Tag Archives: 20ste eeuw

Het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa: overgave in Reims

Onlangs bezocht ik voor de eerste maal Reims, in Frankrijk. Natuurlijk kent iedereen de indrukwekkende kathedraal die er staat. Maar toen ik het kantoor voor toerisme in Reims binnenliep, vond ik een interessante brochure. Het ging over een piepklein museum in Reims. Een museum dat maar 1 kamer met 1 tafel groot is: het capitulatie-museum van 7 mei 1945.

Dit capitulatie-museum, ook wel Musée de la Reddition of Museum of the 7th May 1945 Surrender genoemd, is maar klein.

Maar die ene kamer en ene tafel in het museum waren getuigen van een belangrijk moment in onze geschiedenis: de overgave en capitulatie van Duitsland en zo het einde van de Tweede Wereldoorlog in Europa.

Een WO2 museum in Reims: verborgen stukje Reims toerisme

Dit museum in Reims is een niet zo bekend stukje van het toerisme.

Het is totaal niet groot en onopvallend, verwerkt in het daarnaast gelegen schoolgebouw. Het museum ligt ook niet in het hart van het toerisme van Reims, maar net buiten het centrum. Je moet dus wel al zeker een twintig minuten wandelen wanneer je start aan de kathedraal. Maar het is de moeite!

Er zijn brochures en tekstborden in het Frans en het Engels. Vooraleer je het museum mag bezoeken word je wel half verplicht een kleine filmzaal binnen te gaan. De film hier duurt 20 minuten en geeft je al de info die je nodig hebt over het einde van de Tweede Wereldoorlog. Ik vond hem alvast heel interessant. Daarna kun je al de documenten en andere relicten die in de film voorkwamen, bekijken.

De Surrender-room: einde WO2 in Europa

In het museum ga je na de film naar de eerste verdieping. Je ziet er verschillende vitrinekasten met documenten en poppen in kostuums. Altijd interessant maar niet iets wat je in een ander oorlogsmuseum nog niet hebt gezien. Op het einde ligt echter hetgeen waar je voor gekomen bent.

De Surrender-room is de kamer waar de overgave en capitulatie van Duitsland plaatsvond. De kamer is zo authentiek mogelijk achtergelaten.

In de kamer zie je de tafel waar de legeroversten hun handtekeningen zetten. Aan de muren hangen nog militaire kaarten en informatieborden.

De overgave en capitulatie van Duitsland: officieel einde Tweede Wereldoorlog in Europa

Het is in deze kamer dat het einde van de 2de wereldoorlog in Europa werd beklonken. Berlijn was gevallen en Hitler had zelfmoord gepleegd. Duits Admiraal Dönitz zakte naar Reims af om de voorwaarden voor de overgave en capitulatie van Duitsland en zo ook einde WO2 in Europa te onderhandelen.

Het was echter zo dat eerder in de oorlog de Duitsers aan de Geallieerden hadden aangeboden om zich onvoorwaardelijk over te geven. Dit was nu iets wat generaal Eisenhower terugkaatste. Hij eiste hetzelfde van Duitsland.

Wanneer gaf Duitsland zich over? Hoe eindigde de 2de Wereldoorlog?

Na veel gepalaver zou Duits generaal Jödl het overgave-document voor het einde van wereldoorlog 2 ondertekenen. Hij had wel nog eerst contact gelegd met Groot-Admiraal Dönitz, de opvolger van Hitler. Nadat hij zijn toestemming had gegeven, was er niets meer dat het officieel einde van de Tweede Wereldoorlog in de weg lag.

Wanneer gaf Duitsland zich over?

Op 7 mei 1945, om 2u41. ’s Morgens ondertekende Duits generaal Jödl de onvoorwaardelijke overgave en capitulatie van Duitsland. De wapenstilstand zou ingaan op 8 mei 1945, om 23u01 ’s nachts.

De handtekeningen vormden nog niet het totale einde van WO2. Want Stalin eiste een ceremonie waarbij ook hij aanwezig kon zijn. Dit gebeurde in de nacht van 8 op 9 mei 1945 in Berlijn, in het hoofdkwartier van de Russische maarschalk Zhukov. Zo had ook Stalin en zijn Rusland een rol gespeeld in de Duitse capitulatie in de Tweede Wereldoorlog.

Wie waren nu de belangrijke personen van de Tweede Wereldoorlog?

Tijdens de Tweede Wereldoorlog speelden veel belangrijke personen hun eigen rol. Hen allemaal overlopen zou me echter te ver leiden. Ik wil wel nog even de belangrijke personen voor het einde van WO2 toelichten. En dan specifiek de personen die een rol speelden bij de ondertekening van de capitulatie van Duitsland en het einde van wereldoorlog 2.

