Category Archives: Geschiedenis blog

De geschiedenis van asbest

Sinds kort zijn in landen zoals België en Nederland een asbestinventarisatie en een asbestattest bij zowat elke verkoop of renovatie van vastgoed verplicht. Het is daarom interessant om eens stil te staan bij wat asbest is en wat haar (voor)geschiedenis is.

Wat is asbest?

Wanneer we het over asbest hebben, dan hebben we het over minerale stoffen die een soort mix van gesteente en kristaldeeltjes zijn. Het is een stevige en brandwerende stof, waardoor het tijdens de 20ste eeuw veelvuldig gebruikt werd bij de constructie van allerhande gebouwen. Andere eigenschappen zijn immers de stevigheid en goedkope prijs van asbest als bouwstof.

Naast verwerking in gebouwen kwam en kom je asbest vaak nog tegen als golfplaten daken op bijvoorbeeld oude bijgebouwen of tuinhuisjes. Maar ook brandveilige handschoenen of andere kledij waren vaak uit asbestmateriaal gemaakt.

Leuk is asbest echter niet. Want bij beschading, denk bijvoorbeeld een asbestplaat die we breken, komen er kleine deeltjes vrij die we inademen. Eenmaal in ons lichaam kunnen ze zeer veel schade aanrichten.

Gebruik van asbest in de geschiedenis

Het gebruik van asbest zien we al in de Oudheid, door de Romeinen. Ook zij kenden al de brandwerende eigenschappen van de stof.

In Rome gebruikte men asbest echter niet alleen maar in gebouwen. Ook lampenpitten en zelfs lijkwaden van belangrijke personen zoals koningen werden gemaakt met asbeststof.

hygiene romeinen

Arabische troepen zouden asbest zelfs in hun legeruniformen hebben gebruikt. Zo konden ze brandbommen of ander brandgevaar tijdens de strijd, zoals de belegering van een stad of vesting, beter weerstaan.

Tijdens de beginjaren van Hollywood gebruikten veel films de asbeststof als namaaksneeuw tijdens opnames. Vooral de opnames van The Wizard of Oz staan hiervoor bekend.

Tijdens de Eerste Wereldoorlog kon je asbest terugvinden in de filters van gasmaskers en zelfs sigaretten. Na de Tweede Wereldoorlog zou men asbest dan vooral gebruiken tijdens constructiewerken.

Effect van asbest op de gezondheid

Zoals ik al vermeldde is asbest zeer gevaarlijk voor de gezondheid. Niet per se in vaste vorm, zoals de golfplaten daakjes. Maar wel bij inademing van asbestvezels, wanneer je bijvoorbeeld dat dakje zou afbreken.

Wat kan het effect van het binnenkrijgen van asbest zijn? Er zijn verschillende asbestziekten met als bekende verschillende kankers en asbestose, een verminderde capaciteit van de longen. Asbestose werd lang zelfs als beroepsziekte aanzien, zonder het gebruik van de stof te verbieden.

Dat verbieden gebeurde pas vanaf de jaren 1970 en verliep zeker niet snel. Het is pas sinds de jaren 1990 dat er strenge wetten zijn en zelfs verbod op het gebruik van asbest.

De ontmanteling van asbest verloopt echter niet vlekkeloos en in oude gebouwen ga je het nog zeer vaak tegenkomen. Naar schatting miljoenen kilo’s asbest zijn nog altijd verwerkt in de gebouwen rondom ons. Je kan je voorstellen dat het afbreken van oude gebouwen met al het bijbehorende stof en schade een risico voor de volksgezondheid kan inhouden.

De effecten van asbest op de gezondheid zijn echter pas tientallen jaren merkbaar en moeilijk te linken aan het gebruik van asbest. Dat maakt heel de situatie moeilijk controleerbaar.

Het asbestattest: een nieuwe stap in de geschiedenis van asbest

Dat asbest ongezond, maar wel veelvuldig in onze maatschappij te vinden is, mag dus duidelijk zijn. Toch ondernamen al verschillende landen stappen om dit probleem op te lossen.

