Category Archives: Geschiedenis blog

Mijn bezoek aan de Koninklijke serres in Laken

Dit jaar bracht ik voor de eerste keer een bezoek aan de Koninklijke Serres van Laken (Brussel). De moeite waard voor iemand die geïnteresseerd is in bloemen, planten én geschiedenis.

Wat zijn de Koninklijke Serres van Laken?

De naam doet het al vermoeden, de serres die ik bezocht zijn die van de Belgische koning. Ze liggen dan ook op het (immense) kasteeldomein in Laken. Daar vind je trouwens ook de mooie Japanse toren.

Omdat de serregebouwen in de tuin van onze koning liggen, zijn ze natuurlijk niet altijd te bezichtigen. Jaarlijks is onze koninklijke familie echter zo vriendelijk om de serres een drietal weken open te stellen voor bezoek. Een traditie die al meer dan honderd jaar stand houdt.

Een korte geschiedenis van de Koninklijke Serres

Natuurlijk schuilt er een stukje geschiedenis achter deze serres. Het is niet verwonderlijk dat koning Leopold II achter de bouw zit. Met het geld dat hij in Congo verdiende gaf hij opdracht tot verschillende immense bouwprojecten in bijvoorbeeld Brussel, Antwerpen (denk aan het Centraal Station) en Oostende.

Een opdrachtgever en geld was er dus zeker. En door de steeds evoluerende technologie was het ook mogelijk om creatief met glas en metaal om te gaan. Eind 19de eeuw (1873), nog niet zo lang na de stichting van België ( met een ‘foute vlag’) kreeg architect Alphonse Balat dan ook de opdracht een serrecomplex te ontwerpen. Het moest de grandeur van België tonen. Wat naar mijn mening gelukt is.

Het resultaat, een typisch staaltje van 19de eeuwse Belgische architectuur mag er wezen. Je waant je meteen terug in de geschiedenis wanneer je de serregebouwen ziet opdoemen in het park.

Ben je trouwens op zoek naar een goed boek over de Koninklijke Serres? Dan kan ik je deze paperback aanraden: De Koninklijke Serres van Laken: een uitzonderlijke plantencollectie in een glazen stad

De architect ontwierp zelfs een wintertuin. Door haar grote afmetingen (een hoogte van wel 30 meter!) passen hier de hoge palmbomen in. Veel van die bomen zijn nog aangeplant in de tijd van Leopold II en vormen dus op zich een stukje geschiedenis. Ik ben benieuwd of we via dendrochronologie (studie van jaarringen bij bomen, waar ik al eerder een artikel over schreef) iets te weten zouden komen over België en haar klimaat…

Welke planten vind je er zoal?

In de Koninklijke Serres vind je verschillende soorten bloemen en planten die van over heel de wereld komen. Azalea’s, rozen, palmen, aronskelken, orchideeën, hortensia’s, sierkersen…wat je je maar kan inbeelden!

In onze tijd zijn veel bloemen en planten die we in de serres in Laken zien niet zo héél uitzonderlijk meer. Veel soorten heb je misschien al zelf in je woning staan. Maar beeld je maar eens in dat je al deze prachtige flora begin 20ste eeuw voor de eerste maal in je leven zag. Dat moet een ongelooflijk en overweldigend gevoel zijn geweest!

Ik nam trouwens ook nog snel een foto van het verwarmingssysteem in de Koninklijke Serres. Ook die werpen je meteen terug in de tijd, met de buizen vol heet water die je overal onder je voeten ziet lopen.

De Koninklijke Serres in Laken bezoeken

Hoe kan je nu net, zoals mij, de Koninklijke Serres in Laken bezoeken? Heel simpel. Koning Leopold II, en zijn opvolgers, stellen volgens de traditie elke lente het serrecomplex een drietal weken open. Het openbaar vervoer stopt op een kwartiertje wandelen. De nabijgelegen parking was niet echt geweldig.

Ik betaalde € 2,5 toegang. Het serrecomplex is netjes en de wandelroute is duidelijk aangegeven. Leuk extraatje: bij het binnenkomen passeer je ook het paleis. Fototijd! De drukte viel bij mijn bezoek heel goed mee.