Belangrijke personen officieel einde Tweede Wereldoorlog in Europa:

  • Generaal Dwight D. Eisenhower: commandant van de Geallieerde strijdkrachten in Europa
  • Admiraal Dönitz: Duits admiraal die de voorwaarden voor de overgave en capitulatie van Duitsland kwam onderhandelen
  • Generaal Alfred Jödl: Duitse stafchef. Hij ondertekende de overgave en zo de capitulatie van Duitsland in Reims
  • Groot-Admiraal Karl Donizt: opvolger van Hitler na diens zelfmoord. Hij gaf aan Jödl de toestemming om de overgave en capitulatie van Duitsland te ondertekenen

Band of Brothers in Reims

Naast het einde van wereldoorlog 2 vond ik in dit museum nog een andere verrassing. Ook Easy Compagny (die van Band of Brothers) had hier een hoofdkwartier. Na Operation Market Garden vertoefde ze in de regio Reims. Ze verlieten Frankrijk en dit gebouw om te gaan vechten in Bastogne.

De sporen die ze daar achterlieten, ben ik gaan zoeken. Meer daarover lees je in mijn verslag over de Band of Brothers in Bastogne.

Meer info over het einde van deTweede Wereldoorlog in Europa

Hopelijk kon dit artikel over het einde van de 2de wereldoorlog en de vrede van de Tweede Wereldoorlog je wat bijleren.

Wil je toch nog meer info over de tweede wereldoorlog? Voor bijvoorbeeld je 2de wereldoorlog spreekbeurt? Heb je nog vragen zoals van wanneer tot wanneer was de Tweede Wereldoorlog? Of hoe eindigde de Tweede Wereldoorlog? Dan raad ik je volgende bronnen aan:

Zoektocht naar de 101 Airborne Easy Compagnie in Bastogne (Foy)

Het was in de winter van 1944 dat de Amerikaanse soldaten van de 101 Airborne Easy Compagnie in de bossen rond Bastogne ingegraven zaten. We kennen de scènes uit de reeks Band of Brothers wel.

Maar wist je dat je het bos nog kunt bezoeken én dat je er nog sporen van de Easy Compagnie terug vindt? Ik bezocht Bastogne onlangs met enkele vrienden en ging een kijkje nemen in de omliggende wouden. En ik leg je hier graag uit hoe je zelf op speurtocht kan gaan.

De situatie: 101 Airborne Easy Compagnie (Band of Brothers) in Bastogne en Foy

Even de situatie uitleggen voor zij die de serie Band of Brothers nog niet hebben gezien (als dat zo is: nu meteen kijken!).

In de winter van 1944 zit Bastogne midden in het oorlogsgeweld. Door haar vele invals- en uitvalswegen (7!) vormde de stad immers een belangrijk militair strategisch punt. Vooral voor de verplaatsing van tanks, die degelijke wegen nodig hadden.

Wist je dat deze oorlogsserie gebaseerd is op een boek? Dat boek kan je hier aanschaffen bij Bol.

Het is de 101 Airborne Easy Compagnie die hier tijdens de winter naartoe wordt gestuurd. Bastogne moet kost wat kost verdedigd worden tegen de Duitsers. Met een tekort aan munitie en bevoorrading, amper winterkledij en zonder sterk strategisch plan trekken de mannen, die we kennen uit Band of Brothers, de bossen rond Bastogne en het nabij gelegen dorpje Foy, in.

De Amerikanen en Duitsers graven zich daar aan de boomgrens van de bossen in. Tientallen schuttersputjes, ook wel foxholes genoemd, verschijnen zo in het bos. Hierin kunnen de mannen, al half liggend, schuilen tegen de koude en de sneeuw. Maar nog belangrijker, ook tegen vijandelijk vuur en bombardementen.

Het zijn die schuttersputjes die nog altijd te bezichtigen zijn. Hieronder lees je hoe je ze zelf nog kunt zien. Maar vooraleer je weet wat je kunt zien, wil ik je graag uitleggen wat de krijgstactiek achter deze oorlogsrelicten was.

De tactiek: schuttersputjes (foxholes) van  het 101 Airborne Easy Compagnie in Bastogne en Foy

Wat was nu die tactiek van deze Band of Brothers? Van de 101 Airborne Easy Compagnie maar ook van hun vijand, het Duitse leger? Dat was de krijgstactiek van de schuttersputjes, de foxholes.

