Category Archives: Geschiedenis blog

Film review: Cloclo

Onlangs zag ik eindelijk op tv Cloclo, een film over Claude Francois, de Franse zanger en superster. Ik heb het wel voor dergelijke films die de biografie van, meestal tragische, beroemdheden vertellen.

Ik kende Claude Francois en zijn muziek ook al een beetje, nadat ik ooit eens de film Podium had gezien, een komedie over de zanger. Zijn over the top danspasjes, overacting en doldwaze muziek maakte me ook wel stiekem een fan.

Cloclo review

De film begint in Egypte, waar Claude Francois werd geboren, en toont de familieperikelen waarbinnen de jonge artiest moest opgroeien. Zijn familie moet Egypte immers ontvluchten nadat de Suezcrisis een einde maakt aan de Franse aanwezigheid in het Noord-Afrikaanse land.

Armoede treft het gezin Francois en Claude, die voorbestemd is als bankier, kiest ervoor om drummer te worden in een lokaal orkest dat hem maar een schamel loon uitbetaalt. Dit leidt tot een onherstelbare breuk met zijn vader die deze keuze niet kan verkroppen.

Deze breuk zal maar één van de gebeurtenissen zijn die Claude Francois voor het leven zullen tekenen.

Daarna volgt de film stapsgewijs de moeizame weg naar de top. Een reis waarbij Claude de touwtjes stevig in handen neemt en geen enkele fout toelaat, met de nodige woede-uitbarstingen wanneer het toch misgaat. Meer dan eens zal hij zijn medewerkers en familie duidelijk maken dat elk detail moet kloppen, zelfs al moet hij er plastische chirurgie voor ondergaan.

Cloclo legt als film over Claude Francois niet enkel de nadruk op zijn carrière, want ook zijn privéleven wordt onder de loep genomen. Dit brengt enkele verrassende feiten aan het licht die zelfs grote fans niet allemaal zullen kennen.

Deze Claude Francois film eindigt met zijn dood, waarover ik geen spoilers zal verklappen. Ik kan wel zeggen dat de film duidelijk toewerkt naar zijn dood en doorheen heel het verhaal hier en daar al hints geeft, kleine aanloopjes. De kenner zal ze zeker herkennen.

Een Claude Francois film: wat weetjes

De film Cloclo kwam uit in 2012 en de hoofdrol wordt gespeeld door Jérémie Renier, die als een echte look-a-like zich het personage eigen maakte. Leuk weetje is dat Renier een Belg is, geboren in Brussel. Regisseur van dienst was Florent-Emilio Siri.

Een ander feitje dat in de film naar voren komt, en wat veel mensen niet weten, is dat Claude Francois eigenlijk de oorspronkelijke artiest is van het liedje ‘Comme d’habitude’, wat later ‘My way’ van Frank Sinatra wordt.

De Engelse vertaling van de film is dan ook ‘My way’. In Europa, zeker in Frankrijk, heet de film ‘Cloclo’, wat de bijnaam was van Claude.

Cloclo: mijn besluit over deze Claude Francois film

Als kleine, stiekeme, fan heb ik toch genoten van deze film over Claude Francois. Moeizaam begonnen werd ik enthousiaster naarmate het verhaal vorderde. Ik weet nog niet alles over deze artiest, maar ik heb toch wat bijgeleerd. En ik vind het altijd leuk om met zo’n film in het sfeertje van toen, de jaren ’60 en ’70 met kitsch en disco, te worden ondergedompeld.

Ben je dus geïnteresseerd in Claude Francois? Zet deze film dan zeker op je lijstje! Als je tot het doelpubliek behoort, dan zul je het niet beklagen dat je deze film over de spectaculaire artiest en zijn tragisch einde, opzette.

Bekijk hier de trailer:

De coelacanth: een levende prehistorische vis?

De coelacanth staat bekend als een levend fossiel? Maar waarom noemt men deze vis zo en wat is er nu van waar? Ik las er onlangs een artikel over en vond het interessant genoeg om met jullie te delen. Zie hier, de meest recente update over deze mysterieuze vis:

De coelacanth, in het Nederlands ook wel coelacant genoemd, wordt altijd als een prehistorische vis gezien die nu nog altijd leeft. Men dacht immers lang dat de coelacanth al miljoenen jaren uitgestorven was. Tot men in 1938, inderdaad zó laat pas, per toeval in een Zuid-Afrikaanse vissersboot een coelacanth zag.