De meest duidelijke oplossing is het asbestattest, dat verplicht is. Dit asbestattest geldt voor alle gebouwen, zoals huizen, appartementen en zelfs garages, die vóór 2001 gebouwd zijn. Zeker bij verkoop is dit asbestcertificaat nodig.

Hoe krijg je dat verplichte asbestattest nu? Wel, daarvoor heb je een opgeleide asbestdeskundige nodig. Die komt je gebouw onderzoeken en levert je daarna het asbestcertificaat af. Is er asbest aanwezig? Dan is dat duidelijk en kan men al met meer voorzichtigheid aan de slag bij een verbouwing of afbraak.

Geschiedenis van asbest en het asbestattest

We hebben doorheen onze geschiedenis vaak met de grondstof asbest gewerkt. Door haar unieke eigenschappen zoals stevigheid en vrijwel brandwerend zijn, was ze gegeerd voor vooral bouwwerven. Dat deden we al sinds de Oudheid.

Maar helaas bleek het een dodelijke stof te zijn. Met echter een dilemma. Je kan asbest immers handig gebruiken en het heeft haar nut. Als er echter, bij bijvoorbeeld afbraak, vezels vrijkomen en ingeademd worden, dan is het gevaarlijk en zelfs tientallen jaren later nog dodelijk.

Het asbestattest moet helpen om langzamerhand asbest in onze maatschappij te laten verdwijnen, waardoor er weer wat ziektegevallen kunnen verdwijnen.

Bron
Foto’s: pexels.com
Info: InventarisatieAsbest

Rungholt: verdronken dorp

Verdronken dorpen, ze blijven tot de verbeelding spreken. Ik schreef al een artikel over Testerep, dat in België onder de waterspiegel tussen Westende en Oostende en voor Middelkerke ligt. In dit artikel wil ik het hebben over Rungholt, een verdronken dorp in de Waddenzee die de bijnaam Atlantis van het noorden of Atlantis van de Noordzee draagt.

De legende van Rungholt: Atlantis van het noorden

Hoewel de legende zegt dat je bij stormweer nog altijd de klokken van Rungholt kan horen, zijn er echter geen zichtbare sporen van het dorp zichtbaar. Toch duiken er soms voorwerpen op door onderwaterarcheologie. En door vernieuwde archeologische technieken kunnen ook structuren onder het zand en water ontdekt worden. Zo werd in 2023 een grote structuur, die waarschijnlijk de sporen van de toenmalige kerk zijn, ontdekt.

Hoewel het dorpje verzwolgen is door de zee, was het best wel indrukkwekkend voor de middeleeuwen. Handelaars bezochten de havenstad voor producten zoals barnsteen of koeien. Het inwoneraantal schat men tussen de 1.000 – 2.000 mensen, niet slecht dus! En dat voor een dorpje dat op één van de Waddeneilanden in de Waddenzee lag.

Wat zijn Waddeneilanden en de Waddenzee?

De Waddeneilanden liggen in het noordwesten van Nederland. Ze zijn deel van de Noordzee en strekken zich uit tot het noorden van Duitsland tot zelfs Denemarken.

Het water tussen het vasteland en de waddeneilanden in de zee noemen we de Waddenzee. Het ritme van eb en vloed van de Noordzee heeft ook hier invloed. Bij eb ligt de Waddenzee deels droog.

Dat zorgt voor een unieke fauna en flora waar vooral de zonnende zeehonden bekend zijn.

Waar lag Rungholt?

Rungholt was dus een best grote havenstad in de Waddenzee. Het lag op het voormalige Waddeneiland met de naam Strand. Toen was dit Deens gebied. Vandaag de dag gaat het over Duits gebied.

Nu ligt het onder water én zelfs onder een laag modder en zand. Wanneer het eb is kan je dus over de zeebodem wandelen, en dat is ook wat archeologen doen om sporen terug te vinden. Door specifieke wetenschappelijke technieken, zoals gradiometrie, worden veranderingen in de bodem getraceerd. Op die manier zien ze waar er gebouwen ‘staan’.