Men groef veel putjes in de bossen rond Bastogne en Foy. Waarom? Omdat men beschut moest zijn. Rondvliegende kogels, maar ook schrapnel of stukken boom, konden tijdens bombardement ontweken worden door te schuilen in een schuttersputje.

De putjes waren ondiepe putten. Je kon erin zitten of half in liggen. Zo kon je nog net boven de rand de linie voor je in het oog houden en terug schieten. Maar door je helm, en omdat je lichaam in het putje beschut is, verkleinde de kans om geraakt te worden maximaal.

Een vijandelijke uitval vanuit het tegenoverliggende bos kon je zo makkelijk counteren. Zelf een uitval wagen was dan weer zo goed als onmogelijk. De vijand gebruikte immers dezelfde tactiek van fox holes.

Het zijn nu net die schuttersputjes die nog altijd zichtbaar zijn. Ze zijn minder diep en er liggen er minder dan vroeger, maar je vindt ze redelijk makkelijk terug. Vroeger lag er een foxhole om de drie meter in het bos. Zo kon je makkelijk van putje wisselen en wist de vijand niet waar je zat. Nu blijven vooral de foxholes aan de bosranden nog over.

Het Band of Brothers Memorial van Tom Hanks tussen Bastogne en Foy

Je ijkpunten om sporen van de Tweede Wereldoorlog terug te vinden zijn Bastogne en Foy. Rij vanuit Foy richting Bastogne via de (land)weg tussen de velden. Al gauw krijg je aan weerszijden naaldbossen te zien en loopt de weg wat omhoog. Op het hoogste punt van die lichte helling zie je links een informatiebord staan met een parking.

Meer opvallend staat rechts van de weg: het 101 Airborne Easy Compagnie Memorial, geplaatst door Tom Hanks. Dat herdenkingsmonument kwam tot stand na de opnames voor Band of Brothers, waarbij men daadwerkelijk scènes in de omliggende bossen opnam. Naast relicten uit de Tweede Wereldoorlog sta je dus ook nog op een voormalige HBO-set!

Wist je trouwens dat het hoofdpersonage majoor Winters zijn eigen boek heeft? Bekijk hier zeker eens de memoires van Dick Winters, een mooie aanvulling op het verhaal.

Het Tom Hanks Memorial huldigt de gesneuvelden van de 101 Airborne Easy Compagnie. Het is een mooi monument, met Belgische en Amerikaanse vlag, van waaruit je uitkijkt op de bossen waar de soldaten gelegerd waren.

 De bossen van Bastogne en Foy: Bois de Paix

Tussen Bastogne en Foy heb je twee bossen die je kunt bezoeken. Er is het Bois de Paix. Dit ligt meer richting Bastogne. Het is vooral als herdenking voor gesneuvelden bedoeld. Je vindt er informatieborden over gewapende conflicten van over heel de wereld. Er staat ook een aangeplant bos waar langs de boompjes kleine stenen staan met de namen van gesneuvelden op geschreven. In Bois de Paix heb je ook de mogelijkheid om rustig te picknicken.

De bossen van Bastogne en Foy: Bois Jacques

Het bos waar je zeker naartoe wilt gaan is Bois Jacques. Het is hier dat zowel de Amerikaanse als Duitse soldaten in hun putjes tegen de koude en kogels streden.

Het Tom Hanks Memorial is een goed uitgangspunt om je wandeling te starten. Zoals je ziet zijn er verschillende stukken bos. Hiertussen ligt als afwisseling een kaal stuk grond met enkel laaggroei zoals struiken. Het is aan de bosrand van deze stukken dat je moet zijn.

De meeste schuttersputjes zijn ondiep. Toch zijn ze dieper dan de natuurlijke inzinkingen die je in bossen vaak tegenkomt. Wanneer je er ééntje hebt gezien, dan ligt er in de buurt, op maximaal een paar meters afstand, wel een andere.

Hou dus goed de oneffenheden in het oog en begin aan de bosrand. Daar is je kans op het vinden van een fox hole van Easy Compagnie het grootst.

Heb respect voor de Band of Brothers

Ik voeg in dit artikel bewust geen exacte locaties of kaart bij. Dit om ‘massatoerisme’ te ontmoedigen en enkel de echte fan of geschiedenisliefhebber op pad te sturen. Want het is en blijft nog wel een kleine zoektocht.

Ik wil iedereen vragen om respect te hebben voor de omgeving. Ga niet in de schuttersputjes en sta ook niet op de rand ervan. Op die manier vernietig je de kwetsbare grond van de fox holes. En dat mag natuurlijk niet de bedoeling zijn. Loop dus voorzichtig rond. Het zal de sfeer in het bos alleen maar ten goede komen.