Het zou nog duren tot in 1988 tot biologen levende exemplaren van de coelacanth zouden vinden. De vissen leven immers op diepten die niet bereikbaar zijn voor duikers, én ze zitten ook nog eens ver weg in onderwatergrotten.

Het vinden van een dier waarvan men dacht dat ze uitgestorven was haalde natuurlijk het wereldnieuws. Ook mijn historisch hart gaat bij zo een verhaal sneller slaan.

Maar wat is een coelacanth eigenlijk en is het waar dat de prehistorische vis miljoenen jaren kon overleven zonder dat iemand het doorhad?

Wat is een coelacanth?

De coelacanth is makkelijk herkenbaar. Het is een grote vis met een waaierstaart en zogenaamde kwastvinnen. Wanneer het dier deze kwastvinnen in het water beweegt lijkt het alsof de vis ‘wandelt’ in het water. Lijkt logisch, want het zou een link kunnen zijn met de vissen die landdieren werden.

Is het een prehistorische vis?

Is het nu zo dat de coelacanth een prehistorische vis is die het miljoenen jaren overleefde? Niet echt. Het is wel zo dat de coelacanth sterk lijkt op de vis die miljoenen jaren leefde, mar het dier heeft zich ondertussen wel aangepast. De coelacanth die we nu kennen heeft al meer dan 1 update gehad.

Moderne trekjes van de hedendaagse coelacanth:

  • De longen zijn verdwenen. Ze zijn wel nog minuscuul aanwezig in de hedendaagse coelacanth maar zijn nutteloos en vervangen door kieuwen nadat de vissen van ondiepe wateren verhuisden naar diepe wateren waar longen nutteloos zijn.
  • De hedendaagse vis heeft een elektrisch detectieorgaan om prooien te spotten

We kunnen dus spreken van een tak van de coelacanthfamilie die nu nog leeft. Het is echter niet zo dat dit een vis is die geïsoleerd leeft en nog altijd hetzelfde dier is als miljoenen jaren geleden.

De coelacanth: mysterie ontrafeld?

Hoewel de coelacanth geen prehistorische vis is, is er nog minstens één groot mysterie op te lossen. Namelijk de voortplanting van de vis.

Hoewel de coelacanth een vis is legt hij geen eieren maart baart ze levende nakomelingen. Dit feit houdt echter in dat de vrouwelijke vis intern bevrucht moet worden, iets wat ook bij de mens het geval is.

Maar het probleem is dat bij de mannelijke vissen geen penisachtig orgaan is gevonden en dus geen manier waarop ze de vrouwtjes kunnen bevruchten. Ergens diep in de onderwatergrotten gebeuren dus mysterieuze dingen!

Bron: De Standaard

Dendrochronologie: jaarringen van een boom onderzoeken

Dendrochronologie is een aspect uit de geschiedenis die veel mensen niet kennen. Nochtans kent iedereen het trucje om de jaarringen van een boom te tellen zodat je weet hoe oud een boom is. Zoals je weet begin je natuurlijk vanuit het centrum te tellen en elke ring is één jaar. De jaarringen kunnen verschillen in dikte. Dit doet men ook bij het historisch onderzoek, hoewel men hier nog een stapje verder durft te gaan.

De term dendrochronologie: vanwaar komt die?

De term ‘dendrochronologie’ stamt uit het Grieks en combineert drie Griekse woorden: Dendron (boom), Chronos (tijd) en Logos (wetenschap). Dit type onderzoek wordt ook wel jaarringenonderzoek of jaarringonderzoek genoemd.

Dendrochronologie: wat kom je te weten door het tellen van de jaarringen van een boom?

Wat kun je nu allemaal te weten komen door het tellen van de jaarringen van een boom? Je kunt er bijvoorbeeld  de leeftijd van een boom kennen, maar ook de leeftijd van historisch materiaal dat uit hout bestaat. Denk aan:

  • Houten meubels
  • Houten constructies van woningen, waterputten, vloeren, ramen, deuren..
  • Houten kaders van schilderijen

De techniek van dendrochronologie is nu om de jaarringen te bekijken die in het hout van het historisch materiaal staan. Men onderzoekt de dikte van de jaarringen en andere specifieke kenmerken. Het klimaat en lokale weersomstandigheden beïnvloeden de jaarringen van een boom immers op een traceerbare manier.

