Category Archives: Geschiedenis Groot-Lanaken

Gift van een lezer: historisch materiaal

Als historicus kan ik me gelukkig prijzen. Als reactie op mijn blog besloot een lezer immers enkele historische spullen cadeau te geven.

Contact opnemen via mail

Deze keer kwam ik via-via in contact met deze persoon. Maar het is al eerder gebeurd dat er iemand via mijn contactformulier een mail stuurde. Vaak krijg ik dan een vraag binnen, of een verhaal dat iemand wilt delen. Deze keer ging het dus om historische spulletjes die iemand wou weggeven.

Dit weekend ging ik op bezoek bij mijn gulle gever. Daar kreeg ik enkele mooie persoonlijke kaartjes en foto’s, een paar grote prenten en tenslotte nog een mooi en zeer belangrijk stukje geschiedenis uit Lanaken.

Interessante persoonlijke geschiedenis

Het eerste wat tijdens mijn bezoek op tafel werd gelegd was een stukje persoonlijke geschiedenis. Zo kwamen er kaartjes naar boven. Deze waren verstuurd vanuit een Duits gevangenkamp tijdens de Eerste Wereldoorlog. Aan de achterkant staan er handgeschreven teksten op, aan de voorkant foto’s van de soldaten in kwestie.

Enkele andere interessante foto’s zijn van Engelse soldaten. Deze waren tijdens de Tweede Wereldoorlog ondergedoken geweest. Een Lanakenaar heeft ze daarna met de trein richting Brussel en Oostende gesmokkeld. Een verhaal dat ik zeker eens verder ga uitspitten! Dus als je meer weet over Engelse piloten in Lanaken, dan mag je me zeker een seintje geven!

Enkele mooie grote prenten over de Eerste Wereldoorlog

Vervolgens kwamen er enkele grote prenten naar boven. Deze beelden taferelen uit de Eerste Wereldoorlog uit.

Zo is er een aanval van de cavalerie te zien in Mons. Ook een andere veldslag wordt uitgebeeld. En tenslotte de vredesbesprekingen in de bekende treinwagon, waarbij alle hoofdpersonages van de Eerste Wereldoorlog staan uitgebeeld.

Deze prenten geven misschien geen nieuwe historische informatie. Maar als ik ooit weer voor de klas sta als leraar geschiedenis, dan gebruik ik de prenten zeker als inkleding van het lokaal!

Het hoogtepunt: een belangrijke bron voor de geschiedenis van Lanaken

Deze kaartjes, foto’s en prenten waren echter nog niet de belangrijkste historische stukken die ik overgedragen kreeg. Er kwam immers nog een hoogtepunt aan!

Na de prenten kreeg ik nog een nieuw ingekaderd document in mijn handen gestoken. En wat voor een document: het was de herdenkingsposter waarop de gesneuvelden van Lanaken, Eerste Wereldoorlog, op stonden. En dan ook nog eens in zeer goede staat. Deze poster heb ik nergens in een betere staat gevonden.

Dit cadeau betekent veel voor mij. Want deze gesneuvelden betekenden zowat het begin van mjin “carrière” als historicus in Lanaken. Met de werkgroep ‘Helden Groot-Lanaken 1914-1918’ ben ik immers nog altijd onderzoek aan het doen naar deze gesneuvelden.

*update* een lezer liet me weten dat de poster nogal groot lijkt om het origineel te zijn en dat het misschien een kopie is. Dit zoek ik verder uit (en iedereen die meer info heeft: geef me een seintje). In elk geval is en blijft de poster, uit welke tijd ook, waardevol voor mij. Voor het project ‘Helden Groot-Lanaken’ zocht ik immers naar een exemplaar in uitstekende staat om zo al de foto’s te gebruiken. Zo krijgen de oorlogsverhalen ook echt een gezicht.

Hoe gaat het nu verder?

Er was dit weekend geen historicus die gelukkiger was dan ik. Daarom nogmaals bedankt voor deze lezer die deze gift deed.

Ik ga als historicus in elk geval de gekregen stukken van naderbij bekijken. Wanneer ik kan, dan zoek ik in de archieven verder naar meer informatie. Deze deel ik natuurlijk met de gulle gever van deze bronnen. Later deel ik ze dan ook op deze blog en misschien in een lezing.