Hoe verdween Rungholt?

Dat Rungholt verdween is niet zo uitzonderlijk. Het was alvast niet het eerste of laatste dorp dat door een zware storm verdween.

Die storm was de zogenaamde Sint-Marcellusvloed op 15 of 16 januari 1362. Ze werd ook wel de ‘Grote Mandreke’ genoemd, wat vrij vertaald het ‘Grote verdrinking van mensen’ betekent.

Het was deze vloed die grote delen van het kwetsbare eiland verwoestte. Reken daarbij ook nog de stijging van de zeespiegel de laatste decennia en je kan al raden dat Rungholt telkens dieper onder water komt te liggen. Onderzoek was dus hoognodig.

Weetjes over het verdronken Rungholt

Ik vertelde je al over de legende van de luidende klokken, een legende die ook over andere verdronken dorpen wordt verteld, zoals over het verdronken land van Saeftinghe. Maar er zijn nog andere leuke weetjes over te vertellen.

Zo zijn er al verschillende liedjes rond het verdronken dorp Rungholt gemaakt. Maar zelfs ook een film! Der untergang von Rungholt werd geproduceerd in 2001. Ik had er nog nooit van gehoord en nog niet gezien, dus ik kan niet zeggen hoe goed (of slecht?) deze film is.

Een veer dat tussen enkele Waddeneilanden vaart kreeg ook de toepasselijke naam MS Rungholt. Hopelijk ondergaat ze niet hetzelfde lot!

De Noordzee: zee vol avonturen en mysteries

De Noordzee is niet zomaar een zee. Hoewel ze klein is (en koud kan zijn), zijn er heel veel verhalen over te vertellen. Denk maar aan het verdronken land Testerep, de ramp met de Herald of Free Enterprise of de deltawerken Neeltje Jans. Ook Rungholt kan dus aan dat lijstje verhalen toegevoegd worden. en in de toekomst komen er zeker nog verhalen uit de Noordzee aan!

Nello en Patrasche: a dog of Flanders

De bekendste Vlamingen zijn misschien wel Nello en Patrasche. Niet dat hun verhaal ‘A dog of Flanders’ (‘Een hond van Vlaanderen’) volledig waargebeurd is, maar het fictieve verhaal van Marie-Louise de la Ramée en het beeld van de slapende Nello en Patrasche in Antwerpen is over zowat heel de wereld bekend. Toch kent niet iedereen het verhaal. Daarom deze blogpost.

Wie zijn Nello en Patrasche?

Nello en Patrasche zijn de hoofdrolspelers in het verhaal ‘A dog of Flanders’. Je zou denken dat het beiden personen zijn, maar niets is minder waar.

Nello is de naam van een jongen die opgroeit op het 19de eeuwse platteland in Hoboken, vlakbij Antwerpen in België. Als weesjongen wordt hij opgevoed door zijn grootvader, Johan. Zij brengen beiden melk rond.

Het is tijdens hun melkronde dat ze de achtergelaten en mishandelde trekhond Patrasche vinden. Nello en zijn grootvader ontfermen zich over de hond, en Patrasche en Nello worden al snel vrienden door dik en dun.

A Dog of Flanders: het verhaal van Nello en Patrasche

Het verhaal ‘ A Dog of Flanders’, in het Nederlands ‘Een hond van Vlaanderen’. Het boek werd geschreven door Marie-Louise de la Ramée die ook gekend was onder de schuilnaam Ouida.

Zij schreef een pakkend verhaal over het verpauperde plattelandsleven in het 19de eeuwse Vlaanderen, waarin Nello en Patrasche de hoofdrol spelen. Na hun ontmoeting gaat het Nello en Patrasche voor de wind. Nello neemt, met de hulp van zijn de trekhond, het melkbedrijf van zijn grootvader over, wordt verliefd op een meisje en blijkt tekentalent te hebben. Maar al snel komt het boek in een neerwaartse spiraal.