Ben je dus geïnteresseerd in wat Belgische geschiedenis of flora? Ga dan zeker eens een kijkje nemen in de Koninklijke Serres van Laken. De moeite waard voor een uitstapje in Brussel! België heeft immers een rijke geschiedenis en bekende personen zoals James Ensor of de gebroeders Van Eyck.

Wil je meer ontdekken over het domein Laken? Dan raad ik je aan dit boek aan te schaffen: De tuinman & de koning: het domein van Laken en zijn bewoners

Bron:
Website Koninklijke Serres
Wikipedia

Het stadspaleis in de Veldstraat (Gent): Hotel d’Hane-Steenhuyse

Afgelopen weekend ontdekte ik in Gent het Hotel d’Hane-Steenhuyse. Een 18de-eeuws hotel en stadspaleis in de Veldstraat. En ik kan je zeggen dat het de moeite waard is!

Een historisch hotel in de Veldstraat?

Ik had al ergens in het nieuws opgevangen dat er een historisch gebouw in de Veldstraat zou zijn opgeknapt. En toen ik in de winkelstraat liep, zag ik inderdaad op de stoep een plakkaat staan die me tot een bezoek uitnodigde.

Natuurlijk ging ik eens een kijkje nemen. Want ik verwachtte wel een mooi herenhuis te zien. Maar het Hotel d’Hane-Steenhuyse oversteeg al mijn verwachtingen. Als je in de buurt ben kan ik je alleen maar aanraden om er ook eens binnen te springen!

Wat is het hotel d’Hane-Steenhuyse?

Maar even wat meer over de geschiedenis van dit gebouw. Het was graaf Emmanuel d’Hane en zijn zoon die het hotel in de 18de eeuw lieten bouwen. De voorgevel kreeg een Lodewijk XV-stijl, de indrukwekkende tuingevel een Lodewijk XVI-stijl. Want ja,midden in het centrum van Gent, vlak langs de drukke winkelstraat, ligt de binnentuin van dit gebouw. Een oase van rust.

Naast een prachtige architectuur heeft het hotel ook een indrukwekkend interieur. Van balzaal tot plafondschilderingen en gerenoveerd interieur. Zeker in België heb ik nog maar zelden zo een complete renovatie bezocht.

En het gebouw zelf heeft ook een rijke geschiedenis. Zo logeerde bijvoorbeeld de Franse koning Lodewijk XVIII er. Die wachtte in Gent de uitkomst van de Slag bij Waterloo af.

Zijn maaltijden at deze Lodewijk XVIII op in het salon de benedenverdieping. Verschillende Gentenaars gluurden via de ramen naar binnen om de rijkelijke maaltijden te zien. De Franse koning zelf, zwaarlijvig en met grote moeite zijn eten binnenwerkend, kreeg al snel de bijnaam Lodewijk-de-Zwieter (Lodewijk de Zweter) vanwege dit fraai zicht.

Hotel d’Hane-Steenhuyse in de Veldstraat van Gent: een bezoek waard

Dat het stadspaleis Hotel d’Hane-Steenhuyse in de Veldstraat van Gent een bezoekje waard is, kan je wel afleiden uit haar rijke geschiedenis en de enkele foto’s die ik in dit artikel al toonde.

Je kan het in het weekend trouwens gratis bezoeken. Je hebt dus geen enkele reden om er eens niet binnen te wandelen. Veel plezier!

Ken je zelf nog zulke verborgen plekjes? In Gent of een andere stad? Geef me dan zeker eens een seintje via mijn contactformulier.

Bron:
Stad Gent
Inventaris Onroerend Erfgoed
dewereldmorgen

De herkomst van de banaan – een geschiedenis

Iedereen heeft er al wel eens eentje gegeten: een banaan. Maar wist je dat de bananen die we nu kennen niet de oorspronkelijke vruchten zijn? De herkomst van de banaan is een hele geschiedenis en speelt ook nu nog een grote rol in de fair trade handel. En ik ontdek graag met jou vanwaar de oorspronkelijke banaan nu vandaan komt.

De afkomst van de banaan

De oorsprong van de banaan kunnen we al eeuwen geleden in de geschiedenis plaatsen. De eerste vruchten zouden al zo’n tienduizend jaar geleden zijn geteeld door de eerste boeren.

