigd Koninkrijk graag vergeet. Maar in dit artikel deel ik graag met jou dit uniek en toch ook wel bizar stukje geschiedenis.

Het kamp Sylt op Alderney: wat is het?

Laat me dit verhaal beginnen met te vertellen wat Kamp Sylt was. Kamp Sylt lag op een eiland, meer bepaald het eiland Alderney, een Kanaaleiland in het Kanaal tussen de Noordzee en de Atlantische Oceaan.

Deze Kanaaleilanden liggen eerder dichtbij Frankrijk, voor de kust van Normandië. Maar toch zijn ze een vorm van eigendom van het Verenigd Koninkrijk. Andere, meer bekendere voorbeelden, zijn de eilanden Jersey en Guernsey. De paar duizend inwoners van Alderney werden tijdens de oorlog geëvacueerd, terwijl de andere Kanaaleilanden bewoond bleven.

Het eiland Alderney is dus bezit van de Britse Kroon. Hierdoor is het officieel op papier geen deel van het Verenigd Koninkrijk is, maar is het een protectoraat van de Britse Kroon. Het was ook ooit volledig bezit van Hitlers leger. Wat dus betekent dat officieelVerenigd Koninkrijk voor een (heel) klein stukje een invasie van de nazi’s kende en deels veroverd was door het Duitse leger. Een feit dat je niet snel zal terugvinden in de Britse geschiedenisboeken!

Sylt: een vergeten nazi concentratiekamp

Maar waarom hadden de Duitsers tijdens de Tweede Wereldoorlog het eiland Alderney veroverd? Het lag nog dichtbij Frankrijk, en speelde dus niet meteen een rol in de invasie van het Verenigd Koninkrijk.

Alderney zou echter gebruik worden als de locatie van een concentratiekamp. We denken vaak dat deze enkel in Oost-Europa, zoals Polen, te vinden. Maar ook dichter bij onze deur vonden de gruwelen van de concentratiekampen plaats.

Wat gebeurde er in het concentratiekamp van Sylt?

De Duitsers bouwden op Alderney niet minder dan 4 werkkampen. In die werkkampen huisden de arbeiders die verdediginswerken op het eiland op zich namen.

Maar vanaf 1943 nam de SS het commando over en werden de kampen omgevormd tot een concentratiekamp. Één van de andere kampen heette Noderney. Samen met Sylt waren dit de enige Duitse concentratiekampen op Britse grondgebied. De gevangen waren vooral Joodse dwangarbeiders. Zij maakten bunkers en andere versterkingen van de Atlantikwall aan de Franse kust.

Het leven in het concentratiekamp Sylt was hard. Gevangen werden om de minste reden mishandeld en zelfs gedood. Hoe minder dwangarbeiders er waren, hoe hoger de werklast van de resterende werkers werd. Soms werden geëxecuteerden als angstmiddel aan de ingangspoort tentoongesteld. Zieken kregen geen verzorging maar werden aan hun lot overgelaten of geëxecuteerd. Net zoals in de meer oostelijk gelegen concentratiekampen was het ook op het eiland Alderney een hel tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hoe kennen we dit verhaal van Lager Sylt?

Het verhaal van Lager Sylt is zeer lang stilgehouden. Het eiland kreeg dan ook de bijnaam “The island of silence”. De Duitse documenten en het kamp zelf werden grondig vernietigd. Op dit moment vind je enkel nog enkele betonnen bewakersposten en tunnels.

Archeologisch onderzoek van meer dan 10 jaar legde echter bewijzen voor de aanwezigheid van het gruwelijke concentratiekamp bloot. Het onderzoek was dan trouwens wel archeologisch en historisch, maar je kon het evengoed forensisch onderzoek noemen.

Hoewel er honderden gevangen sneuvelden in dit kamp, zijn er toch nog verschillende getuigenissen van ooggetuigen overgebleven. Verder onderzoek met onder andere luchtfoto’s en grondrader legde de funderingen van het kamp bloot. Daaruit bleek dat de verhalen van te weinig plek voor de gevangen om te leven en te slapen overduidelijk klopten. De autoriteiten werken helaas tegen om diepgaand onderzoek vlot toe te laten. Maar de huidige onderzoeksresultaten laten niets aan de verbeelding over.

Bron & verder lezen:
Wikipedia Alderney
Wikipedia Kamp Sylt
National Geographic
Photo by Polina Tankilevitch from Pexels
Photo by cottonbro from Pexels