Grootvader Johan wordt ziek, Nello mag zijn vriendinnetje niet meer zien en hij verliest door een brand zijn melkbedrijf. Zijn laatste hoop, een tekenwedstrijd, draait ook op niets uit.

Het verhaal van Nello en Patrasche kent een triest einde. Nello en Patrasche verarmen en komen van ontbering om in de kathedraal van Antwerpen, de plek waar Nello de schilderijen van Rubens ging bewonderen.

Wie was de schrijfster Marie-Louise de la Ramée (Ouida)?

Dat het boek zo een triest einde kende was een bewuste keuze van auteur Marie-Louise de la Ramée (met de schuilnaam Ouida). Ze was immers een fervente dierenrechtenactiviste.

Het is dus niet verwonderlijk dat ze met haar boek ‘A dog of Flanders’ en het verhaal van Nello en Patrasche de dierenmishandeling in het landelijke Vlaanderen en België van de 19de eeuw wou aanklagen. Ook de aanwezigheid van kinderarbeid in het geïndustrialiseerde België schokte haar.

Nello en Patrasche in Japan en de Verenigde Staten: big business

Je zou het niet zeggen, maar Nello en Patrasche zijn in Japan grote bekendheden. In Vlaanderen en België zelf is het verhaal bij een minderheid van de bevolking bekend. In Japan kent zowat iedereen het.

Zeker door de animatieserie waar menig Japanner mee opgroeide is het verhaal van Nello en Patrasche zo bekend. De zelfopoffering van de jongen speelt tot hun verbeelding.

Ook in de Verenigde Staten is ‘A dog of Flanders’ meer bekend dan in België. Er zijn zelfs al verschillende films over geproduceerd, met in één van hen de bekende acteur John Voight in de rol van grootvader Johan.

Standbeeld Nello en Patrasche aan de kathedraal van Antwerpen

Omdat ‘Een hond van Vlaanderen’ zo populair is in Japan, komen er ook veel Japanse toeristen naar Antwerpen afgezakt. Zeker de kathedraal in Antwerpen staat op hun planning, omdat in het verhaal net daar de triestige eindscène van het boek zich afspeelt.

Er werd ook al een standbeeld in Hoboken opgericht, maar het meer recente standbeeld van Nello en Patrasche voor de kathedraal in Antwerpen zal het meest bezochte en gefotgrafeerde van de twee zijn.

Het standbeeld aan de voordeur van de kathedraal in Antwerpen toont Nello en Patrasche vredig (?) slapend onder een dekentje van kasseien van het plein. Het beeld toont op die manier het tragische eindmoment van de ontbering van zowel Nello en Patrasche, die mekaar als beste vrienden vonden en samen heengaan.

Nello en Patrasche: stripverhaal Suske en Wiske, film, boek, wandeling …

Er is al heel wat commercialisering rond het verhaal van Nello en Patrasche gebeurd. Denk bijvoorbeeld aan films, documentaires, bier, wandelingen, het boek zelf … Die trekken vooral buitenlandse toeristen aan.

In België en dan vooral Vlaanderen kent de jeugd het vooral van het Suske en Wiske verhaal ‘Het dreigende dinges’. Ik las als kind zelf dit stripverhaal, dat al in 1985 werd gepubliceerd, en was sterk onder de indruk van het verhaal. Daarom vond ik het de moeite om dit verhaal op mijn blog nog eens onder de kijker te brengen.

Je kan het stripverhaal Het Dreigende Dinges makkelijk en goedkoop lezen als Ebook of tweedehands kopen.

Bron:
Wikipedia

Machu Picchu – Peru reisverslag (1)

Als historicus en geschiedenisleraar was een reis naar Machu Picchu al sinds mijn kindertijd een wens. Niet voor niets hing er in mijn slaapkamer een poster van de archeologische site op.Toen al sprak het tot mijn verbeelding.

Uiteindelijk werd die droom dan toch een werkelijkheid, want eindelijk maakte ik een rondreis van 3 weken in Peru., met Machu Picchu als eindbestemming.

