Stoere zeebonken. Daar denken we aan wanneer we het over bekende piraten hebben. Maar wist je ook dat er verschillende vrouwelijke piraten waren? Grace O’Malley is er zo eentje.

Wie was de vrouwelijke piraat Grace O’Malley?

Van alle beroemde vrouwen in de piraten geschiedenis is Grace O’Malley wel het vermelden waard. Ze leefde in het 16de-17de eeuwse Ierland waar haar Ierse naam Gráinne Ní Mháille was. Haar bijnaam in de Ierse folkore is trouwens Gráinne Mhaol, wat in het Engels tot Granuaile werd omgevormd.

Ze volgde haar vader op als hoofdvrouw van de O Maille – clan in West-Ierland. En ze was zeker niet dom. Algemeen wordt Grace O’Malley gezien als een opgeleide en onderlegde vrouw.

De opkomst van Grace O’Malley: de vrouwelijke kapitein

Grace O’Malley wordt één van de beroemde vrouwen in de piraten geschiedenis

Om haar handel te beschermen zorgde Grace O’Malley er als een echte vrouwelijke kapitein voor dat ze honderden mannen had die haar volgden. Ze beschermde haar schepen ook door het oprichten van kastelen aan de Ierse westkust. Haar uitvalsbasis was Rockfleet Castle.

Ze kreeg echter al snel problemen met de regio Galway, die bij Engeland ging aankloppen. Zij hieven in deze regio immers belastingen op de schepen die er passeerden. Dit was niet naar de zin van onze vrouwelijke kapitein die dan ook haar eigen belasting ging heffen op de schepen die  in haar gebied passerden. En dat is natuurlijk piraterij.

In 1574 hadden de Engelsen er dan ook genoeg van. Ze belegerden met hun vloot het hoofdkwartier van Grace O’Malley: Rockfleet Castle. De vrouwelijke kapitein liet zich echter niet doen en toonde waarom ze één van de beroemde vrouwen uit de piraten geschiedenis zou worden. Want in plaats van zich te verdedigen, koos zena twee weken van beleg voor de aanval. En ze versloeg dan ook nog eens de engelse vloot, die het hazenpad koos.

Op dat moment was Grace niet enkel een vrouwelijke piraat en kapitein, maar ook één van de traditionele Ierse hoofdvrouwen  die niet pasten in het Engelse systeem dat haar eigen wetten wilden opleggen, en niet die van de verkozen hoofdmannen- en vrouwen.

Een vrouwelijke piraat in het nauw: Grace O’Malley en Elizabeth I

Grace O’Malley kwam echter in nauwe schoentjes terecht. Toen ze 56 jaar oud was, belandde ze in gevangenschap. Het was Sir Richard Bingham, de Engelse gouverneur van de Ierse gebieden, die haar te pakken kreeg.

Ze ontliep maar net de doodstraf. Maar haar invloed als vrouwelijke kapitein was gedaan. Ze verloor zowat alles en belandde zo goed als volledig in de armoede.

Ook haar broer en zoon werden gevangen genomen. Dat bracht Grace O’Malley tot haar laatste gewaagde daad. Ze schreef immers naar de engelse koninging Elizabeth I. Die vroeg ze om een ontmoeting, die uitzonderlijk genoeg ook plaatsvond.

Wat er tussen de twee vrouwen werd besproken zal altijd een mysterie blijven. Maar het zorgde ervoor dat Grace O’Malley een plaatsje kreeg in het rijtje beroemde vrouwen. Want niet alleen schonk de koninging haar familieleden de vrijheid. Ook een deel van haar bezittingen werden teruggeschonken.

Het einde van Grace O’Malley: een vrouwelijke piraat en kapitein

Of je haar nu Grace O’Malley, Gráinne Mhaol of Granuaile noemt, het valt niet te ontkennen dat deze vrouw een belangrijke rol speelde in de Ierse geschiedenis.

Deze vrouwelijke piraat bleef, na wat dieptepunten, tot aan haar dood een redelijk grote politieke invloed houden. En ook op zee bleef ze een niet te onderschatten persoon. In de Ierse folklore wordt ze ook vaak bezongen als één van de voorvechtster van de onafhankelijk van Ierland.

Grace O’Malley overleed op de gezegende leeftijd van 70 jaar, hoogstwaarschijnlijk in haar uitvalsbasis Rockfleet Castle.

Bron:
The Pirate King
Wikipedia
Ancient Origins

---

Ik had al wel eens van gehoord van rare economische crisissen die niet veroorzaakt werden door olie, de huizenmarkt of cryptomunten, maar door ongewone zaken in het leven. Zoals in dit geval: de tulp. Hoe het kan dat een tulp, en meer bepaald zelfs de tulpenbollen, velen in armoede stortten? Ik zocht het uit!

Wat is de tulpenmanie?