Vooral de vochtigheid kan te zien zijn in jaarringen. Een extreem droog of nat jaar, of heel koude of warme tijden, herkennen de onderzoekers wel wanneer ze het hout van naderbij bekijken.

De cellen die een jaarring vormen zijn immers kleiner wanneer het weer nat en koud is. Bij warm en droog weer zijn ze net dikker. Ook jij kunt dus het historisch weer aflezen van een afgekapte boom! Hoe ouder de boom, hoe interessanter dit onderzoek wordt natuurlijk.

Als je zelf aan de slag wilt gaan met dendrochronologie, dan moet je zeker eens het boek Wat bomen ons vertellen doornemen.

De volgende stap is om vergelijkingshout te zoeken. Dit is hout waarvan men de leeftijd zeker kent. Op die manier kan men de jaarringen vergelijken. Dit doet men bijvoorbeeld door een stukje kern van een bestaande oude boom uit te boren.

Zijn er gelijkenissen tussen het historisch hout en het vergelijkingshout? Dan kun je de jaarringen matchen en zo een datering krijgen van het houten voorwerp uit de geschiedenis.

Teruggaan in de tijd met dendrochronologie

Het is via de techniek van dendrochronologie mogelijk om ver terug in onze tijd te gaan. Met het hout dat in Nederland werd gevonden kan men al dateringen doen die teruggaan tot de laatste Ijstijd, zo’n 11.000 jaar geleden!

Thuis aan dendrochronologie doen

Ook altijd leuk om thuis te doen: als je houten voorwerpen hebt zoals meubels, dan zie je er waarschijnlijk jaarringen instaan. Zie je ook het centrum van de boom in het hout staan? Dan kun je met de jaarringen tellen hoe oud het voorwerp minstens was. Ik zeg minstens, omdat er misschien verdere jaarringen zijn afgekapt bij het bewerken van het hout. Maar toch, altijd leuk om te weten!


Wil je meer weten over dendrochronologie? Overweeg dan zeker eens om het boek Wat bomen ons vertellen aan te schaffen.


Jurassic Park: film review

Voor iemand die opgroeide in de jaren ’90 zal de film Jurassic Park niet onbekend zijn. Voor haar  20-jarig jubileum bracht Universal Studios de film in 2013 ook weer terug in de zalen. Ik vond, en vind, de film nog altijd geweldig én ze gaat over dinosaurussen (ook wel dinosauriërs genoemd). Een Jurassic Park film review staat dus zeker niet mis op mijn geschiedenis blog!

Welcome to Jurassic Park…

Wat missen veel geschiedenisliefhebbers? Het verleden. Daarom zijn ze er ook in geïnteresseerd. Hun grote droom is dan ook tijdreizen om zo de geschiedenis te beleven zoals ze echt gebeurd is. Voor zover ik weet is tijdreizen niet mogelijk, maar in Jurassic Park lost men dit op. Men stuurt mensen niet naar het verleden, maar men haalt het verleden naar het heden. Hoe? Door dinosaurussen weer tot leven te wekken. Simpel, toch?

Jurassic Park: een film over dinosaurussen

De film Jurassic Park is gebaseerd op op het gelijknamige boek van Michael Crichton. Het verhaal gaat over het tot leven wekken van dinosaurussen via gesofisticeerde dna-technieken. De dino’s leven op een verlaten eiland en zullen dienen als attractie van het pretpark genaamd: Jurassic Park.

Michael Crichton probeert met zijn verhaal te waarschuwen voor de gevaren van de steeds evoluerende wetenschappen, met name dna-techniek. Zijn boodschap is duidelijk: we mogen dan wel denken dat we met onze kennis alles in de hand hebben, maar veel blijft onduidelijk. Zeker wanneer het gaat om het creëren van leven.

Daarnaast komen ook enkele theorieën over dinosaurussen naar voren die in de tijd van publicatie, jaren ’80, nieuw en controversieel waren. Nu wordt de meerderheid ervan echter voor waar aangenomen. Op die manier blijft het verhaal en de informatie erin relevant en interessant.