Het verslag van die rondreis zal je hier op mijn blog kunnen lezen. Peru is immers een schat aan historische plekken, maar ook prachtige natuur. Daarom pen ik graag mijn ervaringen voor je neer én toon ik je mijn belangrijkste impressies met wat zelfgemaakte foto’s. Veel digitaal reisplezier!

Betekenis Machu Picchu: wat is het & vertaling

Machu Picchu kan je nog het makkelijkste omschrijven als een archeologische site met Incagebouwen. Deze gebouwen hadden verschillende functies, zoals wonen, opslag of onderwijs, maar de betekenis is niet altijd zeker te achterhalen. Vermoedelijk was het een buitenverblijf van de Incaleider, en waren er ook sacrale functies van de gebouwen. Net zoals die van de gehele site, waar je nu enkel nog maar ruïnes ziet staan.

Ook de vertaling is moeilijk. De term Machu Picchu stamt uit de oude Incataal: het Quechua. De meest simpele, en misschien ook meest logische vertaling, is die van “Oude Berg”. Ik noem deze de logische, aangezien de ruïnes in en tussen de met jungleplanten begroeide bergen liggen, zoals je ook op mijn reisfoto’s kan zien. De naam Machu Picchu kennen we echter niet uit oude Incageschriften, aangezien die er niet zijn. De verlaten stad had in moderne tijden, bij haar herontdekking onder de junglebegroeiing, al de bijnaam Machu (oud) gekregen. Verder onderzoek zou laten blijken dat de nabijgelegen bergtop Picchu werd genoemd.

Maar nogmaals: dit is geen zekerheid en de citadelstad had tijdens haar bestaan hoogstwaarschijnlijk een andere naam. Er is wel een onrechtstreekse getuigenis van een missionaris, die claimt dat de Inca’s in de 16de eeuw verwezen naar een junglestad genaamd ‘Pattalaqta’. Maar we zullen nooit zeker zijn of het over dezelfde citadel in de jungle gaat.

Waar ligt Machu Picchu?

Waar ligt Machu Picchu? In welk land ligt Machu Picchu? Wat is de ligging van Machu Picchu? Ook dat zijn vragen die sommige lezers van jullie al eens hebben gesteld. Hoewel het een wereldbekende historische plek is, is het niet altijd even makkelijk om het juiste historische relict bij de vele Zuid-Amerikaanse landen te plaatsen.

Want daar ligt Machu Picchu: in Zuid-Amerika, en om preciezer te zijn, in Peru. Vlakbij het toeristisch dorpje Aguas Calientes, waar je, zoals de naam al deed vermoeden, ook warmwaterbaden hebt, liggen de heuvels en bergen waarvan er eentje Machu Picchu heet. Naast deze berg, midden in de jungle, ligt de archeologische site met haar ruïnes op een hoogte van niet minder dan 2.430 meter.

Peru is het land met de rood en witte vlag, dat de laatste jaren door haar politieke instabiliteit regelmatig in het nieuws kwam. Het was echter ook één van de gebieden waar tot de verbeelding sprekende volkeren woonden zoals de Nazca’s of Inca’s.

Hieronder vind je een kaart met Machu Picchu in Peru op aangeduid:

De ligging van Machu Picchu beïnvloedt natuurlijk ook het klimaat dat je er tegen komt. En dat bepaalt dan weer je keuze of je het gaat bezoeken in november, december, januari…of in juli en augustus wanneer het in Europa zomer is.

Wanneer werd Machu Picchu gebouwd?

Machu Picchu is een 15de eeuwse citadel op grote hoogte. Ze werd gebouwd door het volk van de cultuur van de Inca. De exacte data is onmogelijk om te achterhalen wegens het gebrek aan historische bronnen, maar bestaand onderzoek plaatst de bewoning toch in zowat heel die 15de eeuw. De locatie werd ook al snel verlaten aangezien de Conquistadores voor de instorting van de Incacultuur zorgde. Zij waren zelf echter nooit tot in Machu Picchu geraakt.

Begin 20ste eeuw werden de ruïnes onder de overwoekerende jungle herontdekt. Het zou echter pas tot 1976 duren tot de ruïnes werden gerestaureerd.