Heb je zelf nog bronnen waar je niets mee doet? Die verkommeren in de kast of op zolder? Dan mag je altijd eens contact met me opnemen!

Lanaken carnaval: schlager wint BRT radioprijs

Carnaval in Lanaken scheerde in 1979 hoge toppen! Toen mocht onzegemeente zich gelukkig prijzen. Een schlager uit Lanaken won immers de toenmalige BRT radioprijs!

Carnavalissima: de beste meezinger

Het evenement Carnavalissima koos in 1979 de beste carnavalsschlagers om te draaien tijdens carnaval begin 1980. De keuze voor beste carnavalsliedjes nam men in elk geval zeer serieus.

Zo reikte men eerst de prijs van ‘beste meezinger’ uit. Dit betekende niet dat de zangers met grootste supportersgroepen in de zaal automatisch wonnen. Neen. Er werd een heuse rechtsdeurwaarder aangesteld om een steekproef te nemen. Zo nummerde men de stoelen in de zaal waardoor men de steekproef in het publiek, men koos er bepaalde nummers uit, controleerde.

Op die manier kwam men aan de beste meezinger. Dat was in 1979 de groep ‘Louke en de Naaitingeels’ uit Sint-Truiden. Zij brachten het nummer ‘Van Maaseik tot Sint-Truyn’.

Carnavalissima: ook een winnaar uit Carnaval Lanaken

Maar in 1979 ging er ook een Lanakenaar met de prijzen lopen. Wie kent er immers niet onze klassieker ‘Zeck toch huy’ niet?!
Het was Jean Maesen die deze carnavalshit op onnavolgbare wijze op het podium bracht. Hiermee won hij de BRT Radioprijs (BRT = de toenmalige VRT).

De jury die deze carnavalsschlager uitkoos was niet min. Bijvoorbeeld Jos Ghijsen zat in de radiojury. Deze juryleden gingen in een aparte ruimte zitten om zonder invloed van buitenaf naar de ingezonden schlagers te luisteren. Met Jean Maesen met ‘Zeck toch huy’ als overwinnaar.

Carnaval Lanaken: Zeck toch huy!

Zelf spreek ik geen dialect, hoewel ik ben opgegroeid in Lanaken. Maar de carnavalsschlager ‘Zeck toch huy’ van Jean Maesen heb ik altijd wel kunnen smaken. Dat dacht dus blijkbaar ook de jury van de BRT in 1979.

Vind je het zelf ook een geslaagde carnavalshit? Of zijn andere schlagers jouw favoriet? En heb je zelf memorabele carnavalsverhalen uit de geschiedenis van Groot-Lanaken? Laat ze dan zeker achter in een comment hieronder of stuur een mailtje via mijn contactformulier!

Bron: Limburgs Dagblad, 1/12/1979, p.9

[bol_product_links block_id=”bol_56b8c6b9e9da3_selected-products” products=”1000004013240192″ name=”Zecktochhuy_carnavalanaken” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

Militair bezoek in Smeermaas

In de jaren 1930 kreeg onze gemeente Smeermaas hoog militair bezoek. De krant Limburger Koerier van dinsdag 1 juni 1937 beschrijft dit bezoek voor ons.

Op vrijdag 28 mei 1937 arriveerde immers de generale staf van het Belgisch leger in Smeermaas. In hun gezelschap bevond zich ook een uitgebreid team van militaire deskundigen. Een tiental luxueuze wagens vervoerden zowel de generale staf als dit team.

Een militair bezoek in Smeermaas: controle!

Het doel van dit militair bezoek, dat toch wel hoog van aanzien was en vrij uitzonderlijk voor onze contreien, was het kanaal bij Smeermaas. Hier vonden immers kanaalwerken plaats. Dit gaat dan volgens mij over de aanleg van het Koning Albert kanaal.

Zoals geweten zou dit kanaal bij de inval van de Duitsers, voor ons de start van de Tweede Wereldoorlog, een belangrijke rol spelen. Die tactisch belangrijke ligging van het kanaal in Smeermaas was ook het Belgisch leger niet ontgaan, en daarom kwamen ze polshoogte nemen. Naast het kanaal inspecteerden ze ook de Belgische grens met Nederland eens. Ook de Maas ontging hun aandacht niet.

