Iedereen heeft er al wel eens eentje gegeten: een banaan. Maar wist je dat de bananen die we nu kennen niet de oorspronkelijke vruchten zijn? De herkomst van de banaan is een hele geschiedenis en speelt ook nu nog een grote rol in de fair trade handel. En ik ontdek graag met jou vanwaar de oorspronkelijke banaan nu vandaan komt.
De afkomst van de banaan
De oorsprong van de banaan kunnen we al eeuwen geleden in de geschiedenis plaatsen. De eerste vruchten zouden al zo’n tienduizend jaar geleden zijn geteeld door de eerste boeren.
Zoals met zoveel planten is het sinds de domesticatie van de mens dat er op telkens grotere schaal gekweekt kon worden.
Waar komt de banaan vandaan?
De afkomst van de banaan zou in Nieuw-Guinea liggen. Dat is een eiland in de Grote Oceaan, niet ver van Australië. Van daaruit zou ze zich verder verspreid hebben over Azië en Afrika.
De oorspronkelijke banaan: niet te eten
De herkomst van de banaan is niet het verhaal van een lekkere vrucht. De eerste bananensoorten waren immers niet te eten! Het waren ruwe vruchten vol pitten. Maar waarschijnlijk gebruikten de eerste boeren de bladeren en stengels van de plant. Bijvoorbeeld als bouwmateriaal.
Het is pas door kweken en selecteren van soorten dat de banaan ook een lekkere vrucht werd. Maar het was nog een lange weg tot de ‘perfecte’ banaan zoals we die nu kennen.
De banaan speelt de laatste jaren een rol in de fair trade handel. Wil je daar meer over weten? Dan raad ik je het boek Kunnen we een betere wereld kopen aan.
Hoe zag de oorspronkelijke banaan eruit?
De bananen die we nu kennen zijn knalgeel en zoet. Maar dat waren de oorspronkelijke bananen zeker niet. De herkomst van de banaan is terug te leiden tot rode en groene varianten. Die moesten nog eerst gekookt worden voor je ze kon opeten. De versie die we nu kennen is eerder een mutatie van die soorten.
De Jamaicaan Jean Francois Poujot zou midden 19de eeuw zo’n mutatie op zijn plantage hebben ontdek en de soort verder gekweekt. Naast de betere smaak moest je deze variant ook niet meer koken vooraleer op te eten.
De geschiedenis van de banaan: een lange weg
De mens kent de wilde plant al tienduizenden jaren geleden, en vandaag is ze niet meer weg te denken. De banaan heeft doorheen de geschiedenis al een hele wereldreis gemaakt.
Zo stimueerden de Romeinen in de 1ste eeuw voor Christus al het telen van bananen. De verdere verspreiding zou sinds de 15de eeuw gebeuren met de kolonisatie. De Portugese schepen voerden toen continue van de Afrikaanse westkust naar Europa en terug.
De herkomst van de banaan samengevat
Het is altijd leuk om te weten vanwaar de “eerste banaan” vandaan komt en wat haar herkomst precies is. Maar natuurlijk is het zo een lange geschiedenis die zich over heel de wereld afspeelt, dat het moeilijk is om exacte locaties en data voor de afkomst van de banaan zeker te weten.
Natuurlijk is de wilde plant afkomstig uit de regio rond de evenaar, waar ze ook nu nog veelvuldig wordt gekweekt. En grote historische tendensen zoals de kolonisatie hebben, net zoals in andere gevallen, voor de verspreiding gezorgd.
Het is vooral goed om te weten dat de mooie, gekromde gele lekkere banaan die we nu kennen nog maar een heel recente vrucht is. Een resultaat van het selecteren en kweken van specifieke wilde bananen.
Alvast smakelijk!
Meer weten over de geschiedenis van groenten en fruit in onze regio? Bekijk dan zeker eens het boek Groenten en Fruit Vroeger en Nu!
Bron:
https://www.quest.nl/artikel/waar-komt-de-banaan-vandaan
https://www.thespruce.com/history-of-bananas-as-food-1807565
https://nl.wikipedia.org/wiki/Banaan_(vrucht)
British Library HMNTS 10097.ccc.22