De tulpenmanie is een hausse die eindigde in de tulpenbollen crisis. In de 17de eeuw steeg de prijs voor tulpenbollen in Holland en Utrecht snel en onrealistisch hoog. Het resultaat was een economische bubbel waardoor veel investeerders geld verloren. De prijs van de tulpenbollen was immers plots sterk gedaald.

De Nederlandse tulpenhandel

Holland en Utrecht, 17de eeuw. Het was de Gouden Eeuw van de Nederlanden en de tulp was populair. Dat is de bloem nu nog altijd. Wie denkt niet aan Nederland als je een tulp ziet.

De bloem is oorspronkelijk afkomstig uit het Ottomaanse Rijk. Men introduceerde haar in Europa tijdens de 16de eeuw. Op het einde van die eeuw was de tulpenhandel echter al een bloeiende business geworden.

Tulpenkoorts en tulpenmanie

De tulpenhandel groeide verder. De bloem werd héél populair. Verzamelaars en zij die het zich konden betalen wilden maar al te graag één van de vele rassen die de bloem kende. Men begeerde de bloem zo hard dat men nu nog van een ware tulpenkoorts kan spreken. Die ging zo ver dat men ook wel tulpenmanie, of tulpomanie, kan zeggen.

Het was echter deze tulpenmanie die de ondergang betekende van veel geïnvesteerd geld. Zo kon in het begin van de 17de eeuw een tulpenbol niet minder dan 1000 gulden kosten! Als je weet dat in die tijd een gemiddeld jaarinkomen op 150 gulden lag, dan begrijp je al dat de tulpomanie naar zijn hoogtepunt aan het groeien was.

Een mooi voorbeeld van tulpenmanie: de Semper Augustus

Het bekendste voorbeeld van de tulpomanie is trouwens de Semper Augustus tulp. Een koper betaalde voor deze tulpenbol een prijs die evenwaardig was als een huis, zo’n 6000 gulden. Ja, je leest het goed: men kocht een tulpenbol voor de prijs van een mooi huis!

De tulpencrisis: een economische bubbel

Deze tulpenmanie zou uiteindelijk voor een economische bubbel zorgen die de tulpencrisis van de 17de eeuw zou inluiden. Men begon immers zwaar te speculeren.

De tulpen crisis kon je al zien aankomen toen de prijzen de lucht ingingen. Dit kwam door heftige speculatie. Men kocht immers tulpenbollen in april en mei als men de tulp in bloei zag. Pas in de nazomer, wanneer men de bollen kon rooien, kreeg de koper ook echt zijn tulpenbol in handen. Door de tulpenkoorts begon men echter al hoge prijzen te bieden op tulpen die men nog niet in bloei had gezien. Er waren ook verkopers die bollen te koop aanboden, terwijl ze nog helemaal geen voorraad hadden. Aan de andere kant waren er ook opkopers die bollen kochten terwijl ze geen geld hadden. Daar kwam nog eens bovenop dat mensen hun contracten doorverkochten om zo winst te maken.

De tulpenmanie wordt een tulpencrisis

Door deze situatie ging de tulpenmanie over in een tulpencrisis. Opkopers konden hun bestellingen niet meer betalen, verkopers konden niet meer leveren. De tulpenkoorts was immers het schoolvoorbeeld van speculatie.

Maar was er wel een tulpencrisis?

Veel data over de tulpomanie hebben we niet. Er bestaat een 19de eeuws onderzoek, maar dit begint men meer en meer in twijfel te trekken. Misschien was de impact van de tulpencrisis niet eens zo erg.

Ook de oorzaak van de prijsstijgingen zijn niet altijd zo makkelijk te bepalen. Waren het de stijgende lonen die mensen ertoe aanzetten om met risico geld te investeren? Of waren het de toenmalige wetgevingen rond contracten die aanzette tot speculatief gedrag?

Andere bubbels zoals de tulpencrisis

De tulpenmanie en daaropvolgende tulpencrisis is echter geen alleenstaand feit in de geschiedenis. Denk maar aan de beurscrisis van 1929 of de internetbubbel van de jaren 1990.

---

Wil je meer weten over dit onderwerp? Dan raad ik je Tulpengekte aan, een interessant boek over de tulpenmanie. Wil je wat bredere geschiedenis? Dan is Rijstpap, Tulpen & Jihad wat je zoekt!

---

Wist je trouwens dat er een film bestaat die zich afspeelt tijdens de Tulpenmanie? Lees hier mijn review over Tulip Fever

Ben je eerder geïnteresseerd in economie, gebracht op een entertainende manier? Dan raad ik je de film Wall Street1 & 2 met Michael Douglas aan. Hierin wordt de tulpencrisis trouwens vernoemd!

Verder lezen:
Wikipedia
Beleggersartikel over de tulpenmanie