Jouw Band of Brothers wandeling naar 101 Airborne Easy Compagnie in de bossen van Bastogne en Foy
Ben je in Bois Jacques of andere delen van de bossen rond Bastogne en Foy geweest? Heb je relicten van de Band of Brothers, de 101 Airborne Easy Compagnie, gevonden? Dan mag je ze zeker delen als een reactie of via mijn contactformulier!

Ik leer zelf nog graag tips kennen en wil ze graag verder delen in dit artikel voor andere liefhebbers. Bedankt om me te contacteren!

Heb je deze oorlogsserie nog niet in huis? Dan wordt het dringend tijd! Je kan ze via Bol zowel op DVD als Blu-ray krijgen.

Koning Leopold bezoekt Albertkanaal in Lanaken

In april 1934 was het dan zo ver: hoog bezoek in Lanaken! Niemand minder dan de toenmalige koning Leopold bezocht het Albertkanaal in Limburg.

Koning Leopold besloot in 1934 om de werken aan het Albertkanaal eens van naderbij te bekijken. Het was zijn vader, koning Albert, die vier jaar ervoor, in mei 1930, de eerste symbolische spadesteek had gezet.

Koning Leopold was in gezelschap van toenmalig minister Sap. Gustave Sap behoorde tot de CVP (Katholieke Partij) en was minister van openbare werken en landbouw. Het is dus niet te verbazen dat ook hij naar de werken van het Albertkanaal kwam kijken.

Het bezoek aan het Albertkanaal: sluis in Lanaken

Het gezelschap bezocht trouwens niet enkel Lanaken. Ook Sint-Truiden mocht de koning en minister ontvangen.

Daarna trok men richting Lanaken. Hier bezocht met de ‘Groote Sluis’. Op de foto is te zien hoe de koning en de minister ontvangen worden door de aanwezige ingenieurs.

Heeft u zelf nog verhalen of weetjes over het Albertkanaal of de sluizen in Groot-Lanaken? Laat me dan zeker iets weten via mijn contactformulier! Als historicus verzamel ik graag deze verhalen!

Wil je graag meer foto’s zien uit het leven van koning Leopold? Dan raad ik je volgend boek aan:


Fury review: een tank film die bijblijft

De Fury film met Brad Pitt kan ik kort samenvatten: een tank film die beklijft maar met een tikje melig einde. Maar ik schrijf je hier graag een meer uitgebreide Fury review.

Het verhaal van de film Fury:  we spreken 1945. De Amerikanen rukken moeizaam op richting Duitsland. Don Collier heeft het commando over een Amerikaanse tank die helpt om een dorp te bevrijden. Jammerlijk feit voor de geallieerden: de Duitse tanks zijn superieur en hakken hun vijand steeds weer in de pan.

De Fury film cast

De film is een kleine sterrenparade met als hoofdacteurs Brad Pitt, Shia LAbeouf en Michael Peña. Maar ook een acteur als Jason Isaacs is herkenbaar.

De aanwezigheid van  deze acteurs ,die er toch wat van kunnen, tilt het niveau van de film Fury hoger. Maar wat deze film zeker de moeite waard maakt om te kijken is de toch wel unieke invalshoek: de Fury tank.

De Fury film met Brad Pitt kan ik kort samenvatten: een tank film die beklijft maar met een tikje melig einde. Maar ik schrijf je hier graag een meer uitgebreide Fury review.

Het verhaal van de film Fury:  we spreken 1945. De Amerikanen rukken moeizaam op richting Duitsland. Don Collier heeft het commando over een Amerikaanse tank die helpt om een dorp te bevrijden. Jammerlijk feit voor de geallieerden: de Duitse tanks zijn superieur en hakken hun vijand steeds weer in de pan.

De Fury film cast

De film is een kleine sterrenparade met als hoofdacteurs Brad Pitt, Shia LAbeouf en Michael Peña. Maar ook een acteur als Jason Isaacs is herkenbaar.

De aanwezigheid van  deze acteurs ,die er toch wat van kunnen, tilt het niveau van de film Fury hoger. Maar wat deze film zeker de moeite waard maakt om te kijken is de toch wel unieke invalshoek: de Fury tank.

Fury review: een denderende tank film

De Fury film is een tank film. Dat is het minste wat deze review kan zeggen. Want de titel Fury (woede) kan slaan op de algemene sfeer bij de soldaten. Maar het is ook de naam van de tank: Fury.

