Je zou ondertussen wel al denken dat we alles over de Tweede Wereldoorlog al weten. Ik bedoel, na al de boeken die er zijn geschreven, de films die geproduceerd werden, de ontwikkelde series die we zagen of de geschiedenislessen die we hoorden, het is logisch dat wereldoorlog 2 je een beetje een ‘been there done that’ gevoel geeft.
En toch val je soms nog eens op een verhaal dat we nog niet kenden, dat we nog niet hadden gehoord, maar dat wel razend interessant is. Een voorbeeldje is het concentratiekamp Sylt op de Britse eilanden, maar in dit artikel wil ik over een ander verhaal spreken: Operation Mincemeat (= Operatie Mincemeat).
Spoiler alert: als je de recente film ‘Operation Mincemeat’ nog wilt zien, dan raad ik je af dit artikel verder te lezen. Want ik leg op deze pagina uit over wat deze operatie ging, hoe ze verliep en hoe ze eindigde.
Wat betekent mincemeat: vertaling
Het Engelse woord ‘mincemeat’ is niet zo bekend of veel gebruikt. Daarom wil ik het eerst graag hebben over de vertaling, alhoewel die weinig te doen heeft met oorlog of militairen.
De vertaling van mincemeat is pasteivulling. Het soort dat je in Groot-Brittannië kan eten: stukjes gedroogd fruit, kruiden en specerijen en vaak ook wat vleesstukjes, verpakt in gebakken bladerdeeg. Verder kan het nog bestaan uit suikers, appels, rozijnen…elk recept voor een pasteitje kan verschillen.
Een echt indrukwekkende naam is het dus niet, toch? Je denkt bij de benaming van militaire plannen aan bijvoorbeeld Operation Overlord, de benaming voor D-Day. Een pasteivulling is heel wat anders. Maar het was wél een indrukwekkende militaire operatie.
Wat was Operation Mincemeat tijdens de Tweede Wereldoorlog?
Wat was nu eigenlijk Operation Mincemeat tijdens de Tweede Wereldoorlog? Of, vertaald in het Nederlands: Operatie Mincemeat (of als je écht wilt: Operatie Pasteivulling).
Wel, Operation Mincemeat was een plan tijdens Wereldoorlog 2 om de vijand te misleiden. Het was de Britse marine die het plan opstelde. De vijand: de fascistische regimes in Duitsland en Italië. Wanneer dit gebeurde: 1943.
Het doel van Operation Mincemeat was het onder de radar houden, het verbergen, van een geallieerde aanval op het Italiaanse eiland Sicilië. De bedoeling was dat dit pasteiplan de vijand op een dwaalspoor zou brengen dat hen ver van Sicilië leidde.
Deel 1 van het plan: een lichaam vinden. Meer bepaald het lichaam van een overleden man. En dat vond de Britse marine. Michael Glyndwr, een overleden dakloze man, kreeg postuum de eer om voor deze operatie te worden uitgekozen.
Het dode lichaam werd in een heus officierenkostuum van de Britse marine gehesen. Die Britse marine fabriceerde ook een hele identiteit rond deze nieuwe ‘officier’. Want vijandelijke spionnen zouden zeker het hele achtergrondverhaal willen uitspitten. Het dode lichaam kreeg daarom een vals paspoort, militair dossier waarin een hele carrière in het leger uit de doeken werd gedaan en nog andere details die het hele verhaal moesten ondersteunen. Zo werd een dakloze zogezegd een belangrijke persoon in de Britse marinestaf.
Deel 2: het dode lichaam moest ‘per ongeluk’ door de vijand gevonden worden. Dit mocht natuurlijk niet opvallen. Je kon moeilijk het lichaam in het centrum van Berlijn dumpen. Dan zou de vijand meteen doorhebben dat dit teveel toeval was en zo dus niet misleid worden.
Daarom spoelde het lichaam in Spanje aan. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Spanje een neutraal land. Officieel toch, want het hield heel nauwe banden aan Nazi-Duitsland. De Britse inlichtingendienst deed daarna haar best, of zo leek het toch om de schijn op te houden, om het aangespoelde lichaam van de ‘officier’ en zijn aktentas met ‘belangrijke’ papieren terug te bemachtigen. Deze moeite deed heel het zaakje op de radar van de vijandelijke inlichtingendienst komen, die in de val trapten en ook de documenten probeerden te bemachtigen.
Is Operation Mincemeat gelukt?
Ja, Operation Mincemeat lukte. De nazi spionnen trapten in de val en geloofden de documenten die ze op het dode lichaam van de valse officier vonden.
Op basis van deze valse informatie, verplaatsten de Duitsers hun troepen vanuit Frankrijk richting Griekenland. Net waar de geallieerden hen wilden hebben. Want nu konden ze vanuit het niets een landing op Sicilië lanceren.
Was Operation Mincemeat belangrijk?
Je kan stellen dat Operation Mincemeat belangrijk was. Vooral voor de vele levens die gespaard bleven, omdat de aanval als een verrassing kwam en er dus weinig fascistische tegenstand was.
Daarnaast vormde Operatie Mincemeat ook het begin van het einde van Benito Mussolini, de fascistische leider in italië. Het verdwijnen van zijn regime betekende dan ook weer een verzwakking van de fascistische zijde en dus het versnellen van het einde van de Tweede Wereldoorlog.
We kunnen dus besluiten dat Operation Mincemeat een niet te onderschatten rol in Wereldoorlog 2 speelde.
Operation Mincemeat: film en boek
Je kan meer over Operation Mincemeat lezen in het boek van Ben Macintyre, dat heel het verhaal uit de doeken doet.
Er bestaat ook een film over Operation Mincemeat, geregisseerd door John Madden, bekend van die andere historische – maar minder correcte – film: Shakespeare in Love.
Ben je benieuwd naar nog een ander weetje uit de Tweede Wereldoorlog? Lees dan zeker eens mijn artikel over het enige Nazi concentratiekamp in Groot-Brittannië: Sylt.
Bronnen en verder lezen:
History Rob
Foto’s: pexels.com