Een militair bezoek in Smeermaas: of hoe dit weer toont dat wij in een grensgebied leven

Dit militair bezoek geeft weer maar eens het karakter van onze gemeente aan: namelijk dat van een grensstreek. Al in heel haar geschiedenis speelde dit een rol. Vaak was dit een gewelddadige rol, aangezien grensgebied geregeld de plaats is waar strijdgewoel plaatsvindt.

Wil je graag verder lezen over België tijdens de Tweede Wereldoorlog? Dan kan ik je zeker dit boek aanraden:

[bol_product_links block_id=”bol_56ae391182f39_selected-products” products=”9200000036199938″ name=”MilitairBezoekSmeermaas_Productlink” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]

 

 

Lezersreacties: camping overstroomd in Rekem

Op mijn artikel over de overstroomde camping in Rekem kreeg ik enkele reacties van lezers. Zowel Marcel als Anita stuurden mij via e-mail hun verhaal over de camping in Rekem.

Het verhaal van Marcel

Marcel stuurde mij een uitgebreid verhaal over zijn ervaringen op de camping te Rekem. Hijzelf is geboren in Maastricht. Zoals vele Maastrichtenaren hadden ook zijn ouders een huisje op de camping in Rekem.

Volgens Marcel vulde men het zwembad eind jaren 1960 nog met water van de Ziepbeek. Water dat daardoor altijd wat bruin was.

Het bungalowpark zou eigendom zijn geweest van drie broers, vermoedelijk met de naam ‘Frausen’.

“Één van die broers liep elke avond de ronde over het terrein. Hij hield daarbij zijn fiets aan het zadel. Iets dat ik als kind ging oefenen. Hij wenste iedereen ‘Dun gooienach’. Het gebruik van het woord ‘De’ was de Sjengen, de Maastrichtenaren, vreemd. Zij zouden ‘Unne gooienach’ zeggen. De goede man kreeg zo de bijnaam ‘Dun gooienach’, waardoor ik zijn echte naam niet meer weet…”

Een andere man, een zeker Lambert die misschien ook bij de drie broers om de camping hoorde, zit ook nog in het geheugen van Marcel gegrift.

“Een zekere Lambert had het lumineuze idee om bij de huisjes rechts gezien vanaf het zwembad een zijtak aan de Ziepbeek te graven, waar mensen hun afvalwater op konden lozen. Het was de zestiger jaren en dus heel normaal. Dit open riool werd plechtig geopend als het ‘Lambertkanaal’. Alle heren droegen een stropdas en zwembroek uiteraard…”

Het verhaal van Anita

Zelf weet ook Anita niets van de wolkbreuk. Maar ze is wel van Rekem en wilt ons een woordje uitleg geven over de camping.

Volgens haar waren er op de Heidestraat eerst het zwembad met ligweiden. Deze droegen de naam ‘Rekemerhof’. Daarnast lag volgens haar de camping Sonnevijver met tentjes. Later kwamen er de vakantiewoningen die er nog steeds staan.

Later kreeg deze locatie ook de naam Sunclass en kwam er ook een restaurant met mooi terras op het water van de Sonnevijver.

Ook al mag er niet meer gezwommen of gevist worden, Anita vindt de plek zeker een aanrader voor mooie wandelingen in de natuur!

Besluit: de wolkbreuk boven de camping in Rekem

Zowel Anita als Marcel herinneren zich niets over de wolkbreuk die ik in een oud krantenartikel vermeld vond. Wie weet overdreef de krant wel wat? Hoewel een wolkbreuk natuurlijk geregeld voorkomt en we ze bijna 50 jaar later niet allemaal kunnen onthouden.

Heeft u zelf nog meer info over de camping van Rekem? Of andere verhalen die u wilt delen? Stuur dan zeker eens een mailtje!

Kesselt: dorp van dappere dames

Een mysterieuze krantenkop in het Limburgs Dagblad, op zaterdag 3 augustus 1991, tijdens een zomers weekend. De lyrische kop “Het dorp van de dappere dames” trok meteen mijn aandacht. Erboven een foto van een zomers uitzicht: gras en bomen in groei, luie koeien liggend in de zon en op de achtergrond een rustig dorpje in de schaduw. Dat dorpje? Kesselt.