Machu Picchu en de Inca’s: welk volk bouwde Machu Picchu?

Op de vraag wie bouwde Machu Picchu is het makkelijk antwoord geven. Het is immers, naast misschien de Maya’s, het meest bekende indianenvolk dat in Zuid-Amerika leefde, namelijk de Inca’s.

De ontdekking (herontdekking?) van Machu Picchu

De bekende Incastad verdween van de radar ten tijde van de binnenvallende conquistadores in de 16de eeuw. Ze zou pas eeuwen later, in de 20ste eeuw, herontdekt worden door een docent van de Yale University: Hiram Bingham.

Bingham ontdekte Machu Picchu in 1911 toen hij op zoek was naar verloren grootsteden van de Incas, waar hij hoopte rijkdommen te vinden. Hij was geen archeoloog, wel historicus, en de ontdekking van Machu Picchu was dus geen doel op zich en kan je eerder een gelukkig toeval noemen.

Bingham combineerde zijn onderzoek van historische bronnen, schrijfsels van de Spaanse conquistadores, met lokale orale overleveringen tijdens zijn reis in Peru. Tijdens zijn zoektocht zou hij, naast Machu Picchu, ook nog andere grootsteden van de Incas ontdekken.

Waarom is Machu Picchu een wereldwonder en werelderfgoed?

Sinds 1983 is Machu Picchu Unesco Werelderfgoed. In 2022 werd het door een internetpoll verkozen tot een van de nieuwe 7 wereldwonderen.

De stad is een voorbeeld van Incacultuur, zowel cultureel, economisch, politiek als zeker ook de architectuur. Ze is niet geheel uniek, want je vindt dezelfde elementen ook in andere, makkelijk bereikbare Incasteden die je vlot kan bezoeken tijdens een rondreis in Peru.

Het is echter het unieke en dromerige karakter van de jungle en de herontdekte archeologische stad dat het publiek aanspreekt en waardoor men het werelderfgoed vindt.

Hoe Machu Picchu bezoeken? Met welk ticket & prijs?

Dé manier om Machu Picchu tijdens je vakantie te bereiken en te bezoeken is eerst per trein, en de laatste etappe van ongeveer een half uurtje met het lokale toeristenbusje.

Weetjes Machu Picchu:

Aangezien er zoveel extra vragen gesteld worden over Machu Picchu, maar ook over de randactiviteiten rond de arcehologische site, besloot ik om de meest gestelde vragen hieronder op te sommen en te beantwoorden.

De antwoorde zijn van mezelf, gebaseerd op mijn reiservaring in Peru. Check dus zeker altijd de lokale websites om de meest recente info te weten te komen. Zo een belangrijke website is die van de toeristische dienst van Peru.

Machu Picchu en het incatrail

Als je op reis bent in Peru kan je ervoor kiezen om niet per trein maar te voet, door de jungle, naar de archeologische site van Machu Picchu te trekken. Je doet dit met een eigen dagrugzak terwijl er enkele lokale dragers de zwaarste spullen, zoals tent en kookgerei, voor je dragen.

De hike varieert van de formule die je kiest, maar duurt altijd minstens verschillende dagen. Je bent ook maar beter goed getraind, alhoewel je zeker geen sportief of afgetraind persoon hoeft te zijn.

‘s Morgens, vóór de toeristische drukte, kom je vanuit de jungle aan op de berg, met een magistraal uitzicht op de ruïne. Zeker de moeite waard!

Tijdens een rondreis in Peru krijg je vaak de keuze om de Incatrail te doen. Doe je hem niet, dan zal je reisbegeleider je meenemen naar andere mooie historische plekjes die zeker ook de moeite waard zijn!

Machu Picchu en hoogteziekte

De archeologische site ligt op een hoogte van ongeveer 2.400 meter. Het risico op hoogteziekte tijdens je bezoek aan Machu Picchu bestaat dus, maar is naar mijn mening zo goed als onbestaande. Er gaan immers genoeg toeristen in de Alpen skiën op grotere hoogtes!