Het is dat sterk verhaal dat deze film goed maakt. De film 65 gaat bijvoorbeeld ook over mensen op de vlucht voor dino’s, maar heeft niet veel om het lijf en is daarom meer een actiefilm.

Film review Jurassic Park: dinosauriërs komen weer tot leven

Maar goed, de film review van Jurassic Park. De film werd geregiseerd door Steven Spielberg, bekend entertainer en filmer van blockbusters. Ook Jurassic Park kun je een blockbuster noemen, maar hierbij wil ik één belangrijke kanttekening maken. Het zijn niet de dinosaurussen die de film zo goed maken, maar het is het verhaal.

De film is goed opgebouwd, met interessante personages, en je zit zelfs zonder voorkennis meteen mee in het verhaal. Momenten van spanningen worden genoeg afgewisseld door momenten van rust.

Naast een sterk verhaal zijn er natuurlijk de dinosaurussen die er zelfs 20 jaar later nog altijd angstaanjagend realistisch uitzien. De special effects blijven in deze tijd van green screens en computeranimaties moeiteloos geloofwaardig.

Verder spelen er ook enkele van de beste acteurs uit de jaren ’90 mee. Denk aan Samuel L. Jackson, Sam Neill, Jeff Goldblum of Richard Attenborough. Ook zij maken deze film weer een stuk sterker.

Op andere vlakken is de film wel achterhaald. De computersystemen waarmee men werkt, de ‘geavanceerde’ systemen in de parkwagens etc zijn dingen die nu al achterhaald zijn. Ik kan me inbeelden dat dit voor de huidige jeugd, die niet in die tijd zijn opgegroeid, het  realisme en de kwaliteit van de film wat onderuithaalt.

Mijn mening over de film Jurassic Park

Waarschijnlijk word ik dus wel wat beïnvloed door mijn nostalgische herinneringen aan deze film. Maar toen ik hem onlangs weer in de bioscoop zag heb ik me geen moment verveeld. Ik ben er dus van overtuigd dat als je hem vroeger goed vond, je dit nu nog altijd zult vinden. Maar ook voor ‘nieuwe kijkers’ geïnteresseerd in dino-films lijkt me dit een aanrader.

Het verhaal, dinosaurussen en sterke acteurs zoals Sam Neill, Jeff Goldblum of Samuel L. Jackson zorgen voor een mix die een sterke meeslepende film aflevert.

Klopt de film historisch? Voor zover ik weet, ik ben geen kenner, doet de film haar best om het historisch plaatje te laten kloppen. Auteur Michael Crichton probeerde dit toch te doen in zijn boek en de film volgde dat op dit vlak zo goed mogelijk na.

In ieder geval geeft Jurassic Park de kijker een beter beeld over dinosauriërs dan elke andere film. Documentaires natuurlijk niet meegerekend.

Ook andere aspecten uit de geschiedenis komen in deze film naar boven. Denk bijvoorbeeld aan het personage Ian Malcolm die op een zeer begrijpbare manier de chaos-theorie in de film uitlegt aan het brede publiek van deze blockbuster.

In 2015 werd de film-serie, want er zijn meerdere films in de Jurassic Park serie,  opgefrist met Jurassic World, die waarschijnlijk dichter zal aansluiten bij de huidige jeugd. Wil je meer een actie/science fiction versie met dino’s? Dan raad ik je de film 65 met Adam Driver aan.

Bekijk hier de uitgebreide trailer uit 1993:

De val van de Berlijnse Muur

De val van de Berlijnse Muur bondig en begrijpbaar uitgelegd

De val van de Berlijnse Muur is een verhaal dat tientallen jaren ervoor begonnen was. De muur ontstond immers uit de nieuwe vijandige situatie die tijdens de Tweede Wereldoorlog was gegroeid. Twee supermachten stonden toen lijnrecht tegenover mekaar.

Aan de ene kant hadden we de kapitalistische Verenigde Staten van Amerika, aan de andere zijde de communistische Sovjet-Unie. Het wederzijds wantrouwen tussen de twee zorgde voor een nieuwe opsplitsing in de wereld. De Sovjet-Unie had immers Estland, Letland en Litouwen geannexeerd, samen met delen van Finland, Polen, Tsjecho-Slowakije en Roemenië. Verder zaten ook nog Polen, Bulgarije, Albanië, Hongarije en een deel van Duitsland in de communistische invloedssfeer.