Zoals met zoveel planten is het sinds de domesticatie van de mens dat er op telkens grotere schaal gekweekt kon worden.  

Waar komt de banaan vandaan?

De afkomst van de banaan zou in Nieuw-Guinea liggen. Dat is een eiland in de Grote Oceaan, niet ver van Australië. Van daaruit zou ze zich verder verspreid hebben over Azië en Afrika.

De oorspronkelijke banaan: niet te eten

De herkomst van de banaan is niet het verhaal van een lekkere vrucht. De eerste bananensoorten waren immers niet te eten! Het waren ruwe vruchten vol pitten. Maar waarschijnlijk gebruikten de eerste boeren de bladeren en stengels van de plant. Bijvoorbeeld als bouwmateriaal.

Het is pas door kweken en selecteren van soorten dat de banaan ook een lekkere vrucht werd. Maar het was nog een lange weg tot de ‘perfecte’ banaan zoals we die nu kennen.

De banaan speelt de laatste jaren een rol in de fair trade handel. Wil je daar meer over weten? Dan raad ik je het boek Kunnen we een betere wereld kopen aan.

Hoe zag de oorspronkelijke banaan eruit?

De bananen die we nu kennen zijn knalgeel en zoet. Maar dat waren de oorspronkelijke bananen zeker niet. De herkomst van de banaan is terug te leiden tot rode en groene varianten. Die moesten nog eerst gekookt worden voor je ze kon opeten. De versie die we nu kennen is eerder een mutatie van die soorten.

De Jamaicaan Jean Francois Poujot zou midden 19de eeuw zo’n mutatie op zijn plantage hebben ontdek en de soort verder gekweekt. Naast de betere smaak moest je deze variant ook niet meer koken vooraleer op te eten.

De geschiedenis van de banaan: een lange weg

De mens kent de wilde plant al tienduizenden jaren geleden, en vandaag is ze niet meer weg te denken. De banaan heeft doorheen de geschiedenis al een hele wereldreis gemaakt.

Zo stimueerden de Romeinen in de 1ste eeuw voor Christus al het telen van bananen. De verdere verspreiding zou sinds de 15de eeuw gebeuren met de kolonisatie. De Portugese schepen voerden toen continue van de Afrikaanse westkust naar Europa en terug.

De herkomst en oorsprong van de banaan: de geschiedenis samengevat

Het is altijd leuk om te weten vanwaar de “eerste banaan” vandaan komt en wat haar herkomst precies is. Maar natuurlijk is het zo een lange geschiedenis die zich over heel de wereld afspeelt, dat het moeilijk is om exacte locaties en data voor de afkomst van de banaan zeker te weten.

Natuurlijk is de wilde plant afkomstig uit de regio rond de evenaar, waar ze ook nu nog veelvuldig wordt gekweekt. En grote historische tendensen zoals de kolonisatie hebben, net zoals in andere gevallen, voor de verspreiding gezorgd.

Het is vooral goed om te weten dat de mooie, gekromde gele lekkere banaan die we nu kennen nog maar een heel recente vrucht is. Een resultaat van het selecteren en kweken van specifieke wilde bananen.

Alvast smakelijk!

Meer weten over de geschiedenis van groenten en fruit in onze regio? Bekijk dan zeker eens het boek Groenten en Fruit Vroeger en Nu!

Bron:
https://www.quest.nl/artikel/waar-komt-de-banaan-vandaan
https://www.thespruce.com/history
-of-bananas-as-food-1807565
https://nl.wikipedia.org/wiki/Banaan_(vrucht)

British Library HMNTS 10097.ccc.22

Op uitnodiging: Hollandse Meesters Memory spel

Iedereen heeft in zijn of haar jeugd wel eens een variant van het bekende memory spel gespeeld. Dat spelletje waarbij je kaartjes moet omdraaien en paren probeert te vinden. Kosmos Uitgevers bracht ondertussen een cultuurhistorische variant uit: het Hollandse Meesters Memory Game. En ik mocht het spel van hen eens uitproberen!

