Tijdens mijn studies als historicus maakte ik kennis met de online Ferraris kaart. Deze historische atlas is een must have voor iedereen die een blik wilt werpen op het 18de eeuwse “België”.
Wil je de historische atlas in huis halen? Dan kan ik je aanraden om de uitgave via Bol te kopen. Dit is dezelfde als je in de bibliotheken terugvindt.
In dit artikel geef ik je kort uitleg over (én de link naar) de online Ferrariskaart. Want jawel, je kan hem online in hoge resolutie bekijken. Je kunt hem natuurlijk ook gewoon kopen in boekvorm. Een aanrader, want het is een collectors item voor elke liefhebber van landschapsgeschiedenis!
Wat is de Ferraris atlas?
De Ferraris atlas is eigenlijk een verzameling van 275 kaartbladen. Dat zijn de zogenaamde Ferrariskaarten, ook wel Carte de Ferraris genoemd.
De Ferraris atlas kwam tot stand op het einde van de 18de eeuw (1771 – 1778). In die periode was het huidige Belgische grondgebied een deel van de Oostenrijkse Nederlanden.
Het was de toenmalige veldmaarschalk, die ook generaal was bij de Oostenrijkse artillerie, die ervoor zorgde dat de kaartbladen en uiteindelijk de atlas tot stand kwamen. Zijn naam? Joseph de Ferraris.
Het doel van de Ferraris kaarten
Een Ferraris kaart had een militair doel. Metingen en waarnemingen ter plaatse zorgden voor veel details. Deze terreindetails waren nuttig voor militaire operaties. Troepenbewegingen, kampementen en veldslagen konden zo veel beter worden voorbereid. Zeker in de 18de eeuw kon dat het verschil tussen winst of verlies betekenen.
Voor je eigen vrije tijd of onderwijs: de kaart is ideaal om meer te leren over de geschiedenis van je eigen streek. Ze geeft héél goed weer hoe een dorp of stad er eind 18de eeuw uitzag. Natuurlijk moet je de atlas, zoals elke historische bron, kritisch bekijken en soms met een korreltje zout nemen. Maar in vergelijking met andere historische kaarten kan ze vrij accuraat genoemd worden.
Wat staat er zo op een Ferrariskaart?
Je ziet véél details op een Ferraris kaart. Gebouwen, zoals huizen, boerderijen, molens, kerken of kastelen, worden allemaal afgebeeld. Daarnaast zie je ook hoogteverschillen, bossen, of hagen. Maar ook grote tuinen, verdedigingsmuren en wegen worden vrij accuraat uitgebeeld.
Dat de Ferrariskaarten zo belangrijk zijn is wel duidelijk. Zelfs Napoleon gebruikte ze tijdens zijn veldtochten. Je vindt er immers zowat alle denkbare landschapselementen op terug, van ondergrond tot burchten, molens en huizen.
De Ferrariskaart online raadplegen
De Ferraris kaart online raadplegen is mogelijk en is zeker niet moeilijk.
(Ik schreef ook een artikel om je meer te vertellen over het kopen van de Ferrariskaart. Zeker een aanrader mocht je nog twijfelen over de aanschaf van de atlas).
Hoe bekijk je nu deze atlas online: je moet op één van de vele kaartbladen klikken om in de Ferraris atlas jouw streek of stad te vinden. Vind je hem niet? Klik dan eens een kaartblad erlangs. Op de grote atlas exact zien in welke sectie je stad of regio ligt is niet altijd even evident.
Heb je op het juiste kaartblad geklikt? Dan kan je, zoals bij de standaard online kaarten, inzoomen, uitzoomen en verschuiven. De kaart is in zeer hoge resolutie online geplaatst dus het is zeker de moeite waard!
De Ferraris atlas bestellen en kopen
Wil je de historische atlas in huis halen? Dan kan ik je aanraden om de uitgave via Bol te kopen. Dit is dezelfde als je in de bibliotheken terugvindt.
Verder lezen:
Wikipedia Ferraris atlas
Wikipedia Joseph de Ferraris