De site is ook vaak een stopplaats op een rondreis of een vakantie van toch meerdere dagen in Peru. De kans bestaat dus dat je al veel hoger bent geweest, tijdens een bezoek aan bijvoorbeeld de Colca Canyon (Colcakloof) met haar condors. Die ligt immers op een 3.500 meter waardoor je dus al tijdens je rondreis went aan de hoogtes.

Toch zullen er bij elke rondreis in Peru mensen ziek worden, zo ook op de rondreis die ik deed. De lokale huisartsen hebben echter het nodige materiaal om je wat zuurstof en medicijnen te geven die je meteen laten opkikkeren. Je kan daarnaast ook zelf wat medicijnen tegen hoofdpijn of een verstopte neus meenemen, of de lokale (en legaal en ongevaarlijke) cocasnoepjes eten.

Mijn tip om hoogteziekte bij je bezoek aan Machu Picchu te voorkomen: op voorhand al wat aan je conditie doen en in het algemeen gezond proberen te leven.

Machu Picchu als puzzel

Als je tegelijk wilt ontspannen en fantaseren over een Zuid-Amerikaanse reis kan ik je aanraden om deze Machu Picchu puzzel 1000 stuks of de puzzel van 500 stuks te maken.

Machu Picchu en de lama

Op de reclamefoto’s voor Machu Picchu van reisbureaus zie je vaak een lama afgebeeld. Dat is ook logisch, want het is één van de nationale dieren van Peru.

Zo vind je de lama op producten als deze poster van Machu Picchu. Ideaal als souvenier of om bij weg te dromen.

Toch is het volgens mij niet hét belangrijkse dier in dit Zuid-Amerikaans land. De vlag, met haar rood en witte kleur, zou immers verwijzen naar de flamingo. Je vindt de vogel immers ook in het wild. Ook de condor is een vogel die toch wel vrij typerend voor Peru is en die je zeker zal spotten tijdens je rondreis.

Daarnaast heb je ook nog verschillende nevensoorten van de lama die je tijdens een reis door Peru zeker zo vaak gaat zien, zoals de alpaca. De alpaca is een stuk zachtaardiger dan de lama en daarom al sneller gebruikt om, in ruil voor een vergoeding, te poseren voor toeristenfoto’s. Ook de truien, sjaals, handsschoenen en eigenlijk zowat alles van wol worden zo goed als altijd van alpaca gemaakt.

Machu Picchu: uitspraak

Elke taal heeft haar specifieke uitspraak. Maar wil je zo dicht mogelijk bij de Incataal van het Quechua zitten, dan spreek je de C maar best als een K uit. Machu Pikchu is de manier waarop de lokale gids het ons aanleerde.

Mijn bezoek: basiliek van Tongeren

Elke geschiedenisliefhebber zou Tongeren eens bezocht moeten hebben. Het is niet alleen de eerste en oudste stad van België, je kan er ook het Gallo-Romeins museum bezoeken of een wandeling in het natuurgebied De Kevie maken. Maar er is méér dan dat.

In het centrum van de stad vind je immers de basiliek van Tongeren. Haar toren prijkt hoog boven de stad uit en is van ver al te zien wanneer je haar richting uitrijdt. Hoog tijd dus om deze kerk, noem haar niet de kathedraal van Tongeren, een bezoekje te brengen. En een verslagje van dit bezoek, met zelfgemaakte foto’s, vind je terug op deze pagina.

Wie al niet kan wachten om de geschiedenis van Tongeren in te duiken, kan altijd dit boek lezen met foto’s van de stad tijdens WO2.

De Onze-Lieve-Vrouwebasiliek van Tongeren: waarom een basiliek – basilica?

Hoewel iedereen haar de basiliek van Tongeren noemt mag het duidelijk zijn: het gaat hier om de kerk in het centrum van deze historische stad. Toch verdient ze een uitgebreide intro, want de Tongenaren mogen terecht trots zijn op hun kerk.