Het spel: cultuurhistorisch memory-game

Nog even kort de spelregels overlopen:

  • Je schudt alle kaartjes en legt ze met de achterkant naar boven
  • Elke speler draait telkens twee kaartjes om en toont ook de afbeelding aan de andere spelers
  • Heb je een paar (dezelfde kaartjes) omgedraaid, dan mag je ze houden. Zo niet, dan leg je ze weer omgekeerd terug op hun plaats
  • Een paar kunnen kaartjes zijn met hetzelfde schilderij, of twee stukken schilderij die elkaar aanvullen tot het volledige werk
  • De speler die op het einde de meeste paren heeft gevonden, wint

Gemakkelijke spelregels dus en vlotjes te spelen.

Koop hier het Hollandse Meesters Memospel

De memory kaarten: Hollandse Meesters

De kaarten van het Hollandse Meesters memory spel (in het Engels: Dutch Masters Memory Game) tonen iets wat je niet snel in dit type spel tegenkomt, maar wat je zeker zal interesseren wanneer je houdt van (kunst)geschiedenis. En dat zijn de schilderijen van Hollandse Meesters.

De uitgebeelde kunstwerken zijn van de hand van bijvoorbeeld Vincent Van Gogh, Jan Steen, Rembrandt van Rijn, Rubens of Vermeer.

Prachtige kunstwerken dus die, het moet gezegd worden, zeer mooi op stevige kaartjes zijn gedrukt. Dit memory game is zo niet alleen een kaartspel, maar ook een mooie bibliotheek van topkunstwerken uit de Lage Landen.

Een kaartspel én een geschiedenisles

Kosmos Uitgevers gaat met dit memory spel trouwens verder dan enkel het kaartspelletje. Want op elk kaartje staat de schilder met de titel van het schilderij vermeld (wel in het Engels). Je krijgt ook een begeleidend boekje met enkele regels uitleg voor elk schilderij. Een goeie opfrissing dus. En ik kan me inbeelden dat moest ik dit vroeger hebben gespeeld, ik de tekstjes zeker zou hebben gelezen. Kosmos Uitgevers speelt zo goed in op de historische nieuwsgierigheid bij kinderen.

Een memory spel geschikt voor kinderen?

De leeftijd van de doelgroep begint op 6 jaar. Ik vrees echter dat sommige schilderijen voor de jongste kinderen misschien té ingewikkeld gaan zijn om te begrijpen, laat staan om tijdens het spelen te onthouden. Laat staan dat ze een schilderij als dat over Cimon en Pero (in Gent ook wel bekend als de legende van de Mammelokker) begrijpen. Iets om in te schatten wanneer je dit memory spel wilt kopen.

De speeltijd is dan wel meer gericht op alle leeftijden. Het duurt een twintigtal minuutjes tot je de winnaar kent. Ideaal om eens tussendoor te spelen, of om enkele partijtjes na elkaar te testen wie het sterkste visuele geheugen heeft. En wie weet volgt er nog een leuk gesprek terwijl je bezig met, het mag nog eens gezegd worden, bekende kunstwerken die mooi en duidelijk zijn afgedrukt.

Dit memory spel kopen? Ja!

Door het historische onderwerp kan je dit memory spel zowel voor volwassenen als kinderen kopen. Denk wel even na of de je kinderen de schilderijen zullen appreciëren.

Koop hier het Hollandse Meesters Memospel

Het Hollandse Meesters memoryspel is een aanrader voor iedereen die graag dit soort kaartspelletjes speelt en geïnteresseerd is in kunstgeschiedenis. Het spelletje is leuk, de kaartjes zijn mooi en je leert nog wat bij. Dat lijkt mij dit memoriespel persoonlijk wel een leuk tijdverdrijf!

Filmrecensie: Dunkirk

Het is lang geleden dat ik zo uitkeek naar de release van een film. Het is nog langer geleden dat ik zó op het puntje van mijn stoel zat, vol spanning en emoties. Ik deel hier daarom graag met jullie mijn filmbespreking van Dunkirk.

Dunkirk is een historische film (wat had je anders van mij verwacht) die zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog. Regisseur van dienst is Christopher Nolan. Meest bekende acteur: Tom Hardy (alhoewel de tienermeisjes onder ons eerder Harry Styles kennen, die volgens mij een goeie acteurprestatie neerzette). De samenwerking voor deze film is Amerikaans-Brits-Frans-Nederlands.