Burengehucht

Het toch wel vrij grote artikel over Kesselt kaderde in de toenmalige reeks ‘burengehucht’. Dit was een reeks zomerse reportages in het Limburgs Dagblad, zoals we nu nog altijd in onze kranten kennen. De reporter ging in die zomer van 1991 langs gehuchten en dorpjes aan de Belgische en Duitse grens. Zo kwam men terecht in Kesselt.

Kesselt: een rustig dorpje in de zomerzon

Uit het artikel leren we dat het begin augustus ’91 een hete zomer was. De journalist werd immers al snel aangesproken door een lokale senior en duidelijk gemaakt dat met zulke hete temperaturen het dorpsleven vrijwel stil valt en het dorp zelf er verlaten bijligt.

Zowat een 450-tal zielen zou de toenmalige parochie kennen, vertelde de lokale grijsaard. Ook nog komende van Klein Lafeld blijkbaar. Deinterviewer vond echter niet meteen een winkel, wel een gesloten café en natuurlijk de kerk. Rondom het dorp? Koeien en koren.

Wiosello: ook toen al uw gids naar het verleden

Om aan enkele interessante verhalen over Kesselt te komen, haalde de lokale senior een stapeltje ‘cahiers’ boven. Boekjes, geschreven door de heemkring Wiosello. Nu nog altijd werkzaam en nog altijd dé referentie voor de geschiedenis van Veldwezelt. De journalist pikt er meteen enkele interessante verhalen, waarin telkens een vrouw de hoofdrol speelt.

Kesselt: dorp van de dappere dames

Madame Loyen uit Kesselt

Het eerste verhaal uit Kesselt gaat over ene Madame Loyen. Zij was zo moedig genoeg om tijdens de Eerste Wereldoorlog te onderhandelen met de Duitsers in Kesselt. Die waren immers op represailles belust nadat Belgen, onder leiding van Edgard de Caritat, in het dorp een Duitse soldaat hadden gevangen genomen.

Madame Loyen, geboren als Anna Margaretha Hubertina Vermeulen en weduwe van Cornelius Loyen, was de ideale persoon om met de Duitsers te onderhandelen. Ze sprak immers vloeiend Frans en Duits. Met welke argumenten ze de oorlogsvijand heeft overtuigd, bleef echter onduidelijk.

Hubertina Tell uit Kesselt

Een andere volksheldin uit Kesselt bleek Hubertina Tell te zijn. Eigenlijk Tien Van Tillo genaamd. Haar verhaal speelt zich een oorlog later af. Namelijk de Eerste Wereldoorlog.

Het was de moeder van Hubertina die op een onbewaakt moment een artikel uit een clandestiene krant voorlas. De weinig lovende woorden over de bezetter kwamen echter in de oren van een Duitse officier terecht. Tien Van Tillo toonde echter net wat teveel moed en de officier plaatste haar tegen een perenboom om haar een lesje te leren.

Maar zelfs toen de Duitser een vuurwapen bovenhaalde bleef Tien even moedig en standvastig. Toen weerklonk er echter een schot…net boven het hoofd van Tien. Vandaar haar naam Hubertina Tell, naar William Tell. Want ook net als in dat verhaal bleef Tien koelbloedig. Zo moedig, dat de Duitse officier uit respect, en na een vermaning, afdroop.

Inderdaad een dorp van dappere vrouwen

Dat ze in Kesselt dappere vrouwen hebben werd dus al snel duidelijk in dit zomerse krantenartikel. Ik zelf ben in ieder geval blij weer enkele interessante verhalen uit de lokale geschiedenis te hebben gelezen.

Mocht je zelf meer weten over deze dappere vrouwen? Of zelf nog andere straffe verhalen uit Kesselt kennen? Aarzel dan niet om ze te delen onderaan dit artikel of stuur me een mailtje!

Ik duik alvast nog eens wat oude Wiosello-cahiers in om verder over deze vrouwen te lezen!

Wil je graag meer getuigenissen van Limburgers tijdens de Tweede Wereldoorlog horen? Dan raad ik je zeker aan dit boek aan te schaffen. Het vertelt het verhaal van Limburgers die de Tweede Wereldoorlog bewust hebben meegemaakt:

[bol_product_links block_id=”bol_56ae3aec27cf8_selected-products” products=”9200000040924185″ name=”KesseltDappeVrouwen_Productlink” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]