Het was in de winter van 1944 dat de Amerikaanse soldaten van de 101 Airborne Easy Compagnie in de bossen rond Bastogne ingegraven zaten. We kennen de scènes uit de reeks Band of Brothers wel.
Maar wist je dat je het bos nog kunt bezoeken én dat je er nog sporen van de Easy Compagnie terug vindt? Ik bezocht Bastogne onlangs met enkele vrienden en ging een kijkje nemen in de omliggende wouden. En ik leg je hier graag uit hoe je zelf op speurtocht kan gaan.
De situatie: 101 Airborne Easy Compagnie (Band of Brothers) in Bastogne en Foy
Even de situatie uitleggen voor zij die de serie Band of Brothers nog niet hebben gezien (als dat zo is: nu meteen kijken!).
In de winter van 1944 zit Bastogne midden in het oorlogsgeweld. Door haar vele invals- en uitvalswegen (7!) vormde de stad immers een belangrijk militair strategisch punt. Vooral voor de verplaatsing van tanks, die degelijke wegen nodig hadden.
Wist je dat deze oorlogsserie gebaseerd is op een boek? Dat boek kan je hier aanschaffen bij Bol.
Het is de 101 Airborne Easy Compagnie die hier tijdens de winter naartoe wordt gestuurd. Bastogne moet kost wat kost verdedigd worden tegen de Duitsers. Met een tekort aan munitie en bevoorrading, amper winterkledij en zonder sterk strategisch plan trekken de mannen, die we kennen uit Band of Brothers, de bossen rond Bastogne en het nabij gelegen dorpje Foy, in.
De Amerikanen en Duitsers graven zich daar aan de boomgrens van de bossen in. Tientallen schuttersputjes, ook wel foxholes genoemd, verschijnen zo in het bos. Hierin kunnen de mannen, al half liggend, schuilen tegen de koude en de sneeuw. Maar nog belangrijker, ook tegen vijandelijk vuur en bombardementen.
Het zijn die schuttersputjes die nog altijd te bezichtigen zijn. Hieronder lees je hoe je ze zelf nog kunt zien. Maar vooraleer je weet wat je kunt zien, wil ik je graag uitleggen wat de krijgstactiek achter deze oorlogsrelicten was.
De tactiek: schuttersputjes (foxholes) van het 101 Airborne Easy Compagnie in Bastogne en Foy
Wat was nu die tactiek van deze Band of Brothers? Van de 101 Airborne Easy Compagnie maar ook van hun vijand, het Duitse leger? Dat was de krijgstactiek van de schuttersputjes, de foxholes.
Men groef veel putjes in de bossen rond Bastogne en Foy. Waarom? Omdat men beschut moest zijn. Rondvliegende kogels, maar ook schrapnel of stukken boom, konden tijdens bombardement ontweken worden door te schuilen in een schuttersputje.
De putjes waren ondiepe putten. Je kon erin zitten of half in liggen. Zo kon je nog net boven de rand de linie voor je in het oog houden en terug schieten. Maar door je helm, en omdat je lichaam in het putje beschut is, verkleinde de kans om geraakt te worden maximaal.
Een vijandelijke uitval vanuit het tegenoverliggende bos kon je zo makkelijk counteren. Zelf een uitval wagen was dan weer zo goed als onmogelijk. De vijand gebruikte immers dezelfde tactiek van fox holes.
Het zijn nu net die schuttersputjes die nog altijd zichtbaar zijn. Ze zijn minder diep en er liggen er minder dan vroeger, maar je vindt ze redelijk makkelijk terug. Vroeger lag er een foxhole om de drie meter in het bos. Zo kon je makkelijk van putje wisselen en wist de vijand niet waar je zat. Nu blijven vooral de foxholes aan de bosranden nog over.
Het Band of Brothers Memorial van Tom Hanks tussen Bastogne en Foy
Je ijkpunten om sporen van de Tweede Wereldoorlog terug te vinden zijn Bastogne en Foy. Rij vanuit Foy richting Bastogne via de (land)weg tussen de velden. Al gauw krijg je aan weerszijden naaldbossen te zien en loopt de weg wat omhoog. Op het hoogste punt van die lichte helling zie je links een informatiebord staan met een parking.