Ik vond het vooral wat verrassend en zeker interessant om een oorlogsfilm te zien die als onderwerp tanks en de soldaten erin heeft. Niet alleen werpt dat een blik op het leven van de soldaten in het rijdende wapen, maar ook over het gebruik van dat wapen op het slagveld. Het is eens wat ander dan infanteristen of parachutisten.

Historische muziek voor de geschiedenis les

Historische muziek in de geschiedenis les. Het kan, én op een vrij moderne manier. Zo kun je altijd een geschiedenis lied in je les kiezen dat zowel aanleunt bij je onderwerp als bij de leefwereld van je leerlingen. Weet je niet precies welke geschiedenis muziek ik bedoel? Dan heb je geluk, want hier geef ik je enkele voorbeelden!

We didn’t start the fire – Billy Joel

Ik kies als eerste geschiedenis lied ‘We didn’t start the fire’ van Billy Joel. Waarom? Omdat het algemeen over geschiedenis gaat. Dit stukje muziek is ideaal voor de geschiedenis les omdat veel historische feiten uit de periode 1949-1989 de revue passeren.

Van presidenten Truman, McCarthy en Nixon tot het communisme. Maar ook over de opkomst van de televisie, de waterstofbom, vaccinaties en populaire personages zoals Marylin Monroe of Albert Einstein. Zowat alles komt aan bod.

Sunday Bloody Sunday – U2

Een klassieker die iedereen wel kent is het geschiedenis lied ‘Sunday Bloody Sunday’ van de band U2. Deze historische muziek verwijst naar het conflict in Noord-Ierland. Daar stonden de IRA (Irish Republican Army) lijnrecht tegenover de Britten. De inzet? Onafhankelijkheid voor Noord-Ierland.

U2 zingt in ‘Sunday Bloody Sunday’ over een confrontatie in 1972, waarbij Britse troepen het vuur openden op een geweldloze betoging. Ook de bijbehorende videoclip is de moeite waard.

Alexander the Great – Iron Maiden

Wat hardere muziek maar daarom niet slecht. Zeker niet wanneer je naar geschiedenis muziek zoekt. En wie kent er nu niet Alexander de Grote?

Wanneer je naar de tekst luistert van dit geschiedenis lied, dan weet je meteen dat dit héél geschikt is wanneer je les geeft over dit historisch personage.

De historische muziek start bij de geboorte van Alexander de Grote, beschrijft hoe hij de macht krijgt en vertelt zelfs in detail over zijn veldslagen met koning Darius. Ook zijn dood wordt beschreven. Gebruiken dus!

Belsen was a gas – Sex Pistols

Deze historische muziek van de Sex Pistols gaat over een andere periode, namelijk die van de Tweede Wereldoorlog.

Het geschiedenis lied is nuttig voor een les kritisch denken en de Tweede Wereldoorlog. Want de Sex Pistols wilden eerder shockeren dan historisch correct zijn.

“A Gas” was slang voor iets dat goed is, super of ‘great’. Zeggen dat het nazi-kamp geweldig was, kan men wel als een uitdaging zien. Daarbij komt ook nog het feit dat er in het kamp Bergen-Belsen geen gaskamers waren, aangezien dit geen vernietigingskamp was.

Deze historische muziek kan dus wel een goede insteek voor je les vormen, maar haal er dan zeker ook wat kritisch bronnenonderzoek bij.

Two minutes to midnight – Iron Maiden

Alweer wat historische muziek van Iron Maiden, en hierna volgt er nog eentje. Maar ze hebben gewoon heel wat geschiedenis muziek gemaakt.

‘2 Minutes to Midnight’ van Iron Maiden verwijst naar de Doomsday klok die de wereld waarschuwt voor globale catastrofes. In 1953 stond deze voor het eerst op twee minuten voor twaalf. De reden? De waterstofbomb die zowel de Verenigde Staten als de Sovjet-Unie in hun bezit hadden. Klaar om te gebruiken. Een goed geschiedenis lied voor een les over de Koude Oorlog dus.

Icarus – Iron Maiden

En geef je Latijn? Dan vertaal je zeker wel eens het verhaal van Icarus in de les. Dit stukje historische muziek kan je dan helpen bij het begin van deze les. Je leerlingen zullen meteen wakker zijn!

https://www.youtube.com/watch?v=b8qDz7K1nbU

Zelf historische muziek? Geef je tips door!

Heb je zelf nog goede tips voor historische muziek? Of een geschiedenis lied dat je met succes in het geschiedenis onderwijs hebt gebruikt? Dan mag je het altijd doorsturen via mijn contactformulier zodat ik het kan toevoegen aan het lijstje. Bedankt alvast!