11 november 2016. We ontwaken in een grijze ochtend. In de verte ontwaren we door de mist enkele kale boomkruinen. In dit troosteloze landschap is het dat we de wapenstilstand van de Eerste Wereldoorlog gedenken.
Het is ook een goed moment voor mij om eens een stand van zaken te maken. Als historicus ben ik immers al 3 jaar bezig met de geschiedenis van de gemeente Groot-Lanaken te onderzoeken. En dat specifiek voor de periode van de Eerste Wereldoorlog.
Ik doe dit in mijn vrije tijd. Het onderzoek sleept dus wel wat aan. Want er is véél materiaal over Lanaken en de omliggende regio tijdens de Eerste Wereldoorlog. Ondertussen heb ik al zowat 10.000 foto’s gemaakt in allerlei archieven.
Maar het resulteerde toch al in enkele mooie resultaten, zoals een lezing voor de Nacht van de Geschiedenis in de Waterburcht Pietersheim en een lezing over Edgard de Caritat in het Cultureel Centrum.
De gesneuvelden van Groot-Lanaken
Zo ontstond er met de werkgroep “Helden Groot-Lanaken 1914-1918” een website over de gesneuvelden van Groot-Lanaken. Het is een project dat nog altijd loopt en waarbij het de bedoeling is om voor het einde van de herdenking (2018) enkele resultaten aan jullie te tonen.
[one-half-first]De militaire dossiers van zowat alle gesneuvelden zijn al onderzocht in de archieven van het Belgische leger. Ik ben nu bezig met met het schrijven van hun verhalen. Het zou mooi zijn moest dit in boekvorm aan de inwoners van Groot-Lanaken getoond kunnen worden, met een kleine voorstelling/lezing in elke gemeente.[/one-half-first]
[one-half][/one-half]
[spacer height=”20px”]De beschieting en brand van Lanaken: oktober 1914
Één van de meer bekende oorlogsverhalen uit Lanaken is de straf van de Duitsers in oktober 1914. De Duitse majoor Sterzel arriveerde met een militaire colonne vanuit Tongeren in onze gemeente en beval de beschieting van de kerk en andere gebouwen. Ook huizen en scholen gingen in de vlammen op. En dit als straf voor de oorlogsdaden van toenmalige burgemeester van Lanaken: Edgard de Caritat.
Wat er precies allemaal gebeurde die dag is nog altijd niet in detail bekend of gepubliceerd. Nol Roberts, met zijn eigen blog, heeft echter al heel veel waardevol onderzoek naar deze dag gedaan. Zelf ben ik ook met onderzoek naar deze gebeurtenis bezig. Ik hoop dat er, eventueel met een samenwerking, ook over dit onderwerp een mooie publicatie en lezing komt. Zodat de inwoners van Lanaken weten wat er die dag allemaal gebeurd is.
Edgard de Caritat
Hét oorlogsverhaal van Lanaken is volgens mij dat van onze toenmalige burgemeester Edgard de Caritat. Hij stond voor de hartverscheurende keuze tussen het beschermen van zichzelf en zijn familie, of het beschermen van zijn land, zijn gemeente en haar inwoners.
Hij riskeerde meermaals zijn leven en moest zijn daden ook bekopen met zijn eigen leven. Die daden hadden wel een blijvende impact op de gemeente Lanaken. Want het was omwille van Edgard de Caritat dat de beschieting en brand van Lanaken plaatsvond.
[spacer height=”5px”]
Ik heb ook contacten met de nazaten van Edgard de Caritat. Zij staan open om in Lanaken een herdenking te vieren in 2019, 100 jaar nadat het lichaam van Edgard de Caritat vanuit Maastricht terug naar Lanaken werd gebracht. Hopelijk kunnen we hier samen, ook de gemeente, iets van maken.
Korte termijn
Wat wil ik nu nog uitvoeren op korte termijn? Voor KGOSSU Lanaken werk ik op dit moment een artikel af over de vrouw van oud-burgemeester Martin. Want ook zij speelde een belangrijke rol voor Lanaken tijdens de Eerste Wereldoorlog. Meer info zal op deze website snel volgen.
Verder zal ik deze website regelmatig aanvullen met geschiedenis-stukjes over Groot-Lanaken.
Jullie hulp nodig
Natuurlijk kan ik als historicus in mijn vrije tijd niet alle bronnen en details onderzoeken. Daarom heb ik ook jullie hulp nodig.
Hebben jullie verhalen, bronnen, brieven, kaarten, foto’s …. wat dan ook over de geschiedenis van Lanaken? Willen jullie mij iets vertellen, mij foto’s laten nemen of iets laten inscannen, of mij zelfs iets schenken? Aarzel dan niet en neem contact met mij op via onderstaand contactformulier.
Elk detail is belangrijk. En samen kunnen we de geschiedenis van Groot-Lanaken onderzoeken en bekend maken. Want het zou zonde zijn om zo’n mooie en indrukwekkende verhalen te vergeten.
[contact-form-7 id=”52″ title=”Contact form 1″]