Deze gespannen situatie leidde tot de Koude Oorlog. Een oorlog waar er weinig tot geen geweld aan te pas kwam, maar die vooral bestond uit een nieuwe wapenwedloop en het elkaar bedreigen met geweld. Desalniettemin kon men op sommige momenten een Derde Wereldoorlog maar nipt vermijden.

Deze gespannen situatie had Europa dus zelf ook nog eens opgedeeld in een westelijk en oostelijk deel, afgesloten door het zogenaamde figuurlijke Ijzeren Gordijn. Het westelijke deel werkte zowel economisch als militair samen met de Verenigde Staten, het oostelijke deel deed hetzelfde met de Sovjet-Unie.

Beiden hadden een eigen manier om Europa weer op te bouwen nadat de Tweede Wereldoorlog het in de vernieling had gestort. Door deze samenwerking smeedde men ook nieuwe (militaire) bondgenootschappen. De NAVO, de Noord-Atlantische Verdragsorganisatie, kwam zo tegenover het communistische Warschaupact te staan.

De Berlijncrisis en de bouw van de Berlijnse Muur

Één van de andere resultaten van deze Koude Oorlog was ook de tweedeling van Duitsland, in 1949. West-Duitsland, de Bondsrepubliek Duitsland (BRD) genaamd, stond onder invloed het westen en had als hoofdstad Bonn. Oost-Duitsland, de Duitse Democratische Republiek (DDR), stond dan weer onder de invloed van de Sovjet-Unie.

Maar de tweespalt ging nog verder. De Sovjets sloten de hoofdstad Berlijn, die in de DDR lag, in 1948-49 af voor de rest van de wereld. Het Westen hielp de Berlijnse inwoners echter met een luchtbrug om hen van voedsel en andere levensmiddelen te voorzien. Dit feit zou de geschiedenis ingaan als de Berlijncrisis. De massale hulp via de luchtbrug zorgde ervoor dat de Sovjet-Unie deze blokkade al snel ophief.

De stad zou echter toch nog opgesplitst worden in een oostelijke en westelijk deel waarbij grenscontroles door de Sovjets ervoor moesten zorgen dat er niemand vanuit de oostelijke Sovjet-Unie naar het westen kon vluchtten. Dit lukte echter niet en velen gingen op zoek naar geluk in het westen.

Daarom kwam men in de Sovjet-Unie op het idee van de bouw van de Berlijnse Muur rond heel het stadsdeel West-Berlijn. Deze bouw rondde men af in 1961. Men noemde hem ook de ‘muur van de schande’ en ze zou vanaf dan symbool staan voor de Koude Oorlog die de wereld in twee delen splitste.

West-Berlijn vormde immers een nooit geziene situatie in de wereld: een enclave van de BRD dat geheel omsingeld was door de DDR. Over land had men een corridor naar West-Duitsland ingericht maar communicatie en verplaatsingen bleven moeilijk. Door de oprichting van de muur kon ook niemand meer via West-Duitsland verder reizen naar het westen. De opsplitsing was een feit.

Deze situatie zou enkele decennia duren. De bouw van de Berlijnse Muur zorgde voor een 160km lange betonnen grens met prikkeldraad, bewaakt door soldaten en grenswachters. Na de oprichting van de Berlijnse Muur vonden veel vluchtelingen hun weg via prikkeldraad of het raam van huizen die dichtbij de muur stonden de weg naar het westen.

Niet minder dan 192 vluchtelingen zouden echter door Oost-Duitse grenswachters worden dood geschoten. De DDR wou immers vermijden dat er een leegstroom naar het westen kwam, waar de levensstandaard veel hoger lag.

Afbraak Berlijnse Muur

Op 9 november 1989 zou de afbraak van de Berlijnse Muur na vele moeilijke jaren beginnen. De bedroevende economische en sociale situatie in de landen van de Sovjet-Unie haalden een laagtepunt en hervormingen waren broodnodig.

De toenmalige Russische leider Michail Gorbatsjov zorgde hiervoor. Zijn hervormingen, ‘glasnost’ genaamd, zorgden mee voor het ontdooien van de Koude Oorlog. Zo werd Gorbatsjov de eerste Russische leider die weer met de leiders in het westen zou praten.