Het blijkt immers de grootste kerk in het zuiden van Limburg te zijn. En ze staat ook nog eens op de UNESCO lijst van werelderfgoed.

Noem dit machtig bouwwerk wel niet de kathedraal van Tongeren. Een kathedraal is immers de plek waar een bisschopszetel is gevestigd, wat hier niet het geval is. De kerk heeft haar status als basiliek tijdens haar rijke geschiedenis wel verkregen na toezegging van de paus. Dat gebeurde in 1931, door de toenmalige paus Pius XI. Al echter in de Romeinse tijd, volgens archeologen de 4de eeuw, kon je er een zogenaamde basilica vinden: een Romeinse gebedsruimte.

De Onze-Lieve-Vrouwen-Geboortebasiliek van Tongeren: korte geschiedenis

Net zoals de hele stad Tongeren, met haar omwalling uit zowel de Romeinse tijd als de middeleeuwen, kent ook de kerk een lange geschiedenis. Zo was de plek van de huidige basiliek niet altijd zo christelijk. Archeologen vonden er immers resten van Romeinse paalwoningen en zelfs een badhuis uit de derde eeuw. Dat is niet zo verwonderlijk, aangezien Tongeren door haar Romeinse stichting terecht de eerste en oudste stad van België wordt genoemd. Het Christendom kwam pas later kijken.

In de 4de eeuw was er echter wel al een Romeinse gebedsruimte aanwezig: de basilica. Vanuit deze constructie groeide de locatie doorheen de eeuwen verder uit tot de volwaardige basiliek die we nu kennen. De kerk kende zelfs verschillende stijlen. Rond 1100 stond er nog een romaanse kerk, een dikke eeuw later begon met aan de bouw van een gotische kerk. Gewelddadige conflicten zouden het kerkgebouw immers meermaals vernielingen toebrengen.

In 2022 ving de aanvang van de renovatie van de kerktoren aan, met installatie van een uitkijkplatform.

Extra foto’s van de basiliek van Tongeren

Naast het schrijven van deze blog en het maken van culturele uitstapjes, ben ik ook graag bezig met fotografie. Hieronder vind je enkele foto’s die ik onlangs in de basiliek van Tongeren maakte. Nog verder onderaan deze pagina lees je nog wat extraatjes over deze kerk, zoals de openingsuren, de missen en de kroningsfeesten.

De basiliek van Tongeren: kroningsfeesten

De kroningsfeesten zijn hét evenement in Tongeren. Om de 7 jaar beelden de Tongerenaren in een grote processie het leven van Jezus uit. Overdag loopt deze processie door de straten van de stad, en dat voor meerdere dagen achtereen.

‘s Avonds kan je hetzelfde zien op het centrale marktplein. Maar dan op een podium met als achtergrond de basiliek (neen niet kathedraal) van Tongeren. Een unieke setting met prachtig schouwspel bij valavond en zeker een aanrader!

De basiliek van Tongeren: missen

Je zou het misschien niet denken omwille van haar grote historische waarde en het feit dat het een basiliek is, maar er worden nog altijd missen georganiseerd in de basiliek.

Een overzicht van de eucharistievieringen van de Onze-Lieve-Vrouwen-Geboortebasiliek van Tongeren vind je op deze pagina van Kerknet.

De basiliek van Tongeren: openingsuren

Wanneer er geen uitzonderlijke evenementen worden georganiseerd is de basiliek vrij toegankelijk en een bezoekje waard. Dit kan elke dag tussen 8u30 – 17u, maar je kant altijd bij de toeristische dienst van de stad terecht. Die ligt op een boogscheut van de kerk.

De basiliek van Tongeren: geleide bezoeken en rondleidingen

Je kan tijdens de openingsuren de basiliek van Tongeren dan wel bezoeken, maar weet dat je ook een geleid bezoek, zoals een rondleiding, in de kerk kan reserveren. Meer informatie vind je op de website van Open Churches.

Wil je meer leren over de basiliek van Tongeren? Dan is dit boek dé aanrader om in huis te halen.

Verder lezen:
Wikipedia