Ben je trouwens geïnteresseerd in de historische feiten én hoe de film gemaakt werd? Dan raad ik je aan dit boek aan te schaffen: The making of Dunkirk

Filmrecensie Dunkirk: het verhaal

Dunkirk toont ons Operatie Dynamo, die plaatsvond in mei-juni 1940. Tijdens de Tweede Wereldoorlog wilden men immers honderden soldaten van de Franse stranden naar Groot-Brittannië evacueren. Vanuit het Franse binnenland rukte de Duitse legermacht snel op. De soldaten zaten dus op het strand gevangen tussen zee en vijand. De tijd drong!

De film volgt 3 lijnen. We zien soldatenverhalen die zich op het strand (en de pier), de zee als in de lucht afspelen. Nolan weeft de verhalen en tijdslijnen mooi door elkaar. Soms geraak je er gedesoriënteerd door, maar dat zijn de soldaten in de film ook. Combineer dat met de prachtige beelden, en je wordt in de film gezogen. Het resultaat is een zéér beklijvende ervaring waarvan de haren op je arm letterlijk recht gaan staan..

Waarom de film Dunkirk kijken?

Naast het verhaal geef ik je in deze filmreview ook graag mee waarom je de film moet gaan bekijken.

Zoals ik hierboven al zei: het is één grote beklemmende ervaring. En pakkende ervaring. Het verhaal op zich is spannend, maar het filmdrama blijft nog wel enkele dagen in je kleren zitten.

De beelden, zowel de close-ups als vergezichten, door Nolan gedraaid zijn indrukwekkend prachtig. Net zoals we van hem gewend zijn.

De acteerprestaties zijn goed. Maar ook de soundtrack speelt een grote rol. De evacuatie staat door het aanstormende Duitse leger onder grote tijdsdruk. Door een goede montage benadrukt Nolan dit al. Maar de soundtrack (met tikkende klok) geeft je een beklemmend gevoel. Je zou al bijna over je schouder achter je kijken en wegvluchten, samen met de soldaten in de film.

En de film leert ons weer wat bij over een stukje geschiedenis dat niet bij iedereen bekend is. Of toch niet bij mij. Want de schaal van de evacuatie was gigantisch groot. De tijdsdruk ook. In elk geval interessant!

De minpunten van Dunkirk

Bij een filmrecensie van Dunkirk moet ik je natuurlijk ook enkele minpunten geven.

Zo duurt het wel even voor het verhaal helemaal op gang getrokken is. De de verhaalstructuur en het inspelen op de gevoelens van de kijker, met weinig dialoog en veel beelden dus, zorgt er ook voor dat de film lang aanvoelt. Nochtans is hij maar 1u45 min lang.

En zoals ik zonet vermeldde: het gaat hier vooral over beelden en emoties. Verwacht dus geen snedige dialogen, uitvoerige karakterontwikkelingen of veldslagen. Je kunt een film als Dunkirk zeker zien als een atypische oorlogsfilm.

Is de film historisch correct? Ze doet haar best. Maar de boten en de kustlijn die we zien zijn enkele decennia te modern. Het verhaal en de emoties daarentegen: zeer authentiek. En ik ben blij dat ik wat heb bijgeleerd over Operatie Dynamo.

Besluit filmrecensie Dunkirk: kijken of niet?

Ik denk dat je na het lezen van deze Dunkirk filmrecensie wel al weet of ik je aanraad deze film te kijken of niet. En goed geraden…het antwoord is volmondig ja!

Mijn filmbespreking mag dan zeer positief overkomen. Maar enkele maanden na het zien van Dunkirk ben ik nog altijd sterk onder de indruk van deze film en blijf ik hem aanraden. Heb je een andere mening of vind je dat ik iets gemist heb? Geef me dan zeker een seintje!

Zin gekregen om de film in huis te halen? Ik kan je enkel maar gelijk geven. En zoals altijd heb je de keuze uit DVD of Blu-Ray.

Nog niet overtuigd van deze Dunkirk recensie? Bekijk dan zeker eens de trailer!