Een ander effect van de glasnost was dat de staten binnen de Sovjet-Unie steeds dichter bij het westen gingen aanleunen. Het zou ook Gorbatsjov zijn die de goedkeuring voor de val van de Berlijnse Muur zou geven. Zo werd de toenadering tussen oost en west een feit en kon de gevaarlijke gespannen situatie langzamaan verdwijnen.

Ook Helmut Kohl, bondskanselier van West-Duitsland, speelde een belangrijke rol bij de afbraak van de Berlijnse Muur. Hij overtuigde immers het westen ervan om mee te gaan in de toenadering en geen angst te hebben voor het openen van de grenzen. Ook de toenmalige Amerikaanse president George Bush Sr. juichte de afbraak van de Berlijnse Muur toe. Hij zag de afgebroken Berlijnse Muur immers als de ultieme overwinning op de aartsvijand Rusland.

Een filmpje over de Berlijnse Muur: de val samengevat

Het hieronder geplaatst filmpje over de afbraak van de Berlijnse Muur is veelzeggend. Het is duidelijk dat maar weinigen nog hadden verwacht dat men deze grens zou opheffen. Vele vluchtelingen uit Oost-Duitsland trokken meteen richting het westen, vaak in de typische Trabantjes, de kleine autootjes.

De afgebroken Berlijnse Muur vormde het toneel van een waar volksfeest. Veel families en vrienden hadden immers jaren gescheiden geleefd omwille van de grens. De Duitsers hadden het zelf ook altijd moeilijk gehad met de plotse opsplitsing van hun land en waren dolblij toen ze weer werden één gemaakt. Het nieuwe Duitsland zou al snel uitgroeien tot één van de meest vooruitstrevende landen van Europa.

De Berlijnse Muur afgebroken: de effecten in het heden

Kunnen we nu nog sporen van de opsplitsing, die gebeurde door de bouw van de Berlijnse Muur, terugvinden? Zeker wel. Het oostelijk deel van het huidige Duitsland kent een duidelijk hogere werkloosheidsgraad dan het westelijk deel, dat al voor de eenmaking economisch sterker stond. Omwille van de slechte economische situatie die in de DDR bestond, waren veel van de vluchtelingen de jongeren die op zoek waren naar een beter leven.

Bedrijven in het huidige Oost-Duitsland vinden ook nu nog moeilijk jongeren met de juiste opleidingen en ervaring, aangezien velen nog altijd wegtrekken richting westen. Dit heeft ook te maken met het loon, dat in het huidige westelijke Duitsland hoger is dan in het oosten.

Natuurlijk verdient men nu meer dan in de vroegere DDR, maar op vlak van verloning is er nog geen echte eenmaking geweest. Dat zorgt er voor dat ook de consumptie lager ligt in het oosten van Duitsland.

De Berlijnse Muur bezoeken

De Berlijnse Muur bezoeken is zeker mogelijk. Zelfs al spreekt men altijd van de afgebroken Berlijnse Muur. Het bekendste toeristische plekje dat te maken heeft met de val van de Berlijnse Muur is Checkpoint Charlie: de beroemdste bewaakte grensovergang in Berlijn waar nu nog altijd het hokje van de grenswachters terug te vinden is.
Verder kun je nog steeds resten van de afgebroken Berlijnse Muur terugvinden in onder meer de Bernauer Strasse en de East Side Gallery. Wil je heel het traject van de muur ontdekken? Dan moet je de Berliner Mauerweg volgen, een fietspad dat de 160 km lange muur rond West-Berlijn volgt.

Op enkele plekken zie je op de grond ook aangegeven of je nu in West-Berlijn of Oost-Berlijn staat. Kleine kasseistrookjes geven dit aan.

De val van de Berlijnse Muur: 25-jarige viering

Op0 9 november 2014 was het 25 jaar geleden dat de val van de Berlijnse Muur plaatsvond. Als eerbetoon vond er een waar volksfeest plaats met muziek en andere festiviteiten, net zoals een kwart eeuw geleden bij de afbraak.

Men had ook over de lengte van 160 km opgelichte ballonnen geplaatst zodat de muur over heel het traject werd opgelicht. Bij de viering van de val van de Berlijnse Muur werden deze ballonnen opgelaten.