Meer opvallend staat rechts van de weg: het 101 Airborne Easy Compagnie Memorial, geplaatst door Tom Hanks. Dat herdenkingsmonument kwam tot stand na de opnames voor Band of Brothers, waarbij men daadwerkelijk scènes in de omliggende bossen opnam. Naast relicten uit de Tweede Wereldoorlog sta je dus ook nog op een voormalige HBO-set!
Wist je trouwens dat het hoofdpersonage majoor Winters zijn eigen boek heeft? Bekijk hier zeker eens de memoires van Dick Winters, een mooie aanvulling op het verhaal.
Het Tom Hanks Memorial huldigt de gesneuvelden van de 101 Airborne Easy Compagnie. Het is een mooi monument, met Belgische en Amerikaanse vlag, van waaruit je uitkijkt op de bossen waar de soldaten gelegerd waren.
De bossen van Bastogne en Foy: Bois de Paix
Tussen Bastogne en Foy heb je twee bossen die je kunt bezoeken. Er is het Bois de Paix. Dit ligt meer richting Bastogne. Het is vooral als herdenking voor gesneuvelden bedoeld. Je vindt er informatieborden over gewapende conflicten van over heel de wereld. Er staat ook een aangeplant bos waar langs de boompjes kleine stenen staan met de namen van gesneuvelden op geschreven. In Bois de Paix heb je ook de mogelijkheid om rustig te picknicken.
De bossen van Bastogne en Foy: Bois Jacques
Het bos waar je zeker naartoe wilt gaan is Bois Jacques. Het is hier dat zowel de Amerikaanse als Duitse soldaten in hun putjes tegen de koude en kogels streden.
Het Tom Hanks Memorial is een goed uitgangspunt om je wandeling te starten. Zoals je ziet zijn er verschillende stukken bos. Hiertussen ligt als afwisseling een kaal stuk grond met enkel laaggroei zoals struiken. Het is aan de bosrand van deze stukken dat je moet zijn.
De meeste schuttersputjes zijn ondiep. Toch zijn ze dieper dan de natuurlijke inzinkingen die je in bossen vaak tegenkomt. Wanneer je er ééntje hebt gezien, dan ligt er in de buurt, op maximaal een paar meters afstand, wel een andere.
Hou dus goed de oneffenheden in het oog en begin aan de bosrand. Daar is je kans op het vinden van een fox hole van Easy Compagnie het grootst.
Heb respect voor de Band of Brothers
Ik voeg in dit artikel bewust geen exacte locaties of kaart bij. Dit om ‘massatoerisme’ te ontmoedigen en enkel de echte fan of geschiedenisliefhebber op pad te sturen. Want het is en blijft nog wel een kleine zoektocht.
Ik wil iedereen vragen om respect te hebben voor de omgeving. Ga niet in de schuttersputjes en sta ook niet op de rand ervan. Op die manier vernietig je de kwetsbare grond van de fox holes. En dat mag natuurlijk niet de bedoeling zijn. Loop dus voorzichtig rond. Het zal de sfeer in het bos alleen maar ten goede komen.
Jouw Band of Brothers wandeling naar 101 Airborne Easy Compagnie in de bossen van Bastogne en Foy
Ben je in Bois Jacques of andere delen van de bossen rond Bastogne en Foy geweest? Heb je relicten van de Band of Brothers, de 101 Airborne Easy Compagnie, gevonden? Dan mag je ze zeker delen als een reactie of via mijn contactformulier!
Ik leer zelf nog graag tips kennen en wil ze graag verder delen in dit artikel voor andere liefhebbers. Bedankt om me te contacteren!
Als ik ooit een “schuttersputje” tegenkom, dan ga ik heel veel zin hebben om erin te gaan liggen… Maar door jou Rob, ga ik het NIET doen! Dit was een heel goed artikel. En omdat jij graag een score hebt: 8